کامیار بهرنگ- امروزه موبایل به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی بسیاری از شهروندان جهان تبدیل شده است. \
در هر خانه‌ای گاه بیش از تعداد اعضای خانواده موبایل یافت شده و حجم سیگنال‌های موبایلی هر روز بیشتر می‌شود. به همین میزان نیز نگرانی از اثرات مخرب این سیگنال‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد و سازمان‌های سلامتی تلاش می‌کنند تا به هر شکل ممکن میزان تخریب آنها را کاهش دهند. گاهی نیز مقاله یا تحقیقی منتشر می‌شود که بر این موضوع تمرکز کرده و توصیه‌های ساده اما مهمی را مطرح می‌نماید. در اینجا خلاصه‌ای از چندین تحقیق و مقاله علمی و کاربردی درباره کاهش اثرات مخرب سیگنال‌های موبایلی را مرور می‌کنیم.
البته باید گفت با پیشرفت نسل‌های جدید موبایل به میزان قابل توجهی این اثرات مخرب کاهش یافته و می‌توان مدعی شد در آینده نزدیک به حداقل ممکن نزدیک شود. اما در هر صورت این سیگنال‌ها به هر اندازه که باشند، زیانبار هستند و ما می‌توانیم با روش‌های ساده در کم‌اثرتر شدن آنها نقش داشته باشیم.
بسیاری بر این باورند که استفاده از تلفن‌های ثابت همچنان بهترین گزینه برای گفتگوهای طولانی‌ست. سال‌های پیش تحقیقی نشان داده بود که گفتگوی بیش از ۳۰ دقیقه در روز با موبایل تا مرز ۴۰ درصد امکان سرطان مغز را افزایش می‌دهد اما همزمان تحقیقات مشابهی این ادعا را رد کرده و همچنان بحث‌های جدی در مورد آن وجود دارد. اما این موضوع تایید شده که اثرات این سیگنال‌ها به روی مغز کودکان مخرب‌تر از بزرگسالان است؛ محققان بر این باورند که اثرات دو دقیقه مکالمه موبایلی می‌تواند کارکردهای مغزی کودک را تا نزدیک به یک ساعت تحت تاثیر قرار دهد. بر همین اساس توصیه می‌شود تماس‌های موبایلی خود را به حداقل و در بهترین حالت به کمتر از ۲ دقیقه برسانید و در صورت نیاز همان‌طور که گفته شد از تلفن ثابت برای گفتگوهای طولانی استفاده کنید.
یکی دیگر از راه‌هایی که می‌تواند به کاهش ضررهای این امواج کمک کند ارسال پیام (اس‌ام‌اس) است. پیام‌های کوتاه موبایلی حتی نسبت به ارسال پیام از طریق شبکه اینترنت ضرر کمتری دارد. شما در حین ارسال پیام، گوشی موبایل را به مغز خود نزدیک نمی‌کنید و همین بسیار موثر است. استفاده از اینترنت به صورت مدوام نیز شما را در معرض امواج پیوسته و قدرتمندی قرار می‌دهد که ضررهای خود را به همراه دارد. استفاده از وای-فای به مراتب ضرر کمتری دارد.
بنابراین جدا از اینکه توصیه می‌شود زمان استفاده از موبایل را به شدت کاهش دهید همزمان باید مراقب استفاده مداوم از اینترنت نیز باشیم. بخصوص در شب پیشنهاد می‌شود میزان دریافت اینترنت را به حداقل ممکن و یا حتی به حالت خاموش درآورید. اگر شغل شما به ارتباط دائمی با اینترنت مربوط نیست حتی می‌توانید در ساعاتی از شبانه‌روز به کلی اینترنت خود را قطع کنید، بخصوص در زمان خواب.
استفاده از گوشی (هدست) یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش اثرات مخرب سیگنال‌های موبایلی‌ست. اما اگر گوشی شما به هر دلیلی در دسترس نبود بهتر است قبل از برقراری تماس، موبایل‌تان را کنار گوش خود نبرید. به سادگی شما حتی در قدیمی‌ترین موبایل‌ها هم می‌توانید متوجه شوید که چه زمانی تماس برقرار شده و بعد شروع به صحبت کنید. امواج موبایلی همه جا حضور دارند اما بیشترین حجم آن در زمان دریافت و برقراری تماس است. استفاده از گوشی شاید کمک شایانی به کاهش اثرات این سیگنال‌ها بر مغز داشته باشد اما باید مراقب دیگر اعضای بدن هم بود. کارشناسان توصیه می‌کنند موبایل‌های خودتان را در جیب شلوار (بخصوص آقایان) قرار ندهید. اگر کیف با خود دارید سعی کنید آن را را در کیف قرار داده و با یک گوشی که سیم بلندی دارد تماس‌های خودتان را برقرار کنید.
اگر برای موبایل خود محافظ می‌گذارید به این موضوع توجه داشته باشید که آن محافظ خود عاملی برای تشدید سیگنال‌های موبایلی نباشد. برای موبایل‌تان پوشش‌های فلزی استفاده نکنید چرا که این محفظه‌ها مانند گیرنده عمل کرده و موجب تقویت اثر امواج موبایل می‌شود. برای اینکه در کل میزان جذب اشعه توسط بدن خود به واسطه یک موبایل را بدانید باید استاندارد SAR (نرخ جذب ویژه) آن را کنترل کنید.
همان‌طور که گفته شد بهتر است در زمان خواب به کلی امواج اینترنتی را قطع کنید؛ این بهترین حالت است که به کل گوشی‌های موبایل‌تان را خاموش کنید اما اگر هم نمی‌خواهید این کار را کنید آن را از کنار تختخواب خود دور نگه دارید. در طول روز هم وقتی از موبایل خود استفاده نمی‌کنید آن را در یک فاصله حداقل یک متری از خود قرار دهید. البته اگر مانند بسیاری از کاربران به اعتیاد کنترل موبایل پس از بیداری دچار هستید بهترین راه استفاده از گزینه‌ی آفلاین در طول شب است تا دست‌کم ۸ ساعت زمان خواب از این امواج به دور باشید. صبح که چشم‌تان را باز کردید به راحتی با یک دگمه می‌توانید دوباره به اینترنت و فضای مجازی متصل شوید.
