حدود هشتاد روز از سانحهی آتش‌سوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو می‌گذرد اما هنوز جزییات و عوامل وقوع این حادثه‌ی دلخراش مشخص نشده و معلوم نیست چه بر سر این محل خواهد آمد.
دستگاه قضاییه نیز اعلام نکرده نتیجهی بازجویی از دو- سه کارگری که متهم به آتش‌سوزی پلاسکو شده‌اند چه بوده و مسببان اصلی حادثه چه کسانی هستند.
روز شنبه ۱۹ فروردین جلسه هیأت ویژه گزارش ملی بررسی حادثه پلاسکو در دانشگاه «تربیت مدرس» تهران که رییس آن از سوی حسن روحانی در بهمن ماه سال گذشته به عنوان سرپرست این هیات منصوب شده بود تشکیل شد تا روند رسیدگی به حادثه را اطلاع رسانی کنند.
هنوز نتیجهی دقیق بررسی آنها اعلام نشده، اما آن‌طور که از اعضای این هیأت شنیده شده، کوهی از ضعف‌ها، کمبودها، ناکارآمدی‌های مدیریتی تا مشکلات فنی مانند کمبود امکانات در مهار آتش و عدم توجه به ایمنی ساختمان قدیمی پلاسکو، در فروریختن این بنای نمادین تهران و ایران سهیم بوده است.
دکتر محمدتقی احمدی، رییس هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه پلاسکو در سخنان‌اش به طور صریح اعلام کرد باید از دور باطل گزارش‌های جهت‌دار و محرمانه در مورد پلاسکو خارج شد.
او تاکید کرد این گزارش ابعاد مختلفی دارد و قطعاً در فرو ریختن این ساختمان نارسایی‌های انباشته شده در سال‌های اخیر نقش دارند. احمدی با بیان اینکه در تهیه این گزارش، ۳۵ سازمان همکاری داشتند به عدم همکاری قوهی قضاییه نیز اشاره کرد و گفت: «با قوه قضاییه مکاتباتی داشتیم و سعی داشتیم به صورت کامل‌تری از نتایج تحقیقات هم استفاده کنیم؛ اما چون قوه قضاییه خودش گروهی را تشکیل داده بود جز در چند مورد تعامل خاصی با هم نداشتیم و شاید شرایط حقوقی و قضایی آنها هم این‌طور ایجاب می‌کرده است».
سید باقر مرتضوی عضو دیگر این هیات تاکید کرد که «دستور تخلیه پلاسکو دیر صادر شد» و «سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران عملا نقشی نداشت».
مهدی هداوند، حقوقدان و عضو هیات بررسی نیز عنوان کرد که شهرداری تهران موظف به ایمن‌سازی ساختمان پلاسکو بود.
محمد فاضلی، عضو کمیته اجتماعی و رسانه هیات ویژه رسیدگی حادثه پلاسکو بیش از دیگر اعضا نسبت به وضعیتی که منجر به آن حادثه شد انتقاد کرد. اظهارات او نه تنها متوجه حادثه‌ی پلاسکو بود بلکه دست روی نارآمدی حکومت و دستگاههای مربوطه گذاشت.
او گفت: «در کشوری زندگی می‌کنیم که ۷۵ درصد مردم‌اش بر اساس پیمایشی که انجام دادیم در یک سال اخیر هیچ برنامه مرتبط با ایمنی ندیده‌اند؛ این در حالیست که بارها خبر تولد پاندا در باغ وحش و تبلیغات چیپس و پفک را دیده‌اند».
فاضلی افزود: «در آلمان ۲۷ هزار نفر آتش‌نشان رسمی وجود دارد و یک میلیون و ۵۵ هزار نفر آتش‌نشان داوطلب دارد که این امر به معنای مشارکت در ایمنی است. در حالی که ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که رستاخیز غفلت در آن وجود دارد. در کشور ما تولید تجهیزات ایمنی بسیار نامناسب انجام می‌شود، حال چطور می‌شود که در کشوری با ۸۰ میلیون نفر جمعیت، این افراد نسبت به خریدگوشی آخرین مدل در بازار و خرید ال‌سی‌دی حساسیت دارند اما بر اساس پیمایش ما ۶۴ درصد مردم در خانه کپسول اطفای حریق ندارند».
وی با بیان اینکه عده‌ای از حالا شروع کرده و می‌گویند که گزارش ما در مورد حادثه پلاسکو علمی نیست، اظهار کرد: «۱۷۰۰ صفحه گزارش نوشته و هنوز منتشر نشده را چطور می‌گویند گزارش علمی نیست؟! ما احتیاج به گفت‌وگوی اجتماعی فراگیر درباره ایمنی داریم، نیاز به ائتلاف اجتماعی داریم که بتوانیم ایمنی را به اندازه تبلیغ پفک نمکی در صدا و سیما مهم کنیم».
عضو کمیته اجتماعی و رسانه هیات ویژه رسیدگی حادثه پلاسکو ادامه داد: «جامعه ما، جامعه مسایل حل نشده است، هیچ سقوط هواپیمایی انتهایش مشخص نمی‌شود، هیچ ملک نجومی به نتیجه نمی‌رسد و هیچ حقوق نجومی مشخص نمی‌شود، سرانجامِ هیچ اسیدپاشی معلوم نمی‌شود و … و من امیدوارم به یک رستاخیز آگاهی برسیم و کمیته رسیدگی پلاسکو به قانون تبدیل شود».
محمد فاضلی همچنین گفت: «آمار ما توسط ایسپا و با نمونه آماری ۴۶۰۰ نفر انجام شده است. تحقیقات دیگری هم توسط ایسپا با حدود ۳۰۰ نفر از کارفرمایان انجام شده است که شرایط مشابه پلاسکو داشتند».
فاضلی در پاسخ به ایسنادر مورد عذرخواهی در موضوع پلاسکو گفت: «عذرخواهی کلامی فایده‌ای ندارد، احتیاجی به عذرخواهی و استعفا وجود ندارد و فکر می‌کنم بهترین عذرخواهی در حادثه پلاسکو اصلاح قوانین و اصلاح مقررات ملی ساختمان است».
وی تصریح کرد: «پروتکل‌های فرماندهی صحنه در حوزه حوادث در ستاد مدیریت بحران وجود ندارد و در همین حادثه پلاسکو ۲۹ بار مواردی تکذیب شد».
فاضلی با اعتقاد به اینکه پخش زنده ده روزه حادثه از رسانه ملی آن را به بحرانی ملی تبدیل کرد، ادامه داد: «حادثه‌ای که به گفته آقای مرتضوی [از اعضای هیات] سطح دو بوده است. اینکه چه کسی تصمیم گرفته ۲۴ ساعته در ده روز حادثه پخش شود معلوم نیست. این حادثه برای حساسیت جامعه مثبت بوده، اما اینکه یک حادثه غمبار ساعت‌ها در طول روز پخش شود برای جامعه خوب نیست و باید یک پروتکل در این زمینه ایجاد شود».
