قدرتمندان جهان در سال ۲۰۱۶، پوتین همچنان در صدر

مجله معتبر فوربس در پایان سال ۲۰۱۶ به سنت سال‌های گذشته خود لیستی از قدرتمندترین افراد جهان را منتشر کرده است.

در این لیست برای چهارمین سال ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه بار دیگر در صدر قرار گرفته است. به نوشته‌ی مجله فوربس، پایبند نبودن پوتین به معیارهای جهانی از جمله مواردی است که به او قدرت می‌دهد و نشانه‌های آن از سرزمین خودش تا سوریه و حتی انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا مشاهده دیده می‌شود. در هفته‌های گذشته گزارش‌هایی از دخالت هکرهای روسی در تأثیر بر نتیجه انتخابات آمریکا منتشر شد و حتی باراک اوباما در آخرین کنفرانس مطبوعاتی خود درباره آن موضع شدیدی در برابر روسیه و پوتین گرفت ولی هم روسیه و هم ترامپ آن را تکذیب می‌کنند. با این حال ورود یک متحد احتمالی روسیه به کاخ سفید می‌تواند به گسترش قدرت بدون کنترل پوتین در سال‌های آینده کمک کند.

جایگاه دوم این لیست هم با قدرت پوتین بی‌ارتباط نیست: دونالد ترامپ. سال‌ها پس از پایان جنگ سرد حالا روسای دو کشور در آمریکا و روسیه به تمجید از یکدیگر مشغول هستند. دونالد ترامپ در این لیست نسبت به سال گذشته ۷۱ پله رشد داشته و هم اینک دومین فرد قدرتمند جهان محسوب می‌شود. هر چه در انتخابات سال گذشته رخ داد امروز زیر نام پرزیدنت ترامپ محو شده و دنیا در آغاز سال جدید منتظر جابجایی او از برج ترامپ به کاخ سفید است. ترامپ اعلام کرده تمام فعالیت‌های اقتصادی‌اش را به فرزندان‌اش واگذار خواهد کرد تا تمام تمرکزش به روی سیاست و آنچه باشد که در «اوال آفیس» می‌گذرد. ترامپ در رده‌بندی میلیاردرهای جهان در رده ۳۲۴ قرار دارد و البته در میان خود آمریکایی‌ها در رده ۱۱۳ ایستاده است. جایی که هنوز بیل گیتس، مدیرعامل سابق مایکروسافت در صدر قرار دارد.

جایگاه سوم به آنگلا مرکل صدراعظم آلمان اختصاص یافته است و به همین جهت می‌توان او را قدرتمندترین زن جهان در سال گذشته نامید. صدراعظم ۶۲ ساله آلمان که سال ۲۰۱۷ با یک انتخابات سخت روبروست، با اینکه انتظار می‌رود بدون دردسر خاصی دوباره به این مقام انتخاب شود، اما ظهور جریان راست افراطی و انتقادهای شدید به سیاست‌های مهاجرپذیری او محبوبیت‌اش را کاهش داده است. البته او در این لیست هم جایگاه دوم خود را از دست داده و یک پله سقوط کرده است. مرکل اقتصاد آلمان را در زمان بحران جهانی اقتصاد به خوبی مدیریت کرد و سال ۲۰۱۶ را با یک بودجه مثبت ۱۲/۱ میلیارد یورویی و رتبه اقتصادی AAA به پایان رساند. او البته در عرصه‌های دیگر هم قدرت‌نمایی کرد و تابوی حضور نظامی مستقیم آلمان در خارج از مرزها پس از دوران نازی‌ها را شکست و دستور حضور نیروهای نظامی آلمان برای مقابله با داعش در خاک کردستان عراق را صادر کرد.

شی جین پینگ،‌ رئیس جمهوری چین با یک پله صعود نسبت به سال گذشته در رتبه چهارم قدرتمندترین افراد سال ۲۰۱۶ قرار گرفت و با این حساب قدرتمندترین رهبر آسیا محسوب می‌شود. او هر روز قدرت خود را در حزب کمونیست چین افزایش می‌دهد و به محبوب‌ترین رهبر پس از دوران مائوتسه تونگ و دنگ شیائوپنگ تبدیل شده است.

او در سال‌های گذشته مبارزه‌ی جدی علیه فساد در چین را آغاز کرد و حتی به روزنامه‌های این کشور اجازه انتشار بسیاری از اسناد را داد. حضور نظامی چین در دریای چین نیز دو برابر شده و در دوران شی جین پینگ، چین نفوذ خود در هنگ کنگ و تایوان را نیز افزایش داد. پس از تماس تلفنی رئیس جمهوری منتخب ایالات متحده با رئیس جمهوری تایوان یک بمب افکن اتمی چین بر فراز دریای جنوبی چین پرواز کرد تا قدرت چین را به نمایش بگذارد.

پاپ فرانسیس اولین مقام مذهبی این لیست است که نسبت به سال گذشته یک رتبه پایین آمده اما همچنان پنجمین فرد قدرتمند جهان است. رهبر کاتولیک‌های جهان رهبری معنوی یک ششم جمعیت جهان (نزدیک به ۱/۳ میلیارد نفر) را بر عهده دارد. او در سال‌های گذشته یک ماموریت بزرگ را پیگیری کرد، تغییر چهره کاملا محافظه‌کارانه کلیسای کاتولیک. او در نوامبر سال ۲۰۱۶ از قدرت خود استفاده کرد تا در مورد امکان بخشودگی زنانی که اقدام به سقط جنین کرده‌اند سخن به میان آورد، به پیشبرد اصلاحات تغییرات آب و هوایی کمک کرد، برای مدیریت بهتر بحران پناهندگان اقدام کرد و به آزار اقلیت مذهبی در خاورمیانه توجه نمود. با این حال او همچنان ممنوعیت عضویت زنان در کلیسای کاتولیک (به صورت کشیش) را تایید می‌کند.

در میان ۱۰ نفر اول این لیست، بیل گیتس (رتبه هفتم) و لری پیج (رتبه هشتم) و مارک زاکربرگ (رتبه دهم) از جمله کسانی هستند که در عرصه فن‌آوری حضور دارند. جنت یلن رئیس بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا (رتبه ششم) و نارندرا مودی، نخست وزیر هند (رتبه نهم) دیگر افرادی هستند که در میان ۱۰ فرد قدرتمند جهان قرار گرفته‌اند.

اما در لیست ده‌تایی دوم از یازده تا بیست، نام‌هایی همچون ملک سلمان، سیدعلی خامنه‌ای و بنیامین نتانیاهو نیز دیده می‌شود. ترزا می نخست وزیر بریتانیا به عنوان سومین زن قدرتمند جهان و سلطان عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی به عنوان قدرتمندترین رهبر خاورمیانه معرفی شده است. با اینکه سلطان سلمان بن عبدالعزیز آل سعود جایگاه خود نسبت به سال گذشته را دو رتبه از دست داده است اما همچنان در دومین سال پادشاهی خود قدرتمندترین رهبر خاورمیانه محسوب می‌شود اگرچه وضعیت بد اقتصادی پادشاهی سعودی و هزینه‌های بالای جنگ در یمن روی شانه‌‌های او سنگینی می‌کند. دومین مقام قدرتمند خاورمیانه در لیست مجله فوربس، سیدعلی خامنه‌ای رهبر ۷۷ ساله‌ی جمهوری اسلامی است که سال گذشته نیز در همین جایگاه قرار داشت. فوربس در مورد خامنه‌ای می‌نویسد: «او برای خروح از اقتصاد فلج شده بر اثر تحریم‌های جهانی علیه برنامه اتمی ایران و همچنین بازار نفتی ضعیف، سرانجام با محدود شدن برنامه اتمی موافقت کرد». با این‌حال مجله فوربس تاکید می‌کند: «خامنه‌ای پس از به قدرت رسیدن در سال ۱۹۸۹ تلاش کرد که ایران را به یکی از بازیگران عرصه اتمی جهان بدل کند اما هیچ‌گاه نفرت خود از آمریکایی‌ها را پنهان نکرد. او پس از پیروزی دونالد ترامپ گفته است که آمریکا همیشه یک شرّ برای ملت ایران خواهد بود».

جوان‌ترین‌ها

لیست فوربس را می‌توان در کاتگوری‌های مختلف نگاه کرد. سرلیست جوان‌ترین قدرتمندان جهان مارک زاکربرگ ۳۲ ساله است. پشت سر او کیم جینگ اونگ رهبر کره شمالی (۳۳ سال)،  تراویس کالانیک مدیر عامل شرکت اوبر (۴۰ سال)، لری پیچ و سرگئی برین هر دو ۴۰ ساله و از مدیران شرکت گوگل قرار دارند. نکته قابل توجه در این لیست حضور ۳ چهره سیاسی است، در کنار رهبر کره شمالی، جاستین ترودو نخست وزیر کانادا و ابوبکر البغدادی نیز حضور دارند. ۷ نفر دیگر از جوان‌ترین‌های این لیست کسانی هستند که در عرصه فن‌آوری و تکنولوژی فعال‌اند.

مسن‌ترین‌ها

سوی دیگر این لیست مسن‌ترین قدرتمندان جهان است. لی کا شینگ مدیر هنگ کنگی- کانادایی موسسه هولدینگ هاتچینسون جدا از اینکه ثروتمند‌ترین مرد آسیا شناخته می‌شود با ۸۸ سال سن و دارا بودن ۲۹/۷ میلیارد سرمایه مسن‌ترین فرد این لیست است. بعد از او وارن بافت مدیر شرکت هولدینگ برکشایر هاتاوی (۸۶ سال و ۷۳/۷ میلیارد سرمایه)،‌ رابرت مرداک مدیر موسسه رسانه‌ای «نیوز گروپ» (۸۵ سال و ۱۲/۱ میلیارد سرمایه)، شلدون آدلسون، مدیر شرکت لاس وگاس سَندرز (۷۲ سال و ۳۱/۳ میلیارد سرمایه) قرار دارند. در این لیست تنها ۳ چهره غیر اقتصادی دیده می‌شود، ملک سلمان (۸۰ سال)، پاپ فرانسیس (۸۰ سال) و سید علی خامنه‌ای (۷۷ سال) مسن‌ترین رهبران قدرتمند جهان محسوب می‌شوند.

زنان

لیست قدرتمندترین زنان جهان اما همانطور که پیشتر اشاره شد با آنگلا مرکل آغاز و پشت سر وی جنت یلن و ترزا می حضور دارند. پس از آنها کریستین لاگارد رئیس سازمان تجارت جهانی، جینی رامتی مدیرعامل شرکت آی.بی.ام. و مری بارا مدیرعامل شرکت جنرال موتور قرار دارند. اگر ترزا می را که دومین نخست وزیر زن بریتانیا محسوب می‌شود کنار بگذاریم بقیه برای اولین بار به بالاترین سمت‌های ممکن و جایگاه امروزی خود رسیده‌اند.

* منبع: فوربس
* ترجمه و تنظیم: کامیار بهرنگ