به گزارش منابع خبری عراقی کاظم فنجان الحمامی، وزیر حمل و نقل این کشور در دیدار با حسین دهقان، وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد از سرگیری توافقنامه مرزی ۱۹۷۵ را داده است.
ایران در دوران محمدرضا شاه پهلوی موفق شد عراقیها را وادار به امضای پیمان ۱۹۷۵ الجزایر کند. قراردادی که بر مبنای خط تالوگ (خط تقسیم از عمیقترین نقطه کانال قابلکشتیرانی) که با میلهگذاری مشخص شده تنظیم شده است.
برای امضای عهدنامه ۱۹۷۵ الجزایر از طرف شاه فقید ایران، عباسعلى خلعتبرى، وزیر امور خارجه پیشین ایران مامور بود و از طرف احمد حسن البکر رییس جمهوری وقت عراق، سعدون حمادى وزیرامور خارجه پیشین عراق.
بر این اساس ایران پذیرفت که از تجهیز و مسلح کردن کردهای عراقی دست بردارد و در مقابل، عراق درخواستهای ایران در تقسیم شطالعرب از عمیقترین نقطه قابل کشتیرانی این رودخانه مرزی را بپذیرد.
با این حال یکی از مسائل مورد بحث خط تالوگ این بود که در طول مسیر و در فصول مختلف سال بر اساس شرایط آب و هوایی نقاط عمیق که میلهگذاری شده بود گاهی به خاک ایران نزدیکتر میشد و گاهی به خاک عراق.
با سقوط رژیم پهلوی و پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار جمهوری اسلامی، صدام حسین که احساس میکرد ایران پس از انقلاب در موضع ضعف قرار گرفته در سال ۱۹۸۰ این عهدنامه را پاره میکند و به چند بهانه که جابجایی میلههای مرزی تالوگ یکی از آنها بود به ایران حمله کرد.
آبراه شطالعرب یا «اروندرود» تنها یکی از مناقشات مرزی ایران و عراق در طول تاریخ بوده است. حتی پیش از تشکیل کشور عراق نیز حکام ایران و عثمانی بر سر بخشهای مختلف مرزی اختلاف نظر داشتند و بارها این اختلافات آتش درگیری را شعلهور کرده بود.
رژیم ایران پس از انقلاب بارها اعلام کرد که به عهدنامهی ۱۹۷۵ الجزایر پایبند است، اما با پایان جنگ ایران و عراق و پذیرش قطعنامه ۵۹۸ و برقراری آتشبس بین دو کشور در سال ۱۳۶۷، دولت عراق زیر بار اجرای آن نرفت.
حتی با وجود سقوط صدام و روی کار آمدن دولتهایی که ظاهرا تحت نفوذ جمهوری اسلامی قرار داشتهاند هم عراق از زیر بار اجرای مفاد عهدنامه الجزایر شانه خالی کرد. حالا در اقدامی تقریباً غیرمنتظره عراقیها به ایران پیشنهاد گفتگو دربارهی تعیین تکلیف شطالعرب را دادهاند.