رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه تمام ظرفیتها و امکانات دولت این کشور را به کار گرفته تا نتیجهی همهپرسی را که قرار است روز یکشنبه ۱۶ آوریل (۲۷ فروردین) برگزار شود به نفع خود تمام کند.
در این رفراندوم او و همفکرانش به دنبال اصلاح ۱۸ ماده از قانون اساسی ترکیه هستند که به آنها اجازه میدهد علاوه بر تغییر نظام پارلمانی به نظام ریاستی، مدت زمان ریاست جمهوری نیز افزایش پیدا کند.
دولت کنونی ترکیه ماههاست از خیابانهای استانبول و آنکارا گرفته تا روستاهای دور و نزدیک، تابلوها و بنرهای بزرگی نصب کرده که روی آن نوشته: EVET «آری».
اتوبوسهایی که بر سقف آنها چندین بلندگوی بزرگ قرار دارد از صبح در خیابانها حرکت میکنند و یک سرود تکراری را پخش میکنند که با شور و شوق از شهروندان میخواهد برای «دموکراسی» و «جمهوریت» به صندوقهای رأی برگهی «آری» بریزند. رادیو و تلویزیونهای دولتی ترکیه ساعتها به نفع اردوغان برنامه دارند.
رییس جمهوری ترکیه و وزرایش به شهرهای مختلف سفر میکنند و از مردم میخواهند به تغییر قانون اساسی رای دهند تا آیندهی بهتری داشته باشند.
شبکهی دولتی «TRT World» اعلام کرده برنامه ویژهای را در ۱۶ آوریل به مناسبت همهپرسی اصلاح قانون اساسی تدارک دیده و لحظه به لحظه نتایج را گزارش خواهد کرد.
در مقابل، صدای مخالفین از هیچ کانالی پخش نمیشود و روزنامهها اجازه ندارند مقاله یا گزارشی علیه سیاستهای اردوغان بنویسند و شبکههای اجتماعی تنها تربیون آزادی است که مخالفان برای رساندن صدای خود به یکدیگر دارند.
بن علی ییلدیریم، نخست وزیر ترکیه در سخنانی در شهر ازمیر گفته «کسانی که میگویند سیستم ریاستی با اصل تفکیک قوا تضاد دارد بدانند که اتفاقاَ در سیستم فعلی این اصل کاملاً رعایت نمیشود و ما میخواهیم این ضعف را برطرف کنیم».
او با اشاره به کودتای نافرجام ۱۵ جولای ۲۰۱۶ عنوان کرده «میخواهیم که پس از این تشکیلات دولت موازی و سازمانهایی نظیر آن توانایی نفوذ درون سازمان اصیل و نخبه پلیس کشور را نداشته باشند».
اردوغان نیز در سخنانی در شهر چوروم گفته در همه پرسی اصلاح قانون اساسی قندیل [پ.ک.ک] و فتولیستها در پنسیلوانیا «خیر» میگویند. این، اشاره به طرفداران احزاب کرد و همچنین فتحالله گولن است که در ایالت پنسیلوانیا در آمریکا سکونت دارد.
وی درباره لزوم افزوده شدن اعدام به قانون اساسی بار دیگر تاکید کرد «اگر طرح لایحه اعدام به من ارجاع داده شود بدون هیچ تردیدی آن را تایید میکنم. ما اختیار بخشش قاتلان شهدایمان را نداریم. هر اقدامی لازم باشد انجام میدهیم».
دولت ترکیه در نواحی شرقی این کشور که اکثریت جمعیت را کُردها تشکیل میدهند شانسی برای رای ندارد، اما به نظر میرسد تبلیغات وسیع اردوغان به ویژه در میان شهروندان مذهبی ترکیه تاثیر زیادی داشته باشد و در مقابل مخالفان اردوغان میگویند او برای برپایی استبداد است که رفراندوم برگزار میکند.
کارشناسان معتقدند اصلاحات اردوغان راههای مقابله با هرگونه نقض حقوق را مسدود میکند و قدرت دستگاههای نظارتی را به شدت کاهش میدهد.
در ماههای گذشته دهها روزنامهنگار منتقد دولت ترکیه دستگیر و بازجویی شدند، محتوای روزنامهها به شدت زیر نظر است، و فعالین سیاسی و منتقدین که تحت فشار قرار دارند از آیندهی ترکیه شدیدا ابراز نگرانی میکنند.