در تمام سالهای گذشته باب دیلان یکی از نامهایی بود که برای دریافت جایزه نوبل ادبیات مطرح میشد. امسال این خواننده آمریکایی به پاس خدماتش در «ترانهسرایی» این جایزه را به خود اختصاص داد.
در بیانیهای که آکادمی نوبل در سوئد به مناسبت اهدای این جایزهی بینالمللی به باب دیلان، خواننده و نویسندهی آمریکایی، منتشر کرده آمده است که با این جایزه از وی به خاطر «بازآفرینیهای شاعرانه در سنّت ترانهسرایی آمریکا» قدردانی میشود. به عقیدهی آکادمی نوبل، تأثیر باب دیلان بر موسیقی معاصر چنان عمیق بوده که وی را به یک «نماد» تبدیل کرده است.
نام اصلی باب دیلان که اکنون ۷۵ سال دارد، رابرت آلن زیمرمان است و بیش از پنجاه سال است که در عرصه موسیقی فعالیت دارد و تأثیر او بر موسیقی فولکلور آمریکا انکارناپذیر است.
با اینکه نام او بارها برای جایزه ادبیات نوبل مطرح شده بود اما کسی فکر نمیکرد که آکادمی نوبل به دلیل نقش وی در موسیقی فولکلوریک و راک به او «جایزه ادبیات» را اهدا کند.
اهدای این جایزه برای خود باب دیلان هم بسیار نامنتظره بود چرا که آکادمی نوبل پیش از اعلام این خبر، تصمیم خود را با وی در میان نگذاشته بود.
باب دیلان در یک خانواده متوسط یهودی در مینهسوتا به دنیا آمد و نخستین گامهای خود را در عرصه موسیقی در دههی ۶۰ میلادی در کافههای نیویورک برداشت. برخی از ترانههای وی مانند Blowin in the Wind و The Times They are A-Changin به سرودهای ضدجنگ و مبارزه برای حقوق شهروندی تبدیل شدند.
حضور او در فستیوال فولکلوریک نیوپورت در سال ۱۹۶۵ وقتی سیمهای گیتار الکترونیک خود را با زخمههای راک به صدا در آورد، به افسانه تبدیل شد و وی را جزو خوانندگانی قرار داد که راه را بر موسیقی راک گشودند.
آخرین مجموعهی باب دیلان «فرشتگان بر خاک افتاده» نام دارد که در آن ترانههای قدیمی پاپ را خوانده است که زمانی فرانک سیناترا نیز آنها را خوانده بود.
باب دیلان نخستین برنده آمریکایی جایزه ادبیات نوبل از سال ۱۹۹۳ به این سو است. در آن زمان تونی موریسون، بانوی رماننویس و رنگینپوست آمریکایی، این جایزه را دریافت کرده بود. سال گذشته جایزه نوبل ادبیات به یک بانوی نویسندهی دیگر، سویتلانا آلکسیویچ، از روسیهی سفید اهدا شد.