سرانجام پس از ۹ سال، اجلاس کمیته میراث فرهنگی یونسکو با ثبت شهر یزد به عنوان نخستین شهر تاریخی و بیستودومین اثر تاریخی ایران در فهرست میراث جهانی موافقت کرد.
سرانجام پس از گذشت ۹ سال از قرار گرفتن پرونده این شهر تاریخی در فهرست میراث موقت جهانی، امروز یکشنبه (۱۸ تیر) «شهر تاریخی یزد» به عنوان یکی از نخستین شهرهای خشتی دنیا در چهل و یکمین اجلاس کمیته میرات جهانی یونسکو به ثبت رسید. هرچند پیش از آغاز این اجلاس محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، نگرانیهایی درباره ایراداتی داشت که یونسکو نسبت به برخی ساختوسازها در بافت تاریخی یزد گرفته بود.
احتمالاتی که یونسکو برای رد شدن این پرونده مطرح کرد، به سالهای گذشته و ساخت و سازهای غیراصولی بر میگشت که به معضلی جدی برای ثبت جهانی یزد تبدیل شده بود و این شهر تاریخی را نیازمند مدیریت یکپارچه، برنامهریزی گسترده شهری، رعایت اصول معماری و تجدیدنظر در ضوابط نظام مهندسی و ساخت و ساز میکرد.
اما در نهایت ۲۱ کشور عضو کمیته میراث جهانی، با ثبت شهر یزد در فهرست میراث تاریخی جهان موافقت کردند.
ساخت و سازهای بتونی در محله زرتشتیها، تجاوز به حریم باغ دولت آباد یزد و فقدان مجوز ساخت خانه خشتی، از ایراداتی بود که کمیته میراث فرهنگی یونسکو برای ثبت جهانی شهر یزد اعلام کرده بود.
شهرستان یزد دومین شهر خشت خام و تاریخی جهان است که به شهر بادگیرها معروف است. این بادگیرها حکم سیستم تنفسی شهر را دارند و در فضاهای مسکونی و قدیمی دیده می شوند.
قدمت یزد به۸ تا ۱۲ هزار سال میرسد و نامهای قدیم آن، ایساتیس و کثه بوده و به شهر بادگیرها، شهر دوچرخهها و دارالعباده معروف است.
از بناهای تاریخی یزد میتوان به مسجد جامع کبیر، بقعه سیدرکن الدین، مسجدفُرط، مجموعه امیرچخماق، مسجد حظیره، مسجد ملااسماعیل، شاهزاده فاضل، باغ دولت آباد، حمامخان، آتشکده، آب انبار شش بادگیری، خانه محمودی، خانه لاریها، بازار و… اشاره کرد.