ارتش ایالات متحده با اتهاماتی مبنی بر آموزش شبهنظامیان عراقی که وابسته به ایران هستند مواجه شده است. اتهامی که مقامات نظامی واشنگتن در هفتۀ اخیر در گفتگو با وبسایت «واشنگتن فری بیکن» آن را رد کردهاند.
آدام کِرِدو نویسندهی گزارش در مقدمه آورده «این مقامات اصرار داشتند که ایالات متحده و ایران در این کشور جنگ زده [عراق] اهداف مشترکی را دنبال میکنند، چنان که هر دو طرف برای از بین بردن تهدید تروریستهای دولت اسلامی (داعش) در حال مبارزه هستند».
اتهام اخیر در مورد اینکه آمریکا احتمالاً به طور مستقیم در آموزش جنگجویان شبه نظامی تحت حمایت رژیم ایران درگیر بوده، نگرانیهایی را مبنی بر این برانگیخته که آمریکا دارد بیش از حد با منافع ایران در عراق همسو میشود؛ این مسئله دشواریهای نیروهای آمریکایی برای مقابله با نفوذ داعش را آشکارتر میکند.
به تازگی ویدئویی از مشاوران نظامی آمریکایی منتشر شده که در حال آموزش شبهنظامیان عراقی در منطقه «مخمور» بودهاند. بعضی از ناظران سیاست خارجی احتمال دادهاند که این شبهنظامیان احتمالاً با ایران در ارتباط هستند. ایران بر تعداد گستردهای از شبهنظامیان عراقی برای مبارزه با داعش نظارت و کنترل دارد.
این اتهام در هفتۀ گذشته در گزارش افشاگرانهی لسانجلس تایمز مطرح و و این ادعا مطرح شد که «آمریکا در حال کمک به آموزش شبهنظامیانی است که همواره با ایران در ارتباط بودهاند».
منابع ارشد نظامی در گفتگو با «فریبیکن» این اتهام را رد کردهاند که آمریکا مستقیماً با نیروهای ایرانی کار میکند، اما اذعان داشتند که ایالات متحده و ایران در مبارزه با تهدید داعش در عراق اهداف مشترکی را دنبال میکنند.
نفوذ ایران بر شبهنظامیان عراقی همچنان معضلی برای آمریکاست. آمریکا قانوناً از کار با چنین گروههایی منع شده است. کارشناسان سیاست خارجی در گفتگو با «فریبیکن» هشدار دادهاند که مداخله آمریکا در عراق علیه داعش در حال تقویت و همچنین مشروعیت بخشیدن به نفوذ منطقهای ایران است.
در عملیات فلوجه در بهار سال گذشته نیز آمریکا برای مبارزان عراقی پوشش هوایی ایجاد کرد که برخی از آنها با ایران در رابطه بودند. رسانههای ایران اعلام کردند که بعضی از این جنگجویان متعلق به شبهنظامیان تحت کنترل ایران بودهاند.
نیروهای محلی با پیشینهی قومی و فرقهای متنوع
سرهنگ جان دوریان سخنگوی نیروی کار مشترک ایالات متحده در عراق به «فریبیکن» گفته است: «این نیروها از سوی نیروهای امنیتی عراق تائید شدهاند و نیروهای ائتلاف به آنها آموزش میدهند. آنها نیروهای محلی هستند و پیشینهی قومی و فرقهای متنوعی دارند. مناسبات و روابط محلی عنصری کلیدی برای پذیرش آنها از سوی نیروهای امنیتی بوده است». وی در مورد تیتر مقاله «لسآنجلس تایم» در مورد آموزش این شبهنظامیان گفت که این تیتر «بسیار گمراهکننده است».
دوریان اضافه کرد: «اطلاعات خوبی در این گزارش هست، اما رابطه با ایران هیچ مصداق بیرونی ندارد. دولت عراق این نیروها را تحت عنوان نیروی بسیج مردمی ثبتنام کرده و لسآنجلس تایمز این نیرو را با ایران اشتباه گرفته است. با اینکه من به آنها گفتم چنین پیوندی با ایران وجود ندارد، آنها این تیتر را زدهاند».
بسیج مردمی عراق تندروهای تحت حمایت ایران
منابع متعدد دیگری از جمله مقامات نظامی و مقامات دولت اوباما نیز در گفتگو با «فریبیکان» وابستگی این شبهنظامیان با ایران را رد کردهاند. هرچند اغلب آنها به اهداف مشترک آمریکا و ایران در خاک عراق بر علیه داعش اشاره کردهاند.
یکی دیگر از مقامات وزارت امور خارجه نیز در گفتگو با «فریبیکن» مدعی شد که آمریکا به هیچ جنگجوی مرتبط با ایران آموزش نداده، حتی اگر مورد حمایت دولت عراق بوده باشد.
اکثر نیروهای بسیج مردمی عراق (الحشد الشعبی) از جنگجویان شیعهای هستند که از نظر ایدئولوژیک با رژیم تندروی ایران در یک راستا قرار دارند.
یک مقام وزارت دفاع آمریکا، سرگرد آدریان رانگین گالووی، تائید کرد که بعضی از واحدهای عراقی به دلیل آنکه نتوانستهاند مراحل لازم برای گزینش و بررسی پیشینه را بگذرانند و ردّ صلاحیت شدهاند، از دریافت آموزش منع شدهاند. وی همچنین افزوده که ایالات متحده سیاستهایش را در مورد آموزش نیروهای عراقی تغییر نداده است.
سرگرد رانکین گالووی مدعی شد که «واحدهای نیروهای امنیتی عراقی که آموزش نظامی و کمک هزینه تجهیزات نظامی را دریافت میکنند به شدت مورد بررسی قرار میگیرند» تا ارتباطی با گروههای تروریستی و دولت ایران نداشته باشند.
منتقدان سیاستهای دولت اوباما این اتهام را مطرح میکنند که حتی اگر این نیروها مستقیماً تحت دستورات دولت ایران نیستند، اما رهبران ارشد نظامی ایران آنها را تحت تاثیر قرار میدهند.
آنها به قاسم سلیمانی وفادار هستند
یکی از دستیاران ارشد کنگره که روی این موضوع کار میکند گفته است: «برای اثبات اینکه دولت اوباما با دشمنان ما مثل دوست رفتار میکند فقط کافی است که به تلاشهای این دولت برای آموزش شبهنظامیان مسلحی نگاه کنیم که به قاسم سلیمانی، فرمانده قدس سپاه پاسداران در مخمور وفادار هستند». وی ادامه داد: «مایکل فلین، مشاور امنیتی دولت بعدی به خوبی از تواناییهای ایران آگاه است، بنابراین انتظار میرود که او و دولت ترامپ این افتضاح را پاک کنند».
امیر توماج تحلیلگر ایرانی در بنیاد دفاع از دموکراسی گفت که شبهنظامیان وابسته به ایران به لحاظ تعداد بسیار بیشتر از مبارزان دیگر در عراق هستند. وی گفت: «شبهنظامیان سنّی، شیعه، و مسیحی هم هستند که جزو شبکۀ تحت حمایت ایران نیستند و لزوماً از تهران تاثیر نمیگیرند. با وجود این نیروهایی که از سوی سپاه پاسداران تامین مالی و تجهیز می شوند، به مراتب بیشترند و آشکارا وفاداری ایدئولوژیک خود را به ولایت فقیه و رهبری ایران اعلام میکنند». توماج معتقد است که اغلب این نیروها خود را مدیون قاسم سلیمانی رهبر نظامی جمهوری اسلامی ایران در عراق و سوریه میدانند.
توماج افزود: «شبهنظامیان عراقی و رهبران آنها آزادانه به ایران سفر میکنند و تحت حمایت حکومت ایران مورد درمان قرار میگیرند، کسی مثل اکرم الکعبی، رئیس جنبش نجبا از آن جمله است. گروه تحت فرمان این فرد طبق گزارش سازمان ملل، طی هفتۀ گذشته مرتکب جنایات جنگی شده و زنان و کودکان را در شرق حلب اعدام کرده است.»
توماج در ادامه اضافه کرد: «سیاست فعلی آمریکا شکست داعش است و این بیش از هرچیز به توانمندسازی شبکههای تحت حمایت سپاه پاسداران ایران کمک کرده است. سپاه قصد دارد در دولت عراق نفوذ کرده و خود را همچون بخشی از این دولت تثبیت کند و نسخهی عراقی سپاه را در نیروی بسیج مردمی این کشور به منصهی ظهور برساند».