در ساحل سنگال بنای مجللی وجود دارد متعلق به جامعه المصطفی که در آن جمهوری اسلامی ایران به دانشجویان سنگالی الهیات شیعه میآموزد و مدیر این تشکیلات ایرانی قاب عکسی از آیتالله خامنهای در دفتر خود آویزان کرده است.
دانشجویانی که در جامعهالمصطفی مشغول آموزش هستند علاوه بر آشنایی با فرهنگ و تاریخ ایران علوم اسلامی و زبان فارسی میآموزند و در مقابل، دانشآموزان مواد غذایی و کمکهای مالی دریافت میکنند. این دانشگاه یک پایگاه شیعی در کشوری است که بیش از ۹۰ درصد جمعیت آن مسلمان و اهل تسنن هستند.
رویترز در گزارشی با این مقدمه مینویسد دو مایل دور از این مرکز شیعی، انجمن تبلیغات اسلامی جوانان (APIJ) قرار دارد که زیر نظر عربستان سعودی به عنوان رقیب مذهبی، سیاسی و نظامی ایران اداره میشود و علوم اسلامی آموزش میدهد.
این مجموعه با حمایت عربستان سعودی، قطر، دبی و کویت و زیر نظر سلفیها اداره میشود. سلفیهای محافظهکار که دشمنان قسمخورده ایران هستند.
این دو مرکز، تصویر حقیقی از رقابت ایران و عربستان برای نفوذ مذهبی در سنگال و به طور گستردهتر در آفریقا را به نمایش میگذارند که میلیونها دلار در آنها خرج میشود تا نوکیشان را به سوی خود جذب کنند و عمدهترین پایگاه برای نفوذ سیاسی در آفریقا به شمار میروند. قارهای سرشار از منابع طبیعی که همواره محلی برای رقابت قدرتهای جهانی بوده است.
مسوولان این دو مرکز و همینطور دانشآموزان این مراکز نگران نفوذ مذهبی رقیب و افزایش افراطگرایی هستند و یکدیگر را متهم به تلاش برای دخالتهای سیاسی میکنند.
رویترز در این گزارش نوشته، رهبر جمهوری اسلامی ایران به فعالیتهای جامعه المصطفی، که مرکز اصلی آن قم و دارای ۵۰ شعبه در جهان است نظارت میکند و هزاران نفر از دانشجویان و خانوادههای آنان از سراسر آفریقا ضمن دریافت کمکهای مالی کافی از ایران امکان تحصیل و حتی بازدید از قم را در پایان تحصیلات خود پیدا میکنند.
جامعه المصطفی در داکار در سال ۱۵۰ دانشآموز میپذیرد و هزینه تحصیل آنها را میپردازد همراه با حقوق و همچنین صبحانه.
یکی از شیوخ بلندپایه این مجموعه به رویترز میگوید بعضی کلاسها به صورت آنلاین با ایران برگزار میشود و استاد آن در قم حضور دارد. این مجموعه به دانشآموزان نوکیش شیعه اگر با هم ازدواج کنند کمک هزینه ازدواج و خرید وسایل منزل از جمله مبلمان و یخچال و تلویزیون میدهد.
منتقدین میگویند هدف از این هزینهها وفاداری به جمهوری اسلامی و رهبر آن است ولی مدیران مجموعه مدعی هستند هدفشان ترویج سواد و آموزش است.
علاوه بر عربستان سعودی، کویت، ترکیه و بسیاری از کشورهای مسلماننشین دیگر در آفریقا مدارس دینی دارند. در کنار آنها بسیاری از مدارس مسیحی آمریکایی و انگلیسی و حتی مدارس هندو نیز فعالیت میکنند و با هم در رقابت هستند.
گزارش شده دانشآموزان و معلمان در این مراکز توسط وزارت اطلاعات رژیم ایران و یا سپاه پاسداران تحت نظر قرار میگیرند تا در آینده ماموریتهای این نهادها را انجام دهند، اما مدیران این مجموعه میگویند هیچ دخالتی در امور سیاسی ندارند و با سرویسهای اطلاعاتی ارتباطی ندارند.
در سال ۲۰۱۶ ایران ۲۹۳ میلیارد تومان بودجه برای این دانشگاه هزینه کرد که مستقیم از سوی رهبر جمهوری اسلامی تامین میشود.
در بخش دیگری از این گزارش به فعالیت موسسات اهل تسنن سلفیها برای آموزش و تربیت جوانان اهل تسنن پرداخته شده است. در بعضی مدارس اهل تسنن در سنگال کودکان از سن شش سالگی تا ۲۷ سالگی تحت آموزش قرار میگیرند.