آنچه در زیر می‌خوانید بخشی از نخستین سرمقاله روزنامه کیهان در ۷۵ سال پیش است؛ مربوط به دورانی که ایران هنوز زخم‌های عمیق استبداد را بر تن داشت و در حال مزه مرزه کردن دستاوردهای شیرین انقلاب مشروطه بود که در کشاکش جنگ جهانی دوم، میدان رقابت کشورهای قدرتمند شد.
در چنان شرایطی، نوشتن نکاتی درباره حق و حقوقی که ایرانیان هنوز برای به دست آوردن آنها مبارزه می‌کنند، جای بسی تأمل و همچنین افتخار دارد.
*****
این روزنامه یک روزنامه منفی‌بافی که مصالح کشور را فدای عوام فریبی کند نخواهد بود. این روزنامه برای استقلال حقیقی کشور و ترقی و تجدد آن خواهد کوشید. روش و مسلک آن حفظ استقلال کامل و تمامیت میهن عزیز و طرفداری از اصول مشروطیت و حکومت مشروطه خواهد بود. مبارزه خواهد کرد با هر قدم و یا سخنی که برضد تمامیت ایران باشد. خواهد جنگید با آن کسانی که به نام غمخواری برای شهرستان خود می‌خواهند رخنه در وحدت ملی ایران کند.
می‌خواهیم فرهنگ ما فرهنگی باشد که به درد زندگی ما بخورد و به جای اینکه سخن‌پرداز و نوکر تهیه کند جامعه ما را مثل ملل جوان دنیا برای میدان تنازع و بقا حاضر و آماده نماید.
ما معتقدیم که ملت ایران در دوره حکومت سابق [دوران رضاشاه] بسی رنج دیده و ستم کشیده ولی در مقابل اصلاحاتی هم درآن دوره انجام شده است که قیمتش را تنها او یعنی ملت پرداخته است و بنابراین باید آنها را حفظ و تکمیل کرد.
ما آرزو داریم که ملت ایران آزاده‌خوی و آزاده‌روح و آزادفکر باشد و از تعصب خشک بگریزد و خرافات را با مذهب اشتباه نکند. بداند که مذهب برای از بین بردن خرافات آمده است نه برای ترویج آن.
آزادی نسوان که یکی از مهم‌ترین و با جرأت‌ترین قدم‌هایی بوده است که در آن دوران پر از فشار و ستمگری و در عین حال پر از اصلاحات برداشته شده باید محکم گردد. زن ایرانی باید بداند که او نیز مثل شوهر، پدر و برادر خود در جامعه بشریت دارای حق رأی و سلیقه است و مرد ایرانی نیز باید این حق را برای او بشناسد.
یکی دیگر از آرزوهای ما اصلاح وضع دهقانان و کارگران و بالاخره توده ایران است. زیرا اگر یک نظر کلی به وضع توده دهقان و کارگر ایرانی بیندازید خواهید دید که حقیقتاً روزگار خوشی ندارند و به انواع مختلف دستخوش تعدّی و غارت عده معدودی خودخواه می‌باشند.
مسئله دیگری که ما بدان اهمیت می‌دهیم امر بهداشت است زیرا ما می‌دانیم که سلامتی بدن مقدم بر همه چیز است. همانطوری که تا شخصی سالم نباشد از نعمت‌های زندگی لذتی نمی‌برد، ملتی که افرادش سالم و نیرومند نباشند نیز حیات واقعی ندارد.
به عقیده ما باید بهداشت را در کشور تعمیم داد و برای اینکه افراد ملت نیرومند گردند باید به ورزش و تربیت بدنی توجه کامل نمود.
ما می‌خواهیم که آینده ایران از این پس در دست جوانان تحصیل‌کرده و طبقه روشنفکر و اشخاص فهمیده و مجرب و پاک قرار گیرد زیرا فقط در این صورت است که می‌توان به آینده کشور و اصلاحات اساسی امیدوار بود.
اصول رستاخیز ملی: رستاخیز ملی به آزادی احترام می‌گذارد و آن را در تقویت رشد اجتماعی و نیروی ابتکار افراد عاملِ مؤثر می‌داند.
معتقد است که شخصیت افراد در هر مقام و شغلی محترم است؛ ظلم به فرد را ظلم به اجتماع می‌داند و برای آگاه ساختن مردم به لزوم عدالت تلاش می‌کند.
معتقد است که تبعیض باید ریشه کن گردد و لیاقت و استعداد یگانه عامل پیشرفت افراد باشد؛ کار و دستمزد متناسب با مسئولیت، استعداد و صلاحیت هرکس داده شود.
می‌کوشد توانایی و علاقه بیشتری در مردم به وجود آورد تا به امور و مصالح کشور دلبستگی کامل پیدا کنند و برای قبول مسئولیت و شرکت در کارهای ملی و اجتماعی آماده شوند؛ برای ایجاد همکاری، احترام به کار، سادگی، صراحت و تقویت خصیصه‌های اجتماعی تلاش می‌نماید.
معتقد است که تک‌روی را دیگر باید کنار گذاشت و همکاری‌ها‌ی دسته جمعی را پا‌یه اصلاحات اجتماعی قرار داد.
بنیان جامعه را بر خانواده استوار می‌داند و خانواده را کانون پرورش استعدادها و اساس همکاری دستجمعی می‌شناسد؛ بیمه خانواده‌های ایرانی را به خاطر تأمین زندگی و آسایش خانواده‌ها ضروری می‌داند.
معتقد است که زن عامل همبستگی خانواده است و با اعتماد به نیروی زنان می‌کوشد که آنان را برای انجام وظایف ملّی و اجتماعی تشویق و آماده کند؛ نیروی انسانی را گرانبهاترین سرمایه ملّی می‌داند و می‌کوشد ایرانی سالم، تندرست و نیرومند باشد.
مدیریت را عامل اساسی حسن اداره امور کشور می‌داند و می‌کوشد که در کلیه رشته‌ها دستگاه‌های رهبری و آموزنده تربیت کند.
معتقد است که نیروی جوان نیروی حرکت دهنده کشور است و می‌کوشد که با ایجاد محیط مساعد برقدرت این نیرو بیفزاید.
کشاورز و کارگر را طبقه سازنده کشور می‌داند و برای تأمین زندگانی بهتر و مقام شایسته اجتماعی آنان می‌کوشد.
معتقد است که اقتصاد اهمیت برتر دارد و برای حمایت و توسعه صنایع و کشاورزی و پی‌ریزی اقتصاد ملّی همه توانایی خود را به کار می‌برد؛ به نقش شرکت‌های تعاونی و اتحادیه‌های صنفی در اجتماع معتقد است و در راه ایجاد و توسعه آنها می‌کوشد.
داشتن گواهی خواندن و نوشتن را مانند شناسنامه برای همه افراد ضروری می‌داند؛ به تأثیر افراد متخصص در پیشرفت اجتماع معتقد است و می‌کوشد تعلیمات حرفه ای در تمام رشته‌ها به وجود آید و توسعه یابد.
معتقد است که دانش نو و آخرین پیشرفت‌های علمی زمان باید در مملکت راه پیدا کند و گسترش یابد.
به هنر و تأثیر آن در هماهنگی اجتماعی و هدایت نیروی انسانی معتقد است و از هنر و هنرمندان اصیل پشتیبانی می‌کند.
به ارزش فرهنگ و هنر ملّی معتقد است و توجّه دارد که رسوم و سنن مفید ایرانی را حفظ و تقویت کند.
معتقد است که ایرانی باید ایران و ایرانی را بشناسد و این شناسایی را عامل همبستگی افراد و تقویت مبانی ملّی می‌داند.
با اعتقاد به اینکه ملت‌ها یک خانواده جهانی هستند می‌کوشد که ایرانی دور از تبعیض نژادی و برتری‌طلبی افراطی جای خود را در خانواده ملل باز کند.
معتقد است که مراوده افراد ملل در تقویت دوستی و همکاری بین‌المللی مؤثر است و می‌کوشد که مراودات ایرانی را با سایر ملل تقویت کند و توسعه دهد.
