کمپین اعتراضی «هنر توقیفشدنی نیست» با هشتگ شأن سینما به تازگی در اینستاگرام به راه افتاده و هنرمندانی همچون بهروز وثوقی، پوری بنایی و ناصرملک مطیعی از اولین سینماگران قربانی سانسور و توقیف پس از انقلاب، با این کمپین همراه شدهاند.
کمیپن اعتراضی «هنر توقیفشدنی نیست» به ابتکار ریحانه طراوتی (عکاس) از روز شنبه اول مردادماه ۹۶ ساعت ۲۱ در اینستاگرام به راه افتاده و سینماگران و هنرمندان به صورت هماهنگ در صفحات اجتماعی خود با هشتگ شأن سینما نسبت به توقیف آثار سینمایی اعتراض میکنند.
در کانال تلگرامِ مبتکر این کمپین متنی ظاهرا به عنوان بیانیه آمده که با اشاره به همیشگی بودن بحث توقیف فیلمهای سینمایی با رویکردهای متفاوت در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آمده است: «فارغ از اینکه چه کس یا کسانی در توقیف هنر سینما نقش داشته و دارند، آنچه در همه این سالها میان تمام دولتها مشترک بوده توقیف فیلمهای سینمایی و پس از آن واکنش سینماگران است؛ واکنشهای جزیرهای که شاید آن قدرت کافی برای ختم غائله توقیف هنر را نداشته.»
در ادامه اضافه شده است: «اکنون اما سینماگران و هنرمندان یکپارچه شدهاند و میخواهند یکبار برای همیشه به تراژدی توقیف هنر پایان دهند و در این مسیر با استمداد از تمامی ملت ایران میخواهند که هیچ فیلمی توقیف نباشد و در آینده همه فیلمها فرصت ارزیابی بر روی پرده نقرهای را از سوی تماشاگران داشته باشند.»
کمپین «هنر توقیفشدنی نیست» همچنین رباتی را در اختیار مردم قرار داده تا با هشتگ «توقیف هنر» و «رعایت شأن سینما» با هنرمندان و سینماگران همراهی کنند.
تا کنون بیش از شش هزار نفر به این کمیپن اینستاگرامی پیوستهاند که در بین آنها اسامی هنرمندان نامداری چون بهروز وثوقی، پوری بنایی و ناصر ملک مطیعی به چشم میخورد. این سینماگران قدیمی با وقوع انقلاب از اولین هنرمندان قربانی توقیف و سانسور بودند و مجبور به مهاجرت و یا خانهنشینی شدند. حضور هنرمندان قبل از انقلاب در سینما با ممنوعیت روبرو شد و حتی پس از گذشت ۳۸ سال از انقلاب هنوز نمایش آثار آنها مجاز نیست.
هدیه تهرانی، ناصر تقوایی، پرویز پرستویی، حمید فرخنژاد، سحر دولتشاهی، مهناز افشار، صابر ابر، پانتا پناهیها، پریناز ایذریار، رویا تیموریان، سعید سهیلی، حبیب رضایی، باران کوثری، کارن همایونفر از سینماگرانی پیوسته به این کمپین هستند.
از اولین فیلمسازانی که به این کمیپن پیوسته، عبدالرضا کاهانی با دو فیلم توقیفی «ارادتمند نازنین، بهاره و تینا» و «وقت داریم حالا» است که تلاشاش برای رفع توقیف دو اثرش حتی با به راه افتادن شورای تخصصی بازبینی فیلمهای توقیفی نیز بیاثر ماند.
همچنین علی احمدزاده کارگردان فیلم «مادر قلب اتمی» که بعد از ۴ سال توقیف روانه اکران عمومی شد، از اولین هنرمندان عضو این کمیپن است. نکته قابل توجه این است که فیلم «مادر قلب اتمی» با نامه اعتراضآمیز نمایندگان مجلس شورای اسلامی به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، پس از ۲۴ ساعت از پرده سینماهای کشور پایین کشیده شد.
این کمیپن درحالی به راه افتاده که سازمان امور سینمایی پس از پایان انتخابات ریاست جمهوری با دستور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، بررسی فیلمهای توقیف شده دولت دهم و یازدهم را شروع کرد.
شورای بازبینی فیلمهای توقیفی، فهرستی از فیلمهای توقیف شده از جمله «خانه پدری»، «خانه دختر»، «ارادتمند نازنین، بهاره و تینا»، «پریناز»، «کاناپه» را مورد بازبینی قرار داد ولی از این بین فقط «مادر قلب اتمی»، «پریناز»، «بلوک ۹، خروجی ۳» و «خانه دختر» از سوی شورا پذیرفته شدند.
آنطور که ابراهیم داروغهزاده به عنوان معاون جدید نظارت سازمان سینمایی گفته، فیلمهای «آشغالهای دوستداشتنی»، «عصبانی نیستم» و «خانه پدری» که از کمترین شانس اکران بهرهمند بودهاند، در آستانه رفع توقیف قرار دارند.
از سوی دیگر، فیلمهای رفع توقیف شده، پس از اتمام روند کار شورای بازبینی، مجددا باید در شورای نظارت و صدور پروانه نمایش مورد بازبینی قرار گیرند و در صورتی که از سوی این شورا مورد تایید قرار نگیرند، باز هم به محاق توقیف فرو خواهند رفت.
باوجود این اگر روند رفع توقیفها را در همین چارچوب مثبت ارزیابی کنیم، همچنان فیلمهای توقیف شدهای هستند که طبق اذعان شوراهای نظارتی به واسطه نداشتن مجوز ساخت، محتوای مربوط به دوران پس از انتخابات ۸۸ و بازتاب معضلات اجتماعی و دیگر مضامین ممنوع از سوی دستگاههای دولتی و حکومتی، سانسور و توقیف میشوند. تازه وقتی فیلمهایی از هفت خوان توقیف و سانسور رد میشوند و به اکران عمومی میرسند، ممکن است مانند «مادر قلب اتمی» با اعتراض این گروه و آن گروه سیاسی یا اجتماعی قرار بگیرند و دوباره به محاق سانسور، این بار از سوی جامعه، بروند!
کمپین «هنر توقیفشدنی نیست» شاید اولین حرکت جمعی سینماگران برای جلب حمایت و همراهی مردم و مخاطبان سینما، برای آزادی بیان و رفع توقیف آثارشان باشد که در صورت موفقیت میتوان به آینده چنین همیاریهایی امیدوار بود تا بتوان برای بالا بردن تحمل جامعه و گروههای اجتماعی نیز در برخورد با آثار هنری تلاش کرد.