احمد رأفت – برخلاف وعدههای انتخاباتیاش، دونالد ترامپ از زمانی که قدم به کاخ سفید گذاشت دیگر از «پاره کردن برجام» صحبت نمیکند، بلکه در نظر دارد با سختگیری بیشتر بر اجرای مفاد این توافق از سوی جمهوری اسلامی ایران نظارت داشته باشد.
سیاست دولت جدید آمریکا و کنگره این کشور، که اکثریت آن با جمهوریخواهان است، افزایش فشار بر جمهوری اسلامی ایران است. دونالد ترامپ بارها گفته است که سیاستهای خود در قبال ایران را به تدریج آشکار خواهد ساخت، ولی بدون شک تشدید تحریمها بخشی از این سیاستها خواهد بود و بخشی از این تحریمها نیز از مدتها پیش در دستور کار کنگره قرار دارند.
مارک دوبوویتز، مدیر اجرایی اندیشکده «بنیاد دفاع از دمکراسی» در واشنگتن معتقد است که «استراتژی کاخ سفید تشدید فشارها بر رفتار مخرب رژیم در منطقه چون حمایت از گروههای تروریستی، نقض حقوق بشر و ادامه برنامههای موشکی است». مارک دوبوویتز میافزاید: «در مدت زمان کوتاهی یک سری تحریمها در کنگره مطرح و به تصویب خواهند رسید. تحریمهایی که عرصه را بر رژیم ایران تنگ خواهند کرد».
طرحهای مطرح در کنگره
پتر روسکام، نماینده جمهوریخواه ارائه دهنده طرحی است که با شماره H.R.566 به ثبت رسیده است. این طرح که Terror Free Skies Act یا «طرح آسمانهای بدون ترور» نام دارد از ایران به عنوان «دولت حامی تروریسم» یاد میشود و مدعی است که جمهوی اسلامی از هواپیماهای تجاری و خدمات مرتبط به آن برای فعالیتهای نظامی و به ویژه انتقال اسلحه و مهمات استفاده میکند.
پتر روسکام طرح H.R.808 را نیز ارائه داده است. این طرح که عنوان آن «تحریمهای غیر هستهای ایران» است، از کنگره میخواهد تحریمهایی علیه جمهوری اسلامی در رابطه با فعالیتهای سپاه پاسداران در منطقه، نقض مکرر حقوق بشر و برنامههای موشکیاش به تصویب برساند. در این طرح تحریم شرکتهای هواپیمایی ماهان و ایرانایر نیز به دلیل شرکت در انتقال اسلحه و مهمات با هواپیماهای مسافری نیز مطرح شده است.
تد پو، دیگر نماینده جمهوریخواه کنگره نیز طرحی را برای تحریم سپاه پاسداران با شماره H.R.478 به ثبت رسانده است. طرح «تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به دلیل فعالیتهای تروریستی» در صورت تصویب، رئیسجمهوری آمریکا را موظف میکند در مدت زمانی که نباید بیش از ۳۰ روز باشد، دستور اجرایی برای تحریم سپاه پاسداران را امضاء و ابلاغ کند.
طرحی مشابه نیز از سوی تد کروز، سناتور جمهوریخواه ارائه شده که در مجلس سنا با شماره S.67 به ثبت رسیده است. تد کروز که از بانفوذترین سناتورهای آمریکایی است در این طرح اشاره میکند: «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شرایطی را دارد که بر مبنای بند ۲۱۹ قانون «مهاجرت و شهروندی» می تواند سازمانی تروریستی به حساب آید.» طرح تد کروز از وزارت خارجه آمریکا میخواهد گزارشی در این زمینه تهیه کرده و سپاه را در فهرست سازمانهای تروریستی خارجی قرار دهد.
طرح S.15 توسط دین هلر، جمهوریخواه دیگری ارائه شده است. این جمهوریخواه از مجلس نمایندگان کشورش میخواهد که تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران به دلیل برنامههای موشکی بالستیکاش بر مبنای قانون منع گسترش سلاح در ایران و عراق، مصوب سال ۱۹۹۲، به تصویب برساند.
مارکو روبیو، سناتور با نفوذ ایالت فلوریدا نیز طرحی را مبنی بر تصویب تحریمهای غیر هستهای علیه جمهوری اسلامی ایران با شماره S.227 به ثبت رسانده است.
طرح دیگری که با شماره H.R.380 به ثبت رسیده توسط مایکل مک کائول ارائه شده. این نماینده جمهوریخواه ایالت تگزاس نیز معتقد است که هرچه زودتر باید سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمانهای تروریستی خارجی قرار داد.
آلچی هاستینگ، نماینده دمکرات شاید جنجالیترین طرح را با شماره J.RES.10 به ثبت رسانده است. این طرح از کنگره میخواهد که به رئیسجمهوری آمریکا حق استفاده از نیروی نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران در صورتی که هرگونه فعالیت هستهای خارج از برجام را آغاز کند، بدهد.