نمایشگاه مینیاتورهای مریم میرزایی با عنوان «معبر» هفته گذشته در لندن برگزار شد و از آنجایی که میناتورهای ایرانی همواره مورد کنجکاوی خارجیها واقع شده است، آثار این هنرمند نیز از استقبال ویژهای در میان مخاطبان غیر ایرانی برخوردار شد.
مریم میرزایی از سال ۲۰۰۸ تا کنون چهار نمایشگاه انفرادی در لندن برگزار کرده است. همچنین دو نمایشگاه نیز در دیگر شهرهای انگلستان از جمله در دورهام و لستر برپا کرده که مورد استقبال علاقمندان قرار گرفته است. علاوه بر آن نمایشگاههایی در ترکمنستان در دو شهر مرو و عشقآباد و در بیشکک پایتخت قرقیزستان داشته و یک نمایشگاه انفرادی نیز در ایران برگزار کرده است.
واژه مینیاتور، نخستین بار توسط جهانگردان اروپایی و شرقشناسان در قرن ۱۹ برای نقاشی ایرانی به کار رفته است. وی در گفتگو با کیهان لندن، در در توصیف عنوان نمایشگاه و اینکه چرا نمایشگاه «معبر» نامگذاری شده٬ به سبک کارهایش اشاره میکند و میگوید: «کارهای من مجموعهای از آثار یک حرکت هدفمند است که با طراحی لباس و پارچه شروع شده و سپس از طراحی فرش عبور کرده و در حال حاضر به نقاشی ایرانی و اسلامی شامل مینیاتور، تذهیب و گل و مرغ اختصاص یافته است».
مریم میرزایی هنرمند مقیم لندن٬ برگزاری چنین نمایشگاههایی را در جهت شناساندن فرهنگ و هنر غنی ایرانی به سایر ملل، بسیار موثر میداند.
در آثار این نقاش ایرانی٬ مخاطبان رد پای هنرهای مدرن و سنتی را مشاهده میکنند٬ وی در این مورد خاطرنشان میکند که دورههای نقاشی مدرن و سنتی را گذرانده و در هر دو سبک تجربه دارد؛ بنابراین مخاطبان تلفیقی از هر دو سبک را در آثار وی احساس میکنند.
مریم میرزایی٬ متولد سال ۱۳۵۶ در ایران است؛ به دلیل علاقه شدیدش به نقاشی٬ دورههای مختلف را در این رشته هنری سپری کرده و در نوجوانی وقتی شروع به طراحی میکند٬ متوجه میشود که به طراحی لباس و پارچه بسیار علاقمند است. وی مدتی در این رشته کار میکند و سپس در دانشگاه در رشتهی فرش دستباف مشغول فراگیری و تحصیل میشود.
وی میگوید: «چون طراحی فرش برایم خیلی جالب بود یک سال در بازار فرش مشهد کار در این رشته را گسترش دادم و بعد هم به عنوان طراح در شرکت صنایع فرش دستباف مشهد شروع به کار کردم. یکی از اساتید نقاشیهای ایرانی به من پیشنهاد داد تا وارد هنرهای سنتی شوم٬ چرا که او احساس کرده بود که من در این رشته آیندهی موفقی خواهم داشت. تازه این دورهها را شروع کرده بودم که از من دعوت شد برای انجام پروژه یکی از دیوارهای «حرم امام رضا» به گروه هنری مرکز آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی ملحق شوم. در آنجا با اساتید دیگری آشنا شدم و از دورههای آموزشی آنها هم استفاده کردم».
مریم در ادامه میافزاید: «در سال ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ در مسابقات دوسالانه جوانان مشهد نفر اول شدم و در هر دو سال دیپلم افتخار دریافت کردم. در سال ۲۰۰۷ به لندن آمدم و در چلسی و کنزینگتون کالج٬ رشته هنرهای زیبا را گذراندم و در مدرسهی پرنس در هنرهای اسلامی و سنتی کارشناسی ارشد خود را دریافت کردم.»
وی در پاسخ به این سوال که چطور شد تصمیم گرفت نمایشگاهی در لندن برگزار کند و مقدماتش چگونه فراهم شد و کدام گالری این مقدمات را فراهم کرد، توضیح میدهد: «نمایشگاه اخیر من با انگیزه شخصی و در «posk gallery» برگزار شد. اما نمایشگاهی که در سال ۲۰۱۱ در لندن برگزار کردم با عنوان «هنر نگارگری ایران» به همت رایزنی ایران به منظور نشان دادن فرهنگ و هنر ایرانی برگزار شد. در سال ۲۰۱۳ نیز نمایشگاهی برای پایان سال تحصیلی برگزار کردم و در سال ۲۰۱۴ هم در یک نمایشگاه گروهی در لندن که به منظور حمایت از حقوق زنان برگزار شد٬ شرکت کردم».
این هنرمند در مورد مقایسه موانع موجود در برگزاری نمایشگاه از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ایران و موانع موجود در لندن تاکید میکند: «مانعی در برگزاری نمایشگاه برای من نیست٬ چرا که من شهروند این کشور هستم و به راحتی میتوانم نمایشگاه برگزارکنم ولی مشکل اصلی عدم حمایت مالی است».
مریم میرزایی استقبال مخاطبان ایرانی از نمایشگاه را بسیار ضعیف میداند و میگوید: «متاسفانه از طرف ایرانیان لندن حمایت خوبی نداریم و حتی مخاطبان ایرانی بسیار کمی از نمایشگاه استقبال کردند؛ اگرچه پوستر نمایشگاه را به تمام موسسههای ایرانی که میشناختم و در اینترنت دیدم، فرستادم ولی استقبالی از نمایشگاه نشد. بیشتر بازدیدکنندگان خارجی بودند».
این هنرمند ایرانی تفاوت مخاطبان خارجی و ایرانی را در تفاوت فرهنگها معرفی میکند و میافزاید: «در ایران مردم به دلیل علاقه به این هنر واکنش خوبی دارند و معمولاً ما با سوالات زیادی مواجه نیستیم ولی چون مخاطبان اینجا از اروپا و با یک فرهنگ و هنر دیگری هستند در ابتدا فکر میکنند کارهایم کامپیوتری و فتوشاپ است و وقتی متوجه میشوند طراحیها دستی است دوباره به کارها بر میگردند و برای هر کار سوالات زیادی دارند، تقریباً بیشتر افراد معتقد بودند که این آثار باید در موزه ها باشد نه در یک نمایشگاه معمولی. بسیاری از بازدیدکنندهها نیز تا پایان نمایشگاه چندین بار از نمایشگاه بازدید کردند و میگفتند که هر بار چیز جدیدی در کارها کشف کردند و بسیاری از آنها علاقمند هستند که به ایران بروند و بیشتر با هنر و فرهنگ ایرانی آشنا شوند».
نمایشگاه آثار مریم میرزایی در بخش تذهیب، گل و مرغ و مینیاتور از ۲۵ شهریور تا ۴ مهر سالجاری در«پوسک گالری» در لندن برگزار شد.