روزنامه والاستریت ژورنال در گزارشی به دلیل انتخاب مایک پمپئو به عنوان رئیس سازمان سیا توسط دونالد ترامپ پرداخته و با استناد به تحقیقات پمپئو و سناتور کاتن از ابعاد پنهان توافق اتمی ایران و عقبنشینی دموکراتها در برابر جمهوری اسلامی برای به نتیجه رسیدن توافق پرده برداشته است.
این روزنامه مینویسد، مایک پمپئو عضو کنگره و سناتور تام کاتن در تابستان ۲۰۱۵ با آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) در وین دیدار کردند. آنها در این دیدار از دو متمم پنهانی توافق هستهای با ایران خبردار شدند و جان کری آن را به اطلاع کنگره نرسانده و حتی ادعا کرده بود که آن را مطالعه نکرده است.
گفته میشود که دونالد ترامپ، از پمپئو خواسته که رهبری سازمان اطلاعات مرکزی را به عهده بگیرد. لیبرالها این جمهوری خواه کانزاس را «تندرو» میدانند اما واقعیت این است که او فرد مستقلی است که به همین واسطه توانسته سوالاتی حساس طرح و اطلاعاتی حیاتی جمع آوری کند که مقامات دولتی قصد دارند آنها را در نطفه خفه کنند.
پمپئو به سبب پنهانکاری که در وین کشف کرد با بخشهایی از توافق هستهای ایران مخالف است. یکی از این دو، معامله مخفی مربوط به تاسیسات نظامی پارچین است که گمان میرود ایرانیها در آن در حال آزمایش مواردی هستند که در توافق هستهای ممنوع شده است. نگرانی دیگر، عدم پاسخگویی ایران در مورد ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهای این کشور است.
این دو موضوع این سوال را ایجاد میکند که آیا ایران به توافق پایبند است؟ ضمن اینکه علت اکراه دولت برای افشای این دو متمم را نیز آشکار میسازد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی مجوز یک بار بازرسی از پارچین را داشت که قبلا در آن نشانههایی از اورانیوم کشف شده بود. این آژانس بعدها گزارشی مبنی بر تبرئه ایران در مورد فعالیتهای نظامی منتشر کرد که نهایتاً اجرای توافق هستهای را تسهیل کرد.
والاستریت ژورنال مینویسد، ما اکنون در مورد جزئیات توافق هستهای چیزهایی فهمیدهایم. چیزهایی که دولت آمریکا برای جلب رضایت ایرانیها از آن چشمپوشی کرده است. این جزئیات دست حکومت ایران را برای ساخت و آزمایش موشکهای بالستیک و ۳۰۰ کیلو اورانیوم کم غنیشده بیش از حد مجاز در توافق باز میگذارد.
ایران چندی پیش برای دومین بار از میزان مجاز آب سنگین خود تجاوز کرده بود. دامنۀ تخطیهای ایران در هفته گذشته در تحلیل دقیقی که موسسه غیر حزبی «علوم و امنیت بینالمللی» انجام داده بود آشکار گردید. دیوید آلبرایت و آندریا استیکر، دو نویسنده این موسسه مدعی شدهاند که گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی بسیار پراکنده است، به طوری که این تردید را تائید میکند که تخطیهای ایران از توافق عمداً از گزارشها حذف میشود. این موضوع به کار سازمان سیا برای بررسی برنامه هستهای ایران اهمیت میبخشد و برای استقبال از نامزدی پمپئو برای تصدی مدیریت این سازمان دلیل کافی ایجاد میکند.
ترامپ همواره توافق با ایران را فاجعهبار خوانده است. پمپئو نیز هفته گذشته در یک توییت اعلام کرد که دوست دارد این توافق از اول انجام بگیرد، اما سوال مهمتر این است که چگونه میتوان این کار را کرد بدون آن که به ایران اجازه داده شود تا با سرعت بیشتری به سمت ساخت بمب پیش برود؟ خروج یکجانبه آمریکا از این توافق در جهت ائتلاف دیگری در جهت تحریمهای جهانی علیه ایران، اگر نه غیرممکن اما سخت است.
به نوشتهی والاستریت ژورنال، کاری که دولت ترامپ میتواند انجام دهد این است که، تحریمهای کنونی علیه ایران که به دلیل حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر بوده است را اجرایی کند. نهادهای مالی را وادار کند که در هنگام تجارت با ایران در مورد قواعد «شناسایی مشتری» پاسخگو باشند. در عین حال تحریمها علیه بانکهایی مانند بانک سپه را که بودجه برنامههای موشکهای بالستیک ایران را تامین میکند، از سر بگیرد. از بین بردن آسیبهای استراتژیک ایران یک شبه اتفاق نخواهد افتاد. ریاست پمپئو بر سازمان سیا میتواند اعتماد به نفس بیشتری ایجاد کند تا دستِکم آمریکا در مورد نقض تعهدات ایران صادقانهتر عمل کند.