احمد رأفت (+عکس) نشست ادواری روسای جمهوری و دولت هفت کشور صنعتی جهان موسوم به G7 در شهر بسیار زیبای تائورمینا، در جزیره سیسیل ایتالیا در جریان است. تلاش‌های دونالد ترامپ برای جلب حمایت دیگر کشورهای غربی جهت انزوای بین‌المللی جمهوری اسلامی بی نتیجه ماند.
این نشست که در حال حاضر مدیریت ادواری آن با ایتالیا است، نتوانست تقریبا در هیچ موردی با قاطعیت بیانیه‌ای صادر کند و در مورد کلیه مسائل مجبور به اتخاذ مواضعی شد که حاصل گفتگوهای طولانی و مصالحه هستند. اولین بیانیه در رابطه با امنیت و مبارزه با تروریسم است. در این بیانیه نیز که با توجه به بمب‌گذاری در کنسرتی در شهر بریتانیایی منچستر تنظیم شد که در آن ۲۲ نفر از جمله چند کودک جان خود را از دست دادند و از حساسیت خاصی برخوردار بود، اختلافات کم نبودند.
جمهوری اسلامی، اولین مورد اختلاف
در بخشی از این بیانیه به کشورهای حامی تروریسم اشاره می‌شود بدون اینکه از آنها نام برده شود. تلاش دونالد ترامپ برای قرار دادن نام جمهوری اسلامی در این بخش با مخالفت دیگر کشورها، به ویژه کشورهای اروپایی روبرو شد، از همین رو در این بیانیه به صورت عام به حامیان تروریسم اشاره می‌شود. برخی از این کشورها، به صورت غیر مستقیم، در روزهای گذشته نسبت به سخنرانی دونالد ترامپ در ریاض، در کنفرانسی که نمایندگان بیش از ۴۰ کشور عربی و اسلامی حضور داشتند، واکنش نشان داده بودند. فرانسه، آلمان و ایتالیا حملات شدید رئیس‌جمهوری آمریکا به جمهوری اسلامی و نشانه گرفتن این کشور به عنوان حامی اصلی تروریسم و اسلام افراطی را اشتباه ارزیابی کرده بودند.
در کنفرانس هفت کشور صنعتی جهان، علاوه بر پرونده‌های وضعیت اقلیمی، تجارت بین‌المللی، مهاجرین و پناهندگان، در مورد موقعیت کشورهای ایران، اوکراین، لیبی، سوریه و کره شمالی نیز بحث و گفتگو انجام گرفت، اگرچه مشخص نیست تا چه حد در مورد این پرونده‌ها توافق نظر وجود دارد. بر مبنای آنچه از پشت درهای بسته این نشست به خارج نفوذ پیدا کرده، تنها در مورد سوریه و کره شمالی بین هفت کشور شرکت کننده اتفاق نظر وجود دارد. در مورد دیگر کشورها، تفاوت دیدگاه‌ها در حدی است که هرگونه اشاره‌ای به آنها در بیانیه نهایی مشکل به نظر می‌رسد.
سکوت آنگلا مرکل
صدراعظم آلمان اعلام کرد در خاتمه نشست تائورمینا نشستی رسانه‌ای برگزار نخواهد کرد. در کنفرانس‌های G7 مرسوم است که در پایان کار، روسای هرکدام از هفت کشور شرکت کننده در دیدار‌هایی جداگانه با رسانه‌ها، جمع بندی خود را ارائه می‌دهند. در تائورمینا آنگلا مرکل با رسانه‌ها دیداری نخواهد داشت. گفته می‌شود صدراعظم آلمان نمی‌خواهد با آمریکای دونالد ترامپ وارد جدل شود. دونالد ترامپ در سفر اخیرش به بروکسل و دیدار با رئیس کمیسیون اروپا، از آلمان به عنوان «کشوری بد، خیلی بد در تجارت» نام برد. رسانه‌های آلمانی در تعبیر سکوت آنگلا مرکل می‌نویسند، صدراعظم آلمان نمی‌خواهد با پاسخگویی به دونالد ترامپ موفقیت نشست ۲۰ کشور صنعتی جهان را که ۹ ژوئیه در هامبورگ برگزار می‌شود به خطر بیاندازد.
اختلاف نظر عمده میان آلمان و آمریکا در رابطه با جهانی شدن تجارت است. آمریکا و بریتانیا که زمانی رهبران‌شان، رونالد ریگان و مارگارت تاچر، طرح گلوبالیزاسیون یا جهانی شدن اقتصاد را مطرح ساختند، امروز با دونالد ترامپ و ترزا می در جهات مخالف گام برمی‌دارند و خواهان بسته شدن مرزها به روی اقتصاد جهانی، و حامی «اقتصاد ملی» هستند. طرحی که در G7 با مخالفت شدید ایتالیا، آلمان و ژاپن، سه کشوری که اقتصاد‌شان بر مبنای صادرات است، روبرو می‌شود.
جاده ابریشم چین
مساله جهانی شدن اقتصاد، موضوع اصلی دیدار G20 است که در ماه ژوئیه در هامبورگ برگزار خواهد شد. در این نشست که غول‌های صنعتی در حال رشد چون چین، هند و برزیل نیز حضور دارند، با شدت بیشتری نسبت به نشست تائورمینا با اقتصاد «درهای نیمه‌باز» بریتانیا و آمریکا برخورد خواهد شد. در نشست هامبورگ طرح چین مبنی بر «جاده ابریشم جدید» مطرح خواهد شد. طرحی که نه تنها از حمایت برخی از کشورهای اروپایی برخوردار است، بلکه توانسته کشورهای آسیایی بسیاری، از جمله ایران را نیز با خود همراه سازد.
با ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید بسیاری از معاهده‌های اقتصادی آمریکا با دیگر نقاط جهان یا معلق شدند و یا زیر سوال قرار گرفتند. در این رابطه می‌توان به تعلیق TPP، معاهده اقتصادی آمریکا با کشورهای آسیا و کشورهای منطقه اقیانوس آرام اشاره کرد. معاهده همکاری اقتصادی آمریکا با اروپا، یا TTIP، نیز زیر سوال قرار دارد و برخی نظرات دولت دونالد ترامپ در صورت اجرا می‌توانند حکم مرگ این معاهده را صادر کنند.
در بیانیه‌ای که G7 در رابطه با نقش اقتصاد در جهان صادر خواهد کرد، به پیشنهاد آمریکا و با حمایت بریتانیا، تنها صحبت از اقتصاد به عنوان ابزاری برای نزدیک ساختن ملت‌ها صحبت خواهد شد و اشاره‌ای به لزوم جهانی شدن اقتصاد نخواهد شد.
تغییرات اقلیمی، ترامپ متحد چین
یکی دیگر از موارد اختلاف عمیق آمریکا و ۶ کشور دیگر حاضر در نشست تائورمینا، مصوبات کنفرانس پاریس در سال ۲۰۱۵ در رابطه با تغییرات اقلیمی و لزوم کاهش گازهای گلخانه‌ای است. چین از ابتدا، و آمریکا با تغییر مستاجر کاخ سفید، از مخالفان سرسخت معاهده پاریس هستند. دونالد ترامپ در تائورمینا اعلام کرد در بازگشت از این نشست به آمریکا نظر قطعی خود را در این رابطه اعلام خواهد کرد. البته در واشنگتن، همزمان با نشست تائورمینا، یکی از مشاوران کاخ سفید معاهده پاریس در مورد کاهش گازهای گلخانه‌ای را «مغایر با منافع اقتصادی آمریکا» خواند.
در حاشیه نشست G7 چند حرکت اعتراضی نیز صورت گرفت که یکی از مهم‌ترین آنها در رابطه با حفظ محیط زیست بود. سازمان بین‌المللی Green Peace در سواحل این شهر ایتالیایی نمایش‌هایی علیه سیاست‌های جدید آمریکا در رابطه با مسائل اقلیمی با عنوان «کره زمین را نجات دهیم» برگزار کرد. در یکی از این نمایش‌ها، بدلی از مجسمه آزادی به طول ۴ متر که جلیقه نجاتی بر تن داشت در ساحل قرار داده شده بود.
دونالد تاسک، رئیس شورای اروپا که در تائورمینا به عنوان میهمان حضور دارد گفت سه پرونده، دیواری بین ۶ عضو این نشست و آمریکای دونالد ترامپ برپا کرده‌اند: سیاست های دفاع از محیط زیست، تجارت جهانی و تروریسم و امنیت. دیواری که به گفته مفسران بسیاری از رسانه‌های غربی در دوران حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید می‌توانند به مشکلی جدی در روابط آمریکا با متحدین غربی‌اش تبدیل شود. در این رابطه رسانه‌ها اشاره می‌کنند که این جدایی بین آمریکا و دیگر شرکت کنندگان در نشست تائورمینا را می‌توان در لحظات تفریحی نشست نیز دید. زمانی که رهبران کشورهای شرکت کننده پیاده و در کنار یکدیگر از این شهر بسیار زیبا دیدن می‌کردند و در خیابان‌های آن قدم می‌زدند، دونالد ترامپ به تنهایی و سوار بر ماشینی الکترونیکی، و با فاصله، آنها را همراهی می‌کند.
عدم حضور ملانیا ترامپ در بسیاری از لحظاتی که همسران رهبران کشور و دولت از بناهای تاریخی شهر تائورمینا بازدید می‌کردند نیز نشان دیگری از این «فاصله» است. در عکس جمعی همسران روسای کشور و دولت شرکت کننده در نشست G7 حضور گوتیه دستنی، همسر خاویر بتل، نخست‌وزیر همجنسگرای لوکزامبورگ، جلب توجه می‌کرد. تصویری که بلافاصله در رسانه‌های سراسر جهان و در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.
در تائورمینا، بنا بر سنت سال‌های اخیر G7، میهمانانی به عنوان ناظر نیز حضور دارند. ای نبار روسای دولت و کشور ۵ کشور آفریقایی تونس، نیجر، نیجریه، کنیا و اتیوپی دعوت شده بودند. در کنار این کشورها، مدیران بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول، سازمان همکاری و امنیت اروپا، کمیسون اروپا، شورای اروپا، اتحادیه کشورهای آفریقایی، بانک توسعه آفریقا نیز حضور دارند. آنتونیو گوترش، دبیرکل جدید سازمان ملل متحد نیز از دیگر شخصیت‌های جهانی حاضر در این نشست است. در مجموع ۲۰۰۰ نفر، رهبران کشورها و دولت‌های عضو و میهمان را همراهی می‌کنند. بیش از ۲۰۰۰ روزنامه‌نگار نیز برای پوشش خبری نشست G7 به تائورمینا سفر کرده‌اند. هفت هزار مامور امنیتی، نیروی انتظامی و نظامی نیز در این شهر ساحلی و شهر‌های اطراف امنیت این کنفرانس را در زمین، هوا و دریا تامین می‌کنند.
