صنایع شکلات و شیرینی ایران با کشورهای اروپایی که در این صنعت حرف‌های زیادی برای گفتن دارند قابل مقایسه نیست و کیفیت محصولات تولیدی داخل فاصله زیادی با انواع شکلات و شیرینیِ خارجی دارد.
خبرگزاری ایسنا در گزارشی نوشته «ایران سالانه حدود ۶۰۰ میلیون دلار صادرات شیرینی و شکلات دارد و واردات رسمی این محصولات به کشور حدود سه میلیون دلار است که البته بخش بزرگی از واردات شکلات و شیرینی به ایران قاچاق است».
در بخشی از این گزارش ادعا شده صنعت شیرینی و شکلات در ایران توانسته جایگاه خوبی در بین تولیدات صنایع غذایی برای خود دست و پا کند طوری که حدود یک سوم از کل صادرات صنایع غذایی جمهوری اسلامی در اختیار این صنعت است. همچنین عنوان کرده کیفیت مطلوب آرد، گندم و شکر توانسته کمک بزرگی به سازندگان ماشین‌آلات داخلی برای صادرات این محصولات کند. در بخش دیگری از این گزارش آمده بود که قیمت یک بسته شکلات خارجی با وزن یک کیلوگرم که ۴۵۰۰ تومان خریداری شده بیش از ۵۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
بازار فروش شکلات ایرانی در کشورهای مجاور است
دکتر «پ» از واردکنندگان عمده ماشین‌آلات شکلات و شیرینی به کیهان‌لندن می‌گوید: «صنعت شکلات و شیرینی در ایران در سال‌های گذشته پیشرفت خوبی داشته، اما کیفیت و تنوع این محصولات در حدی نیست که بتوانند با شکلات‌های ساخت اروپا یا مثلاً نمونه‌های ژاپنی رقابت کنند، شاید کیفیت مواد اولیه در ایران در بخش شیرینی‌سازی خوب باشد، اما آنچه در کشور تولید می‌شود بیشتر مورد پسند ذائقه مردم ایران و در نهایت کشورهای اطراف مثل افغانستان، عراق و سوریه است، اما قابلیت صادرات به اروپا را ندارد».
به گفته این کارشناسِ صنایع غذایی، محصولات ایرانی که توان دارند خود را به عنوان یک محصول بین‌المللی در بازار مطرح کنند آنهایی هستند که رنگ و بوی سنتی‌تر دارند از جمله انواع سوهان، انواع باسلوق‌ها و انواعی از باقلواها هستند که خارجی‌ها استقبال خوبی از آن می‌کنند.
او می‌افزاید: «در بخش شکلات و شیرینی، آن کارخانجات و کارگاه‌هایی موفق بودند که تکنولوژی‌های روز را وارد چرخه تولید خود کردند و براساس فرمول‌های خارجی محصول تولید می‌کنند که بخش عمده آن هم یا در فروشگاه‌های زنجیره‌ای یا قنادی‌های سطح اول به فروش میرسانند».
استقبال از شکلات‌های الکل‌دار خیلی زیاد است
علاوه بر فروشگاه‌ها و مغازه‌های سطح شهر، بعضی محصولات قاچاق حتی به دلیل استقبال فراوان در فروشگاه‌های زنجیره‌ای که تحت نظارت دولت هستند نیز به فروش می‌رسد.
«ف» صاحب یکی از شکلات‌فروشی‌های مشهور تهران که گزارش ایسنا را پیش از این مصاحبه خوانده بود، به کیهان لندن می‌گوید: «اینکه محصولی ۴۵۰۰ تومان وارد شود و ۵۰ هزارتومان به فروش برسد از اساس اشتباه است، چون هر قدر هم فروشنده دنبال سود باشد نهایت بتواند قیمت را سه برابر بالاتر بگوید چون خریداران شکلات خارجی خیلی زود متوجه می‌شوند که اولاً کیفیت محصول تغییر کرده و دوم اینکه درباره قیمت آن در دیگر مغازه‌ها و همینطور قیمت آن در کشور تولیدکننده در فضای مجازی مطلع می‌شوند، بنابراین در فضای رقابتی برای جذب مشتری این همه تفاوت قیمت ممکن نیست».
به گفته این فروشنده «تا وقتی شکلات خارجی هست، محصول ایرانی به خاطر تفاوت کیفیت جایی در بازار ندارد و مشتری دنبال آن نیست، بهترین نمونه‌های سوئیسی و تُرک هم ۲۰ درصد بالای قیمت خرید فروخته می‌شوند آن هم فقط در محصولات کادویی که بسته‌بندی شیک و خاص دارند و یا شکلات‌هایی که به صورت پنهانی به دوستان فروخته می‌شود و با ودکا، شراب یا ویسکی ترکیب شده‌اند که فروش آنها غیرمجاز است».
قیمت معمولی شکلات‌های تخته‌ای خارجی با کیفیت مرغوب در بازار ایران هر بسته ۳۰ تا ۴۰ هزارتومان و گران‌ترین محصول شکلات‌هایی هستند که ویسکی دارند و تا ۱۵۰ هزار تومان هم فروخته می‌شوند که استقبال زیادی از آنها می‌شود ومشتریان خاص خود را دارد».
