کامیار بهرنگ- سال ۹۶ در حالی آغاز شده است که حوزه‌ی فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در ایران منتظر خبرهای خوبی خواهد بود. امسال صحنه‌ی سیاسی ایران شاهد انتخاباتی خواهد بود که بار دیگر نقش فضای ارتباطی و آنلاین را بیشتر می‌کند و از سوی دیگر باید دید رویکرد دولت دوازدهم جمهوری اسلامی به حوزه فن‌آوری اطلاعات و همچنین ارتباطات چه خواهد بود.
از مهم‌ترین خبرهایی که سال آینده می‌توان در انتظار آن بود، اجرای صدور مجوز «اپراتور مجازی شبکه تلفن همراه» است. این اپراتورها به تنهایی امکانات سخت‌افزاری برای ارائه خدمات (ارسال داده‌ها و اتصال مکالمات) را ندارند و با داشتن یک قرارداد با اپراتور اصلی خدمات خود را به مشتریان ارائه می‌دهند. گسترش این اپراتورهای می‌تواند فضای رقابتی را بیشتر کرده و بنا به تجربه با کاهش قیمت خدمات موبایلی روبرو خواهیم شد. تا امروز حضور سه اپراتور مجازی سامانتل، شاتل موبایل و آپتل قطعی شده است.
البته هنوز حضور شرکت‌های خارجی در این بخش مشخص نیست اما بنا به خبرهای منتشر شده مذاکرات جدی برای حضور شرکت انگلیسی Lebara انجام شده است.
خبر خوب دیگر در حوزه اینترنت است؛ سال آینده برخی از مناطق تحت پوشش خدمات اینترنت نسل چهار ثابت یا TD-LTE ارائه خواهد شد. اینترنت‌هایی که به صورت بی‌سیم و بدون نیاز به داشتن تلفن خط ثابت ارائه می‌شوند و حالا نسل چهارم با بالاترین سرعت ممکن در ایران به صورت گسترده‌تری وارد بازار خواهد شد. تا کنون «ایرانسل» و «مبین نت» امکان ارائه این خدمات را داشتند اما در نیمه دوم سال ۹۶ شرکت‌های دارای پروانه ارتباطات ثابت (FCP) هم این امکان را خواهند داشت که احتمالا به کاهش قیمت در این حوزه نیز منجر می‌شود.
در همین رابطه سال گذشته شرکت نوکیا قراردادی را با شرکت‌های اینترنتی ایرانی شاتل، آسیاتک، های وب و پارس آنلاین برای همکاری در بخش TD-LTE امضا کرده است. البته نوکیا بنا دارد مستقیم وارد بازار ایران شود و سری جدید گوشی‌های این شرکت به فاصله کوتاهی پس از رونمایی جهانی به صورت مستقیم وارد بازار ایران شوند.
فاز سوم شبکه ملی اطلاعات با همه فشارهای وارد شده پیش از انتخابات افتتاح نخواهد شد و راه‌اندازی فاز نهایی این شبکه ملی به بعد از ماه رمضان (تیرماه) موکول شد. به طور کلی با اجرای این فاز می‌بایست سرویس‌های ایرانی خدمات بهتر را با قیمتی پایین‌تر به مشتریان خود ارائه دهند. همزمان طرح رجیستری (ثبت) تلفن‌های همراه پس از دو سال اجرایی خواهد شد. تست‌های انجام شده حاکی از رفع ایرادات سامانه رجیستری است و به نظر می‌رسد همزمان با افتتاح شبکه ملی اطلاعات این طرح نیز عملی شود.
دومین کنفرانس «ارتباطات ایران» (ایران کانکت) که اولین بار در سال ۹۵ برگزار شد سال آینده نیز ادامه پیدا خواهد کرد. در اولین دوره این کنفرانس با وجود اینکه رسانه‌های جریان موسوم به «دلواپسان» از آن به عنوان بخشی از پروژه نفوذ نام برده بودند اما ارتباط خوبی میان شرکت‌های ایرانی و غیرایرانی در حوزه ارتباطات برقرار شد.
یکی از مهم‌ترین خبرهای عرصه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات را می‌توان اجرا و راه‌اندازی مجدد امکان تماس تصویری باشد. پس از آنکه در سال ۹۲ اپراتور «رایتل» به دلیل عدم وجود پیوست فرهنگی نتوانست این خدمات را به طور کامل به مشتریان خود ارائه دهد اما حالا به نظر می‌رسد که این پیوست آماده شده و ایرانیان می‌توانند به صورت قطعی از خدمات تماس تصویری نیز بهره ببرند.
پیوست فرهنگی در سال‌های گذشته مورد بحث‌های بسیاری قرار گرفته است. تعریف این پیوست بسیار نامفهوم است اما گفته می‌شود سرانجام پیوست فرهنگی ارائه شده توسط «مرکز ملی فضای مجازی» تصویب شده است. بر همین اساس می‌توان انتظار داشت که به زودی شاهد صدور مجوز نهایی این خدمات برای اپراتورهای ایرانی بود.
