اختلاف در روابط ترکیه با اروپا و آمریکا به شدت افزایش یافته است، اردوغان در سخنانی جنجالی به اروپایی‌ها گفته در حال سقوط هستند.
در تازه‌ترین تحول پس از ممانعت دولت هلند از برگزاری همایش طرفداران اردوغان در شهر روتردام و ممانعت از ورود دو وزیر ترکیه‌ای برای سخنرانی در هلند، باز جدال‌های لفظی آنکارا و اروپایی‌ها آغاز شد.
در اوج این اختلافات اردوغان در سخنانی اروپا را تهدید کرده که رفتار غیر دیپلماتیک با سیاستمداران ترکیه را تلافی خواهد کرد.
کمتر از یک هفته پس از این ماجرا روز پنج‌شنبه ۱۶ مارس دولت ترکیه بعضی آموزش‌های نظامی و بخشی از همکاری‌های مشترک خود با شرکای ناتو (پیمان آتلانتیک شمالی) را متوقف کرد.
یک مقام ناتو گفته هدف ترکیه از این تصمیم تحت فشار گذاشتن اتریش است. اتریش سال گذشته تلاش زیادی کرد تا پروندهی رسیدگی به درخواست ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا بسته شود. در اوج تنش‌های ترکیه و هلند نیز وزیر خارجهی اتریش به کنایه خطاب به اردوغان گفته بود که ترکیه همین که همسایهی اروپاست راضی باشد.
همزمان وزیر دفاع اتریش توقف این همکاری‌ها را تایید کرده است. یک سخنگوی این وزارتخانه نیز گفته که این اقدام تاثیری در ماموریت‌های آینده ندارد، ولی با این حال می‌تواند مشکلاتی را در درازمدت مثلاً در ماموریت کوزوو ایجاد کند.
پیام مسکو به آنکارا
اینکه فاصله گرفتن از ناتو تا چه اندازه برای ترکیه امتیاز محسوب شود و یا آثار و تبعات منفی بر جا خواهد گذاشت قابل بررسی است، اما ساعاتی پس از آنکه ترکیه خبر کاهش همکاری خود با ناتو را تایید کرد، الکساندر میخائف، مدیرعامل شرکت صادرات تسلیحات «روسوبورون اکسپورت» روسیه با انتشار بیانیهای رسماً اعلام کرد تمایل دارد در زمینه‌‌های نظامی و فناوری با ترکیه مجدداً همکاری گسترده داشته باشد.
خبرگزاری آناتولی به نقل از این مقام روسی نوشت که اولین گام برای اجرای این پروژه در نمایشگاه بین‌المللی صنایع دفاع IDEF که در تاریخ ۹ تا ۱۲ ماه مه در استانبول برگزار میشود، برداشته خواهد شد.
مدیرعامل شرکت صادرات تسلیحات «روسوبورون اکسپورت» روسیه در بخشی از صحبت‌های خود گفته ترکیه به سیستم دفاع هوایی تولید روسیه و سیستم دفاع تانک فعال و غیرفعال توجه دارد و برنامه‌ریزی می‌کند تا در این نمایشگاه مذاکراتی در سطح بالا انجام دهد.
در ماه‌های گذشته شرایط برای اردوغان به نحوی رقم خورد که ترکیه به سرعت از اروپایی‌ها فاصله گرفت. عدم موافقت با پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا، عدم استرداد نظامیان مخالف اردوغان که پس از کودتا به کشورهای اروپایی پناهنده شده‌اند و پناهنده شدن تعدادی دیپلمات ترکیه به همراه خانواده‌هاشان در آلمان اوضاع را به سرعت تغییر داد.
از اساسی‌ترین اختلافات اروپا با دولت اردوغان تلاش‌های او برای افزایش قدرت نهاد ریاست جمهوری با برگزاری یک رفراندوم است. اردوغان خیال دارد با تغییر قوانین، تا سال ۲۰۱۹ در قدرت بماند.
اردوغان این روزها تمام تمرکز خود را روی ترکیه‌ی رویایی خود گذاشته و الگوهای ذهنی و آرزوهایش از آینده ترکیه را در کتابی با عنوان «رهبری سیاسی اردوغان» جمع‌آوری کرده است. توصیف ویژگی‌های اصلی رهبر، روش‌های رهبری سیاسی مدرن و مفاهیم اخلاق محورهای این کتاب است.
سخنرانی علیه رهبران اروپا
سخنان اردوغان سرشار از تناقض است. او از آزادی سیاسی می‌گوید، اما خود به دنبال افزایش قدرت و اختیارات فردی است؛ از اخلاق می‌گوید اما در اکثر سخنرانی‌هایش سران غرب را تهدید به تلافی می‌کند.
او در آخرین سخنرانی خود که روز ۱۶ مارس ایراد کرد گفت که اروپایی‌ها درباره لغو روادید تعهد دادند، ولی به تعهد خود عمل نکردند. وی به آنها گفت «تاوان این رفتارتان را خواهید داد». اردوغان کشورهای اروپایی را متهم کرده به دنبال راه انداختن جنگ صلیب و هلال هستند. رئیس‌جمهور ترکیه خطاب به غربی‌ها هشدار داد: «صراحتاَ می‌گویم، اروپا به سرعت در حال سقوط به روزهای قبل از جنگ جهانی دوم است».
