مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی اعلام کرده ۱۱ میلیون مجرد آمادهی ازدواج در ایران هستند که به دلیل بیکاری و نداشتن شغل فرصت ازدواج ندارند.
کاظم جلالی، رییس مرکز پژوهشهای مجلس رژیم با اعلام این خبر گفته اگر بتوانیم برای این افراد اشتغال ایجاد کنیم و ازدواج کنند و فرزند بیاورند جمعیت افزایش خواهد یافت.
مطرح شدن مجدد موضوع سیاستهای جمعیتی، مربوط به طرحی بهنام «طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده» است که ششم خرداد سال ۱۳۹۲ در مجلس اعلام وصول شد. اما رسیدگی به آن از همان ابتدا متوقف شد و بار دیگر در سال ۱۳۹۵ به جریان افتاد و حالا قرار است در ماههای آینده باز در صحن علنی مجلس پیگیری شود.
محور این طرح اختصاص بودجه برای افزایش جمعیت است. اما اینکه سیاست افزایش جمعیت چه میزان هزینه برای رژیم خواهد داشت مشخص نیست. بعضی کارشناسان عنوان میکنند ۱۰هزار میلیارد و بعضی میگویند پنج هزار میلیارد و گروهی هم عنوان میکنند ۲۶هزار میلیارد تومان بار مالی بههمراه خواهد داشت.
از ابتدای انقلاب ۵۷ تا سال ۱۳۹۰ سیاستهای جمهوری اسلامی در کنترل جمعیت همان سیاستهای پیش از انقلاب و با شعار «فرزند کمتر زندگی بهتر» بود.
مرداد ۱۳۹۰ رهبر جمهوری اسلامی اعلام کرد که جمعیت کشور میتواند به ۱۵۰ میلیون نفر برسد و تاکید کرد که معتقد به کثرت جمعیت است و هر اقدام و تدبیرى که می خواهد براى متوقف کردن رشد جمعیت انجام بگیرد، بعد از صد و پنجاه میلیون انجام بگیرد.
خامنهای بار دیگر در مهر ماه سال ۱۳۹۱ در سخنانی بجنورد رسماً اعلام کرد که «من همین جا در داخل پرانتز عرض بکنم؛ یکى از خطاهایى که خود ما کردیم- بنده خودم هم در این خطا سهیمم- این مسئلهى تحدید نسل از اواسط دههى ۷۰ به این طرف باید متوقف میشد. البته اوّلى که سیاست تحدید نسل اتخاذ شد، خوب بود، لازم بود، لیکن از اواسط دههى ۷۰ باید متوقف میشد. این را متوقف نکردیم؛ این اشتباه بود. عرض کردم؛ مسئولین کشور در این اشتباه سهیماند، خود بندهى حقیر هم در این اشتباه سهیمم. این را خداى متعال و تاریخ باید بر ما ببخشد».
از همان زمان به بعد چه دولت و چه مجلس شورای اسلامی برنامههای مختلف تشویقی زیادی برای افزایش جمعیت پیشنهاد و پیاده کردند. از تبلیغات بیلبوردهای خیابانی و حذف کتاب تنظیمخانواده در دانشگاهها و ممنوعیت یا افزایش تعرفه محافظهای بهداشتی و کاندوم گرفته تا پرداخت وام یک تا ده میلیون به ازای تولد هر بچه و مرخصیهای طولانی به والدین تنها بخشی از بستههای تشویقی برای برانگیختن خانواده ها به بچهدار شدن بود که البته خیلی از آنها اجرا نشد.
حتی در بعضی از این طرحها قرار شد برای مداوای شهروندانی که ناباروریِ قابل درمان داشتند بیمه ناباروری تعلق گیرد که هزینه آن ۶ تا ۳۰ میلیون تومان بهازای هر خانواده بود.
با این حال کمبود بودجه اصلیترین مانع حکومت برای افزایش جمعیت و مشکلات اقتصادی بزرگترین مانع برای فرزندآوری در خانوادههاست.
همانطور که کاظم جلالی گفته مهمترین علل مؤثر بر کاهش جمعیت، بخش اقتصاد جامعه است و به گفته وی، تا مادامی که رکود فعلی وجود دارد این بخش دوا نخواهد شد.
ابراهییم رییسی، رقیب حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری در مناظرهها عنوان کرده بود که تعداد بیکاران در ایران چهار میلیون نفر است. با این حال بعضی منابع میگویند آمار بیکاران در ایران بیش از شش میلیون نفر است.