آیا شما هم از آن دسته افرادی هستید که زنگ تلفن و موبایل موجب آشفتگی و پریشانیتان میشود؟ یا وقتی آن را میشنوید عرق سرد بر بدنتان مینشیند؟
امروزه کمتر کسی را میتوان پیدا کرد که گوشی موبایل را از خود دور کند اما همچنان بسیاری از دریافت یک تماس تلفنی احساس ترس عمیقی در وجودشان پدیدار میشود. حسی که در دسته بندی اختلالهای اجتماعی به آن «تلفن هراسی» (telephobia) میگویند. این هراس میان نسلهای مختلف و در سراسر جهان مشاهده میشود. این افراد شاید در سالنی پر از جمعیت به راحتی سخنرانی کنند یا در طول روز چندین بار به وسیله موبایل خود پیامک ارسال کنند اما وقتی میخواهند با گوشی تلفن خود پاسخ یک تماس را بدهند اضطراب بسیاری پیدا میکنند.
جین ایزنستاد یکی از کسانی که از طریق آنلاین خدمات مشاوره ارائه میدهد در مورد این هراس میگوید: «برای بسیاری از مردم به دست گرفتن گوشی یک روند و عمل پیچیده است. شما در این شرایط باید به همه تفکراتی که بالای سر شما در پرواز است توجه کنید و به روی پاسخ دادن به آن سوی خط نیز تمرکز داشته باشید».
فنآوری ارتباطات این امکان را فراهم ساخته تا شما بدون اینکه مستقیم با کسی صحبت کنید با وی ارتباط داشته باشید و این بخش بزرگی از مشکل کسانیرا که تلفنهراسی دارند از میان برده است. بایستی توجه داشت که این ترس میتواند نتایج فاجعهباری در بهرهوری و تحرک شغلی به همراه داشته باشد.
تلفن هراسی حتی پیش از گسترش روزافزون موبایلهای هوشمند نیز وجود داشت. جورج دادلی و شانون گودسون کتابی با عنوان «روانشناسی بیمیلی معاملات تلفنی» را در سال ۱۹۸۶ نوشته بودند. رابرت گریوز شاعر و نویسنده انگلیسی در زندگینامه خود که در سال ۱۹۲۹ نوشته شده، از ترساش برای پاسخ به تماسهای تلفنی بعد از مجروح شدناش در جنگ جهانی اول نوشته است. به گفته جین ایزنستاد تلفنهراسی در هر فرد میتواند دلایل گوناگونی داشته باشد. او تاکید میکند: «این هراس تنها به تلفن مربوط نیست و یک دلیل دیگر عامل ایجاد آن است. برخی از مراجعهکنندگان، تلفن را محلی میدانند که احتمال دارد حرفی اشتباه بزنند و به همین دلیل از آن هراس دارند». یکی از مراجعهکنندگان خدمات آنلاین که جین ایزنستاد او را مثال میزند یک فروشنده آنلاین است و هر روز این هراس را دارد که بیش از اندازه صحبت کند و مشتری پای تلفن یا همکاراناش او را احمق فرض کنند؛ این حس به شدت او را اذیت میکند. مراجعهکنندهی دیگر یک مشاور مالی ۵۲ ساله است که از قضاوت دیگران و اینکه ظاهری نابخردانه در تماسهای تلفنی داشته باشد به شدت نگران میشود. این در حالیست که زمانی که او از طریق ایمیل با مشتریان خود ارتباط برقرار میکند این امکان را دارد که نوشته خود را پیش از ارسال بررسی و اشتباهات احتمالی را برطرف کند.
جف شور که یک دوره کارآموزی خرید و فروش را مدیریت میکند در این مورد میگوید بسیاری از این ترس دارند که مزاحم مشتریان بالقوه شوند. آنها از این هراس دارند که با تماس خود در زمانی نامناسب، برای مثال زمان صرف یک شام خانوادگی، با یک مشتری تماس بگیرند. از همین رو فروشندگان تلفنی خود را «مردمآزار» میبینند.
هنجارهای فرهنگی
مایکل لندرز مدیر بخش جهانی موسسه Culture Crossing که به افراد و موسسههای دیگر در مورد مفاهیم فرهنگ جهانی مشاوره میدهد نیز بر این باور است که «در برخی از فرهنگها مردم نگران صحبت کردن با تلفن هستند». او در این مورد ژاپن را مثال میزند: «در این کشور تردیدهای جدی در مورد صحبت کردن با کسی که نمیشناسید وجود دارد. آنها نمیخواهند به کسی توهین کرده یا حرمت او را زیر پا بگذارند». او به مردم اندونزی نیز اشاره میکند که در طول روز صدها پیام برای هم ارسال میکنند اما برای برقراری ارتباط تلفنی احساس ناراحتی میکنند. لندرز همچنین میگوید: «در بسیاری از فرهنگها ترس از تلفن رابطه بسیار نزدیکی با ترس از رد یا نادیده گرفته شدن دارد. این احساس میتواند برای گذاشتن یک قرار با کسی یا بستن یک قرارداد باشد». او همچنین اضافه میکند: «من فرهنگی را نمیشناسم که این نادیده گرفته شدن را دوست داشته باشد. آنچه تفاوت دارد نوع تعریف آن در این فرهنگهاست».
راههای درمان
بسیاری از کارشناسان، رویکرد «رفتاردرمانیِ شناختی» (CBT) را برای کمک به افرادی که بیش از حد دچار هراس از تلفن هستند به کار میبرند. جین ایزنستاد از مراجعهکنندگان خود میخواهد تمام هراسهای خود را زمانیکه با تلفن صحبت میکنند شناسایی و بعد روی آنها مطالعه و در مورد آن کار کنند. او در مورد مراجعهکنندگان خود میگوید: «ما به آنها کمک میکنیم تا در ذهن خود به این درک برسند که این موضوعی طبیعی بوده و اصلا خطرناک نیست». آنها برای این کار تمرینهای سادهای همچون سفارش تلفنی یک پیتزا را انجام میدهند.
جف شور نیز به فروشندگان تلفنی پیشنهاد میکند که برای فروش حرفهای، از پیش برنامهای برای آغاز و پایان مکالمه تعریف کنند و «نکته کلیدی این است که چگونه افراد انگیزه لازم را به دست آورند». زمانی که این افراد میبینند که میتوانند کمکی به مشتریان بالقوه خود بکنند سردی مکالمه از بین میرود. جف شور همچنین اضافه کرده است که «وقتی شما بدترین ترس خود و ریشهی آن را پیدا میکنید انجام یک گفتگوی تلفنی آسانتر میشود».
با اینکه تلفنهراسی به طور عمده در مورد فروشندگان تلفنی مورد مطالعه قرار گرفته است اما در عرصههای دیگر از جمله میان روزنامهنگاران، وکلا، حسابداران و تمام کسانی که شغلشان به هر نحوی با تلفن سر و کار دارد دیده میشود. این ترس حتی میتواند برای انجام یک مصاحبه شغلی پای تلفن کار فرد را سخت کند.
مولی ایرانی، مدیر پذیرایی رستورانهای زنجیرهای Chai Pani است که از شمال کالیفرنیا تا جورجیا شعبه دارد. او با نزدیک به ۱۸۰ کارمند سر و کار دارد و میگوید زمانی که با یک دست در حال حساب کردن است میتواند با تلفن هم صحبت کند. ایرانی البته تاکید دارد که آنها به کارمندان خود بیشتر پیامک ارسال میکنند. او میگوید: «به خوبی میدانیم که همکاران ما از تماس تلفنی گریزان هستند. در این شرایط وقتی شما آماده یک تماس تلفنی نیستید آن تماس میتواند شما را در حالت تدافعی قرار دهد. ما با روشهای جایگزین، مانند پیامک، از دست و پا گم کردن کارمندان جوان خود جلوگیری میکنیم».
* منبع: بی بی سی
* ترجمه و تنظیم: کامیار بهرنگ