تنها چهار روز پس از آزمایش موشکی سپاه، در حالی که مقامات جمهوری اسلامی باز هم مستقیم و غیرمستقیم اعلام کردند آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند، دولت دونالد ترامپ تحریمهای یکجانبهی جدیدی علیه ایران را در دستور کار خود قرار داد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا روز پنجشنبه در پاسخ به سوالی درباره احتمال استفاده از گزینه نظامی علیه ایران اعلام کرد، دربارهی ایران همهی گزینهها روی میز است. او در توییتر خود نیز نوشت، آمریکا سه تریلیون دلار در عراق خرج کرده ولی ایران به سرعت و بیش از پیش این کشور را تحت کنترل خود میگیرد. همزمان، شان اسپایسر سخنگوی کاخ سفید هشدار داد که اقدامات خصمانه ایران بیپاسخ نخواهد ماند.
در مقابل، محسن رضایی فرمانده پیشین سپاه خطاب به ترامپ گفته است: «بزرگتر از تو به ایران اخطار دادهاند و کاری نتوانستهاند بکنند». او در جمع خانوادهی کشتهشدگان سپاه در سوریه که از سوی رژیم ایران «مدافعان حرم» معرفی میشوند به رئیسجمهوری جدید آمریکا توصیه کرد که «تند نرود».
حسین سلامی جانشین فرمانده کل سپاه نیز به اظهارت رئیسجمهوری آمریکا واکنش نشان داد و گفت: «دشمنان اگر از قدرت موشکی ما میترسند به پناهگاه بروند، ولی بدانند جنگل موشکی ایران پر از درختهای تناور خواهد بود». به جز مقامات نظامی، سیداحمد علمالهدی امام جمعه مشهد هم در این میان پیشبینی کرده «آمریکا هم مثل شوروی فرو پاشیده میشود».
به نظر میرسد رژیم ایران با آزمایش موشکی اخیر خود این پیام را به آمریکا داد که ترسی از تهدیدات ترامپ ندارد و آمادهی هرگونه پاسخگویی است. در عین حال این آزمایش را میتوان حرکتی شتابزده از سوی حاکمان ایران دانست که برای سنجش ضریب تحمل دولت جدید آمریکا انجام شد.
در کنار این اظهارات و خط و نشان کشیدنها، روز سهشنبه ۱۲ بهمن دو روز پس از آزمایش موشکی سپاه، در مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری در تهران نشستی با عنوان «بازبینی روابط اتحادیه اروپا با جمهوری اسلامی و آمریکا در دوران ریاست جمهوری ترامپ» برگزار شد که در آن گروهی از مشاورین و پژوهشگران ارشد سیاستخارجی جمهوری اسلامی حضور داشتند. همگی آنها به اتفاق تاکید کردند که آیندهی خوبی در انتظار برجام نیست.
در این نشست دو نکتهی اساسی مطرح شد، نخست آنکه «طیف گستردهای در اروپا و آمریکا مخالف برجام هستند و پیروزی دونالد ترامپ آنها را تقویت میکند» و دوم اینکه «اتحادیه اروپا بین ایران و آمریکا بر اساس راهکارهای آمریکا قدم برخواهد داشت و جانب ایران را نخواهد گرفت».
علاوه بر این، در همین نشست تاکید شد که اروپاییها نیز علاقهای به حکومت ایران ندارند.
در چنین شرایطی گرچه وزارت خارجه جمهوری اسلامی ترجیح داده منفعل باشد و به قول معروف سر به سر ترامپ نگذارد، اما سیاست سپاه متفاوت از وزارت خارجه پیش میرود؛ همچنان که اسماعیل کوثری عضو پیشین سپاه پاسداران که سابقهی حضور در کمیسیون امنیت ملی مجلس رژیم را هم دارد میگوید، آمریکا ۳۸ سال است که نتوانسته غلطی بکند.
به نظر میرسد مقامات جمهوری اسلامی مغایر با آنچه در ظاهر نشان میدهند، به شدت نگران آیندهی خود و تصمیمات ترامپ هستند، همچنان که روز چهارشنبه ۱۳ بهمن در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی جلسه فوقالعادهای برگزار شد که در آن معاونان وزارت دفاع و اطلاعات، وزارت خارجه و فرمانده هوافضای سپاه حضور داشتند و محور نشست آنها نیز برجام و تصمیمات ترامپ بود. گرچه چیزی از محتوای این جلسه در رسانهها درز نکرد، با این حال ترکیب سیاسی، نظامی و امنیتی شرکتکنندگان در این نشست، حساسیت وضعیت موجود و نگرانیهای جمهوری اسلامی را به نمایش میگذارد.
در این میان، یک هیأت امنیتی روسی نیز قرار است در روزهای اول تا ششم ماه مارس به ایران سفر کند. خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از ویکتور اوزروف، رئیس کمیته امور دفاعی و امنیتی مجلس شورای فدراسیون روسیه اعلام کرد که این هیأت قرار است علاوه بر دیدار با نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران با مسئولان وزارت خارجه و وزارت دفاع این کشور هم گفتگو کنند.
در عین حال قابل پیشبینی است که انتخاب رکس تیلرسون به عنوان وزیر خارجه آمریکا آغاز زمستان سرد روابط ایران و آمریکا باشد، چنانکه یک مقام آگاه گزارش داد که امروز، جمعه ۳ فوریه ۲۰۱۷، آمریکا قرار است در واکنش به آزمایش موشکی اخیر ایران تحریمهای یکجانبه جدیدی علیه بعضی نهادها و مسوولان جمهوری اسلامی وضع کند.
به گزارش بلومبرگ این تحریمها شامل هشت نهاد مرتبط با تروریسم و ۱۷ نهاد دیگر هم در ارتباط با فعالیتهای موشکی ایران خواهد بود و تحریمها به نحوی تنظیم شده است که در تناقض با برجام نباشد.
همهی این خبرها و اقدامات، یعنی هر آنچه محمدجواد ظریف ریسید، سپاه پنبه کرد. باید منتظر ماند و دید جمهوری اسلامی چه واکنشی به برقراری تحریمهای جدید نشان میدهد.