برزو فارسی – گزارش‌ها نشان می‌دهد روسیه، چنین، ایران و کرهشمالی عملیات سایبری و تحریکات نظامی خود علیه مواضع آمریکا را به طور همزمان افزایش داده‌اند.
اینکه گفته شود آنها در یک «اتاق فکر» مشترک علیه آمریکا برنامه‌ریزی می‌کنند، به دور از واقعیت است، اما این کشورها چطور به این مخرج مشترک رسیده‌اند؟
روزنامهی آمریکایی وال‌استریت ژورنال در گزارشی به نقل از مقامات ارشد نیروی هوایی آمریکا نوشته، خلبانان نیروی هوافضای روسیه در چندین مورد به عمد به طرز خطرناکی حین پرواز در آسمان سوریه به ناوهای آمریکایی نزدیک می‌شوند.
این اقدام تحریک کنندهی خلبانان روسی درحالیست که بر اساس تفاهمی که میان روسیه و آمریکا در اکتبر سال ۲۰۱۵ امضا شد، دو طرف بر سر حریم پرواز در آسمان سوریه و مدیترانه با یکدیگر توافق کردند، اما روس‌ها آن را رعایت نمی‌کنند.
در همین زمینه ژنرال چارلز کرکران، فرمانده‌ی واحدِ ۳۸۰ نیروی هوایی آمریکا اعزامی به سوریه می‌گوید: «خلبانان روسی به ندرت به [رادیوکال] درخواست‌های معرفی خود واکنش نشان می‌دهند و یا اصلا پاسخ نمی‌دهند. حتی آنها به ندرت مسیر خود را تغییر می‌دهند یا کلاً تغییر نمی‌دهند». او ادامه داده: «ما نمیدانیم که آنها می‌بینند یا نه، ولی نمی‌خواهیم که با یکی از ما برخورد کنند».
دردسرهایی از این جنس برای نیروهای آمریکا و ائتلاف در سوریه چندان ناآشنا نیست. ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا مستقر در خلیج فارس که سال‌هاست به درخواست کشورهای عربی در این حوزه برای تامین امنیت سواحل جنوبی و همینطور برقراری امنیتِ مسیر کشتی‌های نفت‌کش در خلیج فارس و دریای عمان حضور دارد نیز همواره با دردسرهای زیادی روبروست.
اقدامات تحریک‌آمیزی که ارتش روسیه در مدیترانه علیه آمریکا انجام می‌دهد، در آب‌های جنوبی ایران، نیروی هوافضا و نیروی دریایی سپاه علیه‌ها ناوها و هواپیماهای آمریکایی انجام می‌دهند. چنانکه کمتر از هفته پیش خبرگزاری رویترز به نقل از دو نظامی آمریکایی خبر از شلیک ناو «یواس‌اس ماهان» به سوی چهار قایق سپاه پاسداران در تنگه‌ی هرمز داد.
گرچه این شلیک‌ها به عنوان هشدار بود، اما گزارش شد که قایق‌های سپاه بدون توجه به چندین بار هشدار به سرعت به سوی ناو یادشده حرکت می‌کردند و چون مسیرشان تغییر پیدا نکرد آنها مجبور شدند سه بار اقدام به شلیک هشدار کند.
در خلیج فارس علاوه بر سپاه، زیردریایی‌های نیروی دریایی ایران نیز مستقر هستند و پروازهای هواپیماهای جنگی از پایگاه شکاری بوشهر نیز به طور دائم در حال انجام است، اما این سپاه است که بارها در آب‌های جنوبی ایران اقدامات تحریک‌آمیز انجام داده است.
آخرین بار که در منطقه این اقدامات منجر به بحران شد اکتبر سال ۲۰۱۵ بود. وقتی یک فروند سوخو-۲۴ روسیه که برای بمبباران مناطق مرزی سوریه در آسمان پرواز می‌کرد، بدون توجه به اخطارهای ارتش ترکیه وارد حریم هوایی این کشور شد و در نهایت با شلیک یک فروند اف-۱۶ هدف قرار گرفت. یکی از خلبانان این هواپیما در دم کشته شد و دیگری گرچه با چتر نجات بیرون پریده بود، اما در اسارت نیروی‌های شورشی سوریه افتاد و پس از چند ماه او نیز کشته شد.
گرچه روسیه مدعی بود که این هواپیما وارد حریم هوایی ترکیه نشده، اما ارتش ترکیه مستنداتی از مکالمه با خلبان روسی منتشر کرد، که نشان می‌داد ظرف ۵ دقیقه ۱۰ بار به هواپیمای روسی هشدار داده شد، اما این جنگنده اعتنایی به هشدارها نکرده بود.
این اتفاق بیش از یک سال روابط آنکارا و مسکو را بحرانی کرد و روسیه تحریم‌های سنگینی علیه ترکیه وضع کرد.
از این ماجرا بیش از یک سال می‌گذرد، اما هم تهران و هم مسکو همچنان با این تاکتیک مشترک که به گفتهی مقامات نظامی آمریکا رفتاری غیرحرفه‌ای است اقدام به تحریک واحدهای نظامی آمریکا می‌کنند.
این رفتار، فقط مختص به ایران و روسیه نیست. اگر آمریکا در غرب آسیا با این اقدامات مواجه است، در شرق آسیا نیز ژاپن و کره‌جنوبی با اقدامات تحریک‌کننده‌ی چین و کره شمالی مواجه‌اند. آزمایش انواع و اقسام تسلیحات موشکی گرفته تا شلیک به آب‌های فرامرزی در شرق آسیا به یک عادت تبدیل شده است.
روسیه، چین، ایران و کره شمالی چهار کشوری هستند که به گفته رئیس ستاد ارتش آمریکا بیشترین تهدید علیه امنیت ملی آمریکا به شمار می‌روند.
شش ماه پیش ژنرال مارک مایلی رئیس ستاد نیروی زمینی ارتش آمریکا در اظهارات خود از این چهار کشور به عنوان خطرناک‌ترین کشورها علیه امنیت ملی آمریکا نام برد و روسیه را در صدر تهدیدات علیه آمریکا قرار داد.
پیشبینی این ژنرال آمریکایی درست از کار درآمد. طی ماه‌های اخیر حملات شدید سایبری علیه دولت و سازمان‌های آمریکایی صورت گرفته که منشاء آن روسیه و چین بوده‌اند. آنچه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با طراحی روسیه گذشت، در صدر این عملیات سایبری قرار دارد. جیمز کلاپر مدیر اطلاعات ملی آمریکا نیز در جلسهی اخیر سنا در روز پنجم ژانویه (۱۶ دی) گفت، دولت چین همچنان به اقدامات سایبری خود علیه منافع ایالات متحده ادامه می‌دهد و به ویژه علیه شرکت‌های آمریکایی جاسوسی می‌کند.
توقیف زیردریایی علمی آمریکا در دریاهای آزاد توسط ارتش چین نیز نمونهی دیگری از این تهدیدات است که علیه مواضع آمریکا صورت گرفت.
علاوه بر اینها گزارش‌های سازمان‌های امنیتی آمریکا حاکی از آن است که ایران و کره شمالی نیز به تقویت توانمندی‌های خود برای حملات اخلال‌گرانه یا تخریبی سایبری برای رسیدن به اهداف سیاسی خود علیه آمریکا هستند.
چهار ضلع یک مربع شوم
ایران، کره شمالی، روسیه و چین، که یادآور ائتلاف شرقی برجای مانده از دنیای دو قطبی پس از جنگ دوم جهانی هستند، همواره نه تنها با «امپریالسیم» که به تعبیر آنها آمریکا نماد آن است در ستیز هستند، بلکه به طور کلی به عنوان «دولت‌های بدخیم» از نظر سیاسی با تمام دنیا در تضاد قرار دارند. تجلی این رفتار در رای‌گیری‌های مجمع عمومی سازمان ملل نیز خود را به خوبی نشان می‌دهد که این کشورها همواره پای ثابت زدن سازهای ناکوک با جامعه‌‌ی جهانی هستند.
اداره این کشورها توسط نظام‌های سیاسی تک حزبی و تک‌نفره صورت می‌گیرد و خصوصیت مشترک دیگرشان اقتصاد‌های بسته است.
در هر چهار کشور، دولت بزرگترین سازماندهندهی سانسور برای مقابله با گردش آزاد اطلاعات است. قلدرمآبی و ستیزه‌جویی در ادبیات رهبران سیاسی و نظامی آنها مشهود است. این کشورها بالاترین رده در دستگیری و زندانی کردن فعالین و مخالفین سیاسی و اجتماعی را دارند.
به تعبیری، آنها از این روش‌ها استفاده می‌کنند تا عقب‌ماندگی‌های خود در میدان سیاست یا اقتصاد را به ورطهی نظامی بکشانند، که تجلی آن چنین اقداماتی تحریک‌آمیزی است.
