یک ماه تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران باقی است و ثبتنام محمود احمدینژاد رییسجمهوری پیشین در انتخابات آن هم بر خلاف توصیههای علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی در رسانههای خارجی هم بازتاب زیادی پیدا کرده و در مورد آن تجزیه و تحلیلهای مختلفی مطرح میشود.
گلف نیوز در این باره مینویسد بعضی کارشناسان ایرانی تصمیم او برای ثبت نام در انتخابات را مانور سیاسی میدانند. در عین حال تحلیلگران عرب، پیشبینی میکنند که پیروزی «اردوگاه محافظهکاران» در این انتخابات، واکنشی مستقیم به پیروزی راستگرایان در آمریکا و انتخاب دونالد ترامپ است. رییسجمهوری که نسبت به همتای پیشیناش، باراک اوباما، مواضع شدیدتری علیه ایران دارد.
محافظهکاران در ایران از فضای سیاسی محافظهکار آمریکا بهره میبرند تا مطمئن شوند حسن روحانی، به عنوان نیرویی «اعتدالگرا» برای بار دوم به عنوان رییسجمهور انتخاب نخواهد شد.
به نوشتهی گلفنیوز، محمدعباس ناجی، سردبیر نشریهی انتخابات ایران که در مرکز مطالعات استراتژیک الاهرام قاهره منتشر میشود میگوید: «پیروزی راست افراطی در آمریکا طبیعتاً موضع راست افراطی در ایران را نیز تقویت خواهد کرد».
او به انتخاب احمدینژاد در انتخابات ۲۰۰۵ (۱۳۸۴) اشاره میکند که او توانست درست زمانی که دولت جرج دبلیو بوش مواضع گفتاری و رفتاری سفت و سختتری علیه ایران اتخاذ کرده بود، هاشمی رفسنجانیِ اصلاحطلب را شکست دهد.
محجوب زویری، استاد علوم سیاسی در دانشگاه قطر و مولف چندین کتاب دربارهی ایران معتقد است که «سیاست خارجی ایران در مشتِ نظامیان این کشور یعنی سپاه است» و به همین دلیل وی معتقد است که «هیچ تغییری رخ نداده و رخ نخواهد داد». زویری میگوید: «در سالهای اخیر ما بیش از آن که مواضع ایران را از رییس جمهور یا وزیر امور خارجهی این کشور بشنویم، از زبان فرماندهان سپاه پاسداران شنیدهایم».
ناجی نیز معتقد است که ایران کشوری در دست محافظهکاران است و فرقی نمیکند رییس جمهور آن چه کسی باشد: «در ایران صداهای زیادی وجود دارد. از طرفی روحانی و وزیر امور خارجهاش محمدجواد ظریف حرفی میزنند و از طرف دیگر سپاه پاسداران و نیروی قدس و دیگر گروههای افراطی عملاً در میدان، بر خلاف چیزی عمل میکنند که رهبران سیاسی میگویند»
مانور سیاسی
گلفنیوز ادامه میدهد، تصمیم احمدینژاد برای ورود به عرصهی ریاستجمهوری گمانهزنیهای زیادی را برانگیخته است. ناجی میگوید: «معتقدم این تنها مانوری سیاسی از سوی احمدینژاداست و هدف اصلی آن هموار کردن راه برای کاندیدای اصلیاش، حمید بقایی است».
کارشناسان معتقدند که شورای نگهبان که وظیفه بررسی صلاحیتها را برعهده دارد، صلاحیت احمدینژاد را به دلیل نادیده گرفتن توصیه آیتالله خامنهای مبنی بر عدم شرکت در این انتخابات، رد خواهد کرد.
زویری در این باره به گلف نیوز گفته است :«یا شورای نگهبان او را تائید صلاحیت میکند و تصمیمگیری را به رایدهندگان میسپارد و یا با ردّ صلاحیت او موجب افزایش محبوبیت وی میشود و حامیانش او را به عنوان یک قهرمان و قربانی خواهند دید». زویری معتقد است که احمدینژاد ردّ صلاحیت خواهد شد.
بی اعتناییِ «شوکآور»
کارشناس دیگری میگوید که این حرکت احمدینژاد بیاعتنایی به قدرتمندترین رهبر مذهبی این کشور است. الی گرانمایه از کارشناس شورای روابط خارجی اروپادر گفتگویی با آسوشیتدپرس گفته است: «تصمیم احمدینژاد برای ثبتنام، مخالفت روشنی با چیزی بود که مقام معظم رهبری کاملاً آشکارا و علنی اعلام کرده بود. کاری که او کرده کاملاً شوکآور است، اما این اولین باری نیست که چنین کاری میکند».
احمدینژاد پس از ثبت نام غیرمنتظره در انتخابات، اعلام کرد که رهبر ایران تنها به او توصیه کرده و این توصیه به معنای نهی نبوده است.