منابع غیررسمی گزارش داده‌اند شرکت هواپیمایی ماهان تحت فشار اتحادیه اروپا، همکاری خود با سپاه پاسداران را محدود کرده است.
به گزارش کیهان لندن به دنبال فشار آمریکا به اتحادیه اروپا مبنی بر ممنوع کردن پرواز هواپیماهای متعلق به شرکت ماهان‌ایر به کشورهای عضو این اتحادیه، مدیران این ایرلاین از اواخر خردادماه چندین پرواز به مقصد دمشق و صنعا را لغو و اعلام کرده‌اند برای ادامه همکاری با سپاه با محدودیت روبرو هستند.
توافق موقت بر سر مسیرهای جایگزین
این درحالیست که پس از امضای برجام، تعداد پروازهای اروپایی ماهان افزایش داشته و در صورت ادامه همکاری با سپاه، موقعیت تازه این شرکت هواپیمایی به خطر خواهد افتاد. در ماه‌های گذشته مسئولان شرکت ماهان و نمایندگانی از سپاه برای تصمیم‌گیری در این باره جلساتی برگزار کرده‌اند که نتیجه‌ای درپی نداشته است.
همزمان با لغو پروازهای مستقیم ماهان به سوریه، سپاه بخشی از پروازهای ضروری خود را از طریق «تهران به بیروت»، «دوبی به دمشق» و «بغداد به دمشق» انجام می‌دهد.
آمریکا در روزهای گذشته بار دیگر کشورهای اروپایی را تحت فشار قرار داده تا ورود هواپیماهای ماهان‌ایر به آسمان اتحادیه اروپا ممنوع شود. شرکت هواپیمایی ماهان از اکتبر سال ۲۰۱۱ در فهرست تحریم‌های ایالات متحده قرار گرفت، گرچه پیش از آن نیز از ژوئن ۲۰۰۸ به علت نقص فنی در بعضی هواپیماهای این شرکت و عدم رعایت استاندارهای ایمنی حدود یک سال در فهرست سیاه اتحادیه اروپا قرار گرفته بود.
ماهان از گذشته تا امروز
شرکت هواپیمایی ماهان زیرمجموعه یک بنگاه اقتصادی با عنوان «مؤسسه خیریه مولی الموحدین» است که سیدحسین مرعشی برادر عفت مرعشی [همسر اکبر هاشمی رفسنجانی] از اعضای هیات موسس آن است و از سهام‌داران عمده این ایرلاین به حساب میآید که با همکاری یک شریک مصری با تعداد محدودی هواپیما فعالیت خود را آغاز کرد. هواپیمایی ماهان به تدریج بعد از هواپیمایی «هما» بزرگترین ایرلاین ایران شد و از سال ۱۳۷۱ که فعالیت خود را آغاز کرد، یکی از قدرتمندترین پایگاه‌های مالی بعضی اعضای حزب کارگزاران، نزدیک به هاشمیرفسنجانی، شد. تا آنجا که بسیاری از خلبانان، تکنسین‌های پرواز و مهندسی، مهمانداران و پرسنل این شرکت با سفارش چهره‌های سیاسی و اقتصادی نزدیک به خانواده هاشمی رفسنجانی و مرعشی و اعضای ارشد حزب کارگزاران به استخدام این مجموعه درآمدند، از جمله عرب‌نژاد، مدیرعامل این شرکت که در مقاطع بحرانی این شرکت را از فروپاشی نجات داد.
آلمان، فرانسه، دانمارک، کشورهای حوزه خلیج فارس و شرق آسیا و همچنین روسیه و عراق از جمله کشورهایی هستند که ماهان به آنها پرواز دائم دارد. با بالاگرفتن بحران سوریه و ریسک بالای پرواز به دمشق و دیگر شهرهای این کشور درحالی که شرکت‌های هواپیمایی ایران‌ایرتور، آسمان و حتی ایران‌ایر تمام پروازهای خود را به سوریه لغو کردند، ماهان طبق توافق با سپاه پرواز به سوریه را ادامه داد و فقط در مقاطعی کوتاه با افزایش درگیری‌ها و همچنین تحت فشارهای بین‌المللی در حین مذاکرات اتمی، در چند نوبت پروازهای خود را به سوریه لغو کرد.
درخواست نماینده کنگره از اتحادیه اروپا
برد شرمن عضو دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا در مصاحبه با آسوشیتدپرس بار دیگر از اتحادیه اروپا خواسته است شرکت هواپیمایی ماهان را تحریم کنند. آمریکا بارها ماهان‌ایر را متهم به حمل و نقل، انتقال پول و پرسنل برای نیروی قدس سپاه پاسداران و همچنین انتقال اعضای این نیرو به سوریه به منظور آموزش شبه‌نظامیان حزب‌الله و ارتش سوریه کرده است.
در مقابل، پروازهای این شرکت در ماه‌های اخیر، به ویژه پس از برجام، به کشورهای آلمان، فرانسه، روسیه، چین و ایتالیا افزایش داشته است. رسانه‌های خارجی نوشته‌اند که آمریکا هیچ اهرمی برای تغییر اتحادیه اروپا ندارد و فقط می‌تواند به این تلاش اکتفا کند که از کشورهای اروپایی بخواهد تا فعالیت ماهان را ممنوع کنند و یا به سراغ شرکت‌هایی برود که به ماهان خدمات ارائه می‌دهند از جمله بانک‌ها و موسسات حمل و نقل باری و غیره.
یکی از سخنگوهای اتحادیه اروپا گفته که ماهان تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا نیست و آمریکا نمی تواند در این موضوع دخالت قضایی کند. در سال ۲۰۱۴ نیز این اتحادیه، پرواز ارائه دهندگان خدمات حمل و نقل هوایی و تجاری ایران از جمله ماهان را امن اعلام کرد.
این در حالیست که شرمن، نماینده مجلس نمایندگان آمریکا، که خواهان معرفی ماهان به عنوان نهادی تروریستی است، گفته بود «چند نفر باید در سوریه کشته شوند تا اروپا متوجه این تهدید شود؟»
بدهکاری کهنه به سپاه و نگرانی از آینده
گرچه ماهان تمامی این اتهامات را رد کرده و در وبسایت آن نوشته شده که شرکتی خصوصی است و به هیچ نهاد دولتی و نظامی و حزب سیاسی تعلق ندارد، اما تا همین اواخر همچنان پروازهای مستقیم به مقصد صنعا با همکاری شرکت هواپیمایی «الیمنیه» جهت انتقال تجهیزات و مجروحین انصارالله بین یمن و ایران را انجام می‌داد. این شرکت با همه محدودیت‌ها، پروازهای دمشق و حلب جهت انتقال نیرو و تجهیزات نظامی و امدادی برای نیروهای سپاه قدس را نیز ادامه داد. در حالی که بلیت پرواز به مقصد صنعا و دمشق در فهرست خرید یا رزرو مسافران عادی هیچ ایرلاینی از ایران قرار ندارد.
با این حال یک مشکل اساسی دیگر نیز برای ماهان وجود دارد و آن فشار سپاه است. حمید عرب‌نژاد مدیر عامل ماهان‌ایر که روابط نزدیکی با سپاه دارد در مقطعی برای نجات این شرکت، زمانی که ماهان‌ایر با بحران مالی روبرو شد، کمک‌های ویژه‌ای از سپاه گرفت و حالا سپاه توقع دارد بیشترین کمک‌ها از سوی ماهان به این نهاد نظامی و امنیتی انجام گیرد.
