اختر قاسمی (+عکس) شنبه گذشته نمایش «پابرهنه، لخت، با قلبی در مشت» نوشته و به کارگردانی علیرضا کوشک جلالی که در رابطه با حادثه آتش زدن خانه کارگر ترک ساکن آلمان نوشته شد، تحت پوشش حمایتی شهردار کلن، در سالروز این حادثه، به زبان آلمانی به روی صحنه رفت و از نویسنده و کارگردان این نمایش تقدیر به عمل آمد.
قبل از اجرای نمایش، چند برنامه توسط پناهندگان و مهاجرین با یادآوری این فاجعه که پنج کشته بر جای گذاشت، برگزار شد.
ابتدا خانم دکتر فینگست ریئس مرکز تحقیقات در مورد جنایات رژیم نازیها در آلمان از کلن ضمن محکوم کردن خارجیستیزی و دفاع از همزیستی فرهنگهای ملل گوناگون از جانب شهردار کلن گفت: «ما نمیخواهیم فراموش کنیم و در این روز به یاد قربانیان هستیم.»
خانم فینگست از علیرضا کوشک جلالی که این نمایش را در آلمان و کشورهای دیگر به روی صحنه برد و اینک برای ۶۵۰امین بار به روی صحنه میرفت تقدیر کرد.
سپس اولین استاد تاتر علیرضا کوشک جلالی، خانم دکتر فرنری بوسمن به همراه همسرش پتر بوسمن که از طراحان صحنه تاتر در آلمان بودند، درباره تلاش و پشتکار و علاقهی علیرضا کوشک جلالی به تاتر سخن گفتند. پتر بوسمن با اشاره به دختر جوانی که همراه آنان بود گفت: «ما نوهی خود را به همراه آوردیم که بگوییم تجارب ما به نسلهای بعد منتقل میشود تا هوشیار باشند و در آینده شاهد چنین اتفاقاتی نباشند.»
سپس دو تکنوازی توسط دو پناهنده سوری و ایرانی (اوسام و حسام) اجرا شد. پس از آن فیلم کوتاهی توسط شبنم آذر (دانشجوی مدرسه عالی هنر کلن) که از تجربهی خود از مهاجرت میگفت نمایش داده شد و سیما بهمنش با صدای گرم خود با ترانهای خاطرهانگیز به نام «انسان باش» بخش اول برنامه را به پایان رساند.
در بخش بعدی، نمایش «پابرهنه، لخت، با قلبی در مشت» اجرا شد. نمایشی سرشار از طنز سیاه که در طول نمایش تماشاگر ضمن خنده در دل اشک میریزد. نمایشی از درد کارگری ترک که خیابانها را تمیز میکند. روزی وقتی از کار به خانه باز میگردد خانه خود را در آتش میبیند و به دنبال فرزندان خود میگردد. علیرضا در پرداخت این صحنه بسیار موفق است. در دیالوگ بین کارگر و پیرزن آلمانی که همیشه از پنجره به بیرون نگاه میکند و همه چیز را زیر نظر دارد و نه تنها بوی سیر غذای خانوادهی ترک او را رنج میدهد بلکه تحمل فرهنگی دیگر را ندارد؛ همه چیز با طنز بیان میشود. کوشک جلالی در این نمایشنامه توانست با استفاده از تنها بازیگر این نمایش (ماتیاس هشت) فرهنگ جامعه آلمان را در آن بخشی که نگاهی تحقیرآمیز به خارجی دارد به تمسخر بگیرد. این نمایش در سال ۱۹۹۹ جایزه بهترین نمایش حقوق بشری را از ایالت بادن وورتنبرگ دریافت کرد.
با اینکه این نمایش را در این سالیان بیش از ۲۰ بار به آلمانی و فارسی دیدهام ولی هر بار تاثیری عمیق بر من گذاشته است. این نمایش به زبانهای مختلف ترجمه و توسط کارگردانان مختلف در کشورها و شهرهای مختلف به روی صحنه رفته است. کوشک جلالی از جمله نادر کارگردانان ایرانی در آلمان است که به زبان آلمانی کار می کند و کارهای او در جامعه آلمان مورد استقبال قرار میگیرند. او در ماه دسامبر گذشته جایزه افتخاری کارگردان برتر تاتر کلن را دریافت کرد.
جمعه ۲ ژوئن (۱۲ خرداد) نیز تازهترین کار کوشک جلالی به نام «عروج فرشته نگهبان در آفریقا» زبان آلمانی به روی صحنه رفت که در آن نیز به مسئلهی مهاجرت میپردازد. این نمایش هم همانند دیگر کارهای این نویسنده و کارگردان با طنزی تلخ به مسائل انسانی نگاه میکند. فرار و به جان خریدن خطر مرگ برای زندگی بهتر، جنگ، تجاوز، گرسنگی و پناهندگی اجباری از کشورهای فقیر و مناطق جنگی سرزمینهای دور به اروپا مضامین نمایش تازه به روی صحنه رفته علیرضا کوشک جلالی هستند.