محمدجواد لاریجانی در واکنش به درخواست پخش ربنای محمدرضا شجریان از سوی وزیر ارشاد اسلامی در صدا و سیما، ضمن «مناقشه سیاسی» شدن دفاع از این هنرمندمحبوب، «ربنا»ی شجریان را خلاف «موازین شرعی تلاوت» دانست.
محمد جواد لاریجانی عضو شورای نظارت بر صدا و سیما در پاسخ به درخواست وزیر ارشاد مبنی بر پخش «ربنا» در ماه رمضان، طی نامهای تاکید کرده، موضوع دفاع از محمدرضا شجریان یک مناقشه سیاسی شده است.
روز پنجشنبه چهارم خرداد ماه، در فضای مجازی متن نامهای منتسب به سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انتشار یافت که خطاب به رئیس سازمان صدا و سیما نوشته شده و درخواست پخش «ربنای» محمدرضا شجریان در روزهای ماه رمضان را مطرح کرده بود.
لاریجانی همچنین گفته است که در «ربنا» آیات قرآن تحتالشعاع قرار گرفته و این امر خلاف «موازین شرعی تلاوت» است.
وی با اظهار نظر کارشناسانه درباره موسیقی و آثار شجریان، از وزیر ارشاد خواسته تا برای پخش از صدا و سیما، سایر قطعات آوازی شجریان مطرح شود که «اتفاقا دارای ساختار موسیقایی مهمتری هم هستند»
جواد لاریجانی در نامه خود تاکید کرده که تلاوت قرآن با «لحن خاص» مورد شبهه برخی از فقها است.
شجریان طی نامهای رسمی در سال ۸۸ خواستار عدم پخش کلیه آثار و آوازهای خود از صدا و سیما شد و در مصاحبهای اعلام کرد: «من شرمم میآید وقتی صدایم از صدا و سیما پخش میشود.»
جواد لاریجانی در نامه خود به وزیر ارشاد دولت روحانی آورده است: «در مورد نامه منتسب به جنابعالی خطاب به سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی دائر بر ضرورت پخش تلاوت منتخبی از آیات چند سوره از کلامالله مجید با صدای هنرمند معروف آقای شجریان ضروری دانستم که نکته مهمی را خدمتتان عرض کنم.»
وی اضافه کرده: «از آنجا که موضوع دفاع از ایشان یک مناقشه سیاسی شده است، لذا در تلاوت مذکور توجه به آیت تحتالشعاع قرار میگیرد و این امر خلاف موازین شرعی تلاوت است. لذا خواهشمند است که سایر قطعات آوازی آن هنرمند را مطرح فرمائید که اتفاقا دارای ساختار موسیقیایی مهمتری هم هستند. حتما میدانید که تحتالشعاع قرار گرفتن توجه به آیات باهرات نسبت به مقارنات آنقدر مهم بوده که برخی از فقهای بزرگ تلاوت ملحون را مورد شبهه قرار دادهاند.»
لاریجانی همچنین آورده است: «البته این حساسیت در میان موسیقیدانان بزرگ و حرفهای هم مطرح است و آنان غالبا ابا دارند که قطعات مهم ترکیبی آنان همراه با آواز پخش شود، زیرا معتقدند توجه به الحان و معانی(و گاه حرکات متناظر بدنی) توجه به رموز و ظرافتهای نهفته در تناسبهای ایقاعی را که جوهر اصلی هنر موسیقی است تحتالشعاع قرار میدهد.«
آنطور که برخی منابع داخلی عنوان کردند، نامه صالحی امیری روز چهارشنبه سوم خرداد به عبدالعلی علی عسگری رئیس سازمان صدا و سیما رسیده و ضمن اینکه «ربنا» متعلق به مردم است، آمده: «ربنا یکی از آثار استاد آواز موسیقی سنتی ایران و شامل چهار دعا از آیات قرآن است که همه با عبارت ربنا آغاز میشود. شجریان ربنا را در دستگاه سه گاه خوانده و با مرکب خوانی (مدولاسیون یا راه گردانی) سری به دستگاهها و آوازهای دیگر ردیف موسیقی ایرانی از جمله آواز افشاری و گوشه عراق (صبا) میزند و به سه گاه بر میگردد.»
«ربنا» ۱۹ اردیبهشت سال جاری ثبت ملی شد و زهرا احمدی پور معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، لوح ثبت ملی آن را به همایون شجریان فرزند محمدرضا شجریان اهدا کرد.