پس از دو سال کشمکش میان ایران و عربستان بر سر اعزام حجاج ایرانی به مکه یک مقام فرودگاهی اعلام کرده که از پنجم مرداد اعزام حجاج آغاز می‌شود و از پنجم شهریور نیز پروازهای برگشت انجام میگیرد، در عین حال بعضی مقامات اعلام کرده‌اند که امنیت حجاج تهدید می‌شود، اما منافع اقتصادی ترجیح داده شده است.
از اواخر بهمن‌ماه سال گذشته بود که سازمان حج و زیارت ایران اعلام کرد که اعزام حجاج در سال ۹۶ بار دیگر آغاز خواهد شد، اما از آن زمان تا کنون بعضی مقام‌ها نسبت به خطرهای امنیتی در اینباره هشدار می‌دهند.
یکی از مسائل مبهم جابجایی قدرت در رأس رژیم سعودی است. با توجه به شرایط سیاسی و تنش‌های میان تهران و ریاض دو طرف در ماه‌های گذشته مواضع تندی علیه یکدیگر داشتند، تا آنجا که ایران، پس از حملات تروریستی داعش در تهران انگشت اتهام را به سوی عربستان دراز کرد.
سه شنبه ۱۳ تیرماه نیز علی جعفری، فرمانده سپاه عربستان را رژیم ملعون سعودی خواند و گفت آنها در حال تبدیل به یک دولت تروریستی در منطقه هستند.
عده‌ای در اعزام حجاج به عربستان منافع اقتصادی دارند
یکی از مخالفین اعزام حجاج به مکه محمدعلی اسفنانی سخنگوی پیشین کمیسیون حقوقی قضایی مجلس شورای اسلامی است. او که خود یک دادیار در قوه قضاییه است پرسیده در شرایطی که حکام عربستان تفکرات ضدایرانی دارند چه تضمینی وجود دارد که امنیت و عزت حجاج ایرانی حفظ شود؟
اسفنانی با اشاره به اینکه روابط عربستان با ایران خصمانه‌تر شده و اعزام حجاج نگرانی‌های امنیتی در پی دارد گفته «اعتماد به دولت عربستان و خصوصا به فرد ضعیف و مسلوب‌الاراده‌ای مانند سلمان بن عبدالعزیز و اعوان و انصاری که در اطراف او صحنه‌گردان حکومت آل سعود هستند، کار معقولی نیست و نتیجه اعتماد به این افراد همان فاجعه منا در دو سال گذشته خواهد شد.»
به گفته این نماینده پیشین مجلس، حکومت عربستان گفته چون حادثه منا عمدی نبوده، خسارت نمی‌دهند و در اظهاراتی توهین‌آمیز می‌گویند که رقمی را به عنوان «هبه» به بازماندگان می‌دهند که به هیچ وجه قابل قبول و منطقی نیست.
اسفنانی از مسائلی نیز پرده برداشته و می‌گوید: «طبیعتاً در بحث حج اشخاص متعددی دخیل هستند که منافع اقتصادی بسیار قابل توجهی از این سفر زیارتی عاید آنها می‌شود که با تعطیلی حج این منافع هم تعطیل شده و به خطر می‌افتد. وقتی برخی اصرارها برای برگزاری مراسم حج در شرایط روابط خصمانه عربستان با ایران، زیاد می‌شود انسان مشکوک می‌شود یا احتمال آن را می‌دهد بیش از آنکه عزت حجاج و اجرای امر واجب مدنظر باشد، این مطامع و منافع اقتصادی است که مدنظر برخی قرار گرفته است».
فضای ملتهب کشور علیه برگزاری مراسم حج
وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرده عربستانی‌ها با استقرار هیات کنسولی در ایام برگزاری حج در این کشور موافقت کرده‌اند، قاضی عسکر نماینده ولی فقیه در امور حج نیز گفته «همکاری عربستان در این رابطه بسیار خوب است و هیچ مشکلی نداریم و احساس ما این است که انشاء‌الله حج آرامی داریم»، اما وی این را هم تاکید کرده که «فضای داخلی کشور کمی ملتهب است و رسانه‌ها باید این فضا را آرام کنند».
روی سخن او با منتقدین و مخالفین اعزام حجاج به عربستان است. به گفته قاضی عسکر، موجی که در داخل کشور علیه فریضه حج راه انداخته‌اند بسیار خطرناک است.
نماینده خامنه‌ای در امور حج گفته «در روزهای اخیر عده‌ای فضای تلخی علیه حج و سازمان حج و زیارت به‌وجود آورده‌اند و برخی رسانه‌ها در آستانه برگزاری حج به دنبال فضاسازی علیه این فریضه بزرگ و تاثیرگذار دینی هستند».
احمد سالک نایب‌رییس اول کمیسیون فرهنگی مجلس به تسنیم گفته توافق صورت‌گرفته میان ایران و عربستان درباره اعزام حجاج نیاز به بازنگری دارد. بر همین اساس کمیسیون فرهنگی و نمایندهی خامنه‌ای در امور حج جلساتی برگزار کرده‌اند که محتوا و نتیجهی آن مشخص نیست و حجاج منتظر جواب نهایی هستند، آن هم در شرایطی که حکومت بارها تاکید کرده عربستان بزرگترین حامی مالی تروریست و در مقابل گروهی در داخل نظام مطرح می‌کنند که پای منافع اقتصادی در میان است.
