مدیر کل داراییهای فیزیکی وزارت نفت گفته است میزان بهرهوری تاسیسات در ایران ۱۰ تا ۳۰ درصد کمتر از کشورهای پیشرفته و حجم حوادث ایمنی و زیستمحیطی نیز ۱۰ برابر بیشتر از این کشورها است.
علیرضا اصل عربی، مدیر کل داراییهای فیزیکی وزارت نفت، موضوع استانداردها و مسائل ایمنی را از نقاط ضعف صنعت نفت ارزیابی کرده و گفته است: «طول عمر تجهیزات نیز در کشور تا ۲۵ تا ۵۰ درصد طول عمر این تاسیسات و تجهیزات در کشورهای پیشرفته است.»
مووضوع ایمنی در صنعت نفت ایران که باعث ایجاد خسارتهای جانی و مالی میشود سالهاست از سوی کارشناسان حوزه نفت و گاز مورد هشدار قرار گرفته است.
نگاهی به حوادث در تاسیسات نفتی ایران نشاندهنده عدم توجه و اقدامات لازم و کافی از سوی مسئولان دولتی به صنعتی است که بیشترین سهم درآمد ایران نیز مدیون آن است.
جالب اینجاست که سال ۹۴ مدیر کل HSE وزارت نفت پروژهای با عنوان «بررسی و افزایش صلاحیتهای حرفهای رؤسای HSE و روسای آتش نشانی» با صرف هزینهای به مبلغ سه میلیارد تومان و با استفاده از دو دانشگاه با تخصص غیرمرتبط، اجرا شد اما ظاهرا برگزاری این دوره آموزشی چندان کارایی لازم را نداشت.
دلائل مختلفی برای بروز حوادث در تاسیسات نفتی عنوان میشود. آتشسوزی و انفجار از اصلیترین حوادث در صنعت نفت هستند. انفجارهایی که بهعلت وجود مواد بهشدت اشتعالپذیر هیدروکربوری و اکسیژنی است و نمونههای آن بارها و بارها در چند سال اخیر اتفاق افتاده است.
سر خوردن یا سقوط کارگران یکی از عوامل بروز حوادث انسانی در تاسیسات نفتی است به طوری که سقوط یکی از بیشترین آمارها را در حوادث کارگری صنعت نفت ایران به خود اختصاص داده است. همچنین برخورد ابزارآلات و دستگاهها و سایر مصالح با کارگران در سایتهای تاسیسات نفتی نیز عامل دیگر بروز حوادث انسانی در این تاسیسات است.
بر خلاف عظمت و وسعتی که تاسیسات نفتی و پالایشگاهها دارند، فعالیت در صنایع نفت و گاز در بیشتر موارد به معنای فعالیت در فضاهای بسیار محدود و تنگ است. فضاهایی که ورودی و خروجی بسیار کوچک و جریان هوای طبیعی بسیار نامطبوعی دارند. فضاهایی نظیر انبارهای ذخیرهسازی، خط لوله و سیلوها مکانهایی نیستند که برای فعالیت مداوم در آنها طراحی شده باشند.
از دلایل دیگری که کاشناسان ایمنی در مورد بروز حوادث در صنعت نفت عنوان میکنند ایمن نبودن جادههای منتهی به تاسیسات نفتی و پالایشگاههاست که باعث تصادف میشود.
در این میان فرسودگی و استهلاک دستگاهها و تاسیسات نیز در بروز این حوادث نقشی برجسته را ایفا میکند؛ دستگاهها و تاسیساتی که سالها بیش از عمر مفیدشان مورد استفاده قرار میگیرند و نسبت به تعمیر آنها نیز اقدام موثری انجام نمیشود.
یکی دیگر از ضعفهایی که حوادث در تاسیسات نفتی را منجر میشود به کار نگرفتن ابزارهای پیشگیرانه و مراقبتی و نبود علائم هشداردهنده است. آموزش ندیدن صحیح کارکنان در مورد روشهای پیشگیری از حادثه نیز یکی از زمینههای بروز حوادث است.