مراسم تنفیذ و تحلیف حسن روحانی به عنوان رئیس دولت دوازدهم در حالی برگزار میشود که روحانی و همقطارانش در حکومت برای دومین تحلیف او «سنگ تمام» گذاشتهاند.
مراسم تنفیذ روحانی که مراسمی خصوصی و درون حکومتی است صبح امروز، پنجشنبه، ۱۲ مردادماه در حسینیه امام خمینی برگزار خواهد شد. به گزارش رسانههای داخلی این مراسم با حضور علی خامنهای، رؤسای قوا، رئیس مجلس خبرگان رهبری، مقامات کشوری و لشکری، علما و دانشگاهیان، جمعی از سفرا و نمایندگان بلندپایه کشورهای خارجی برگزار میشود.
مراسم تحلیف حسن روحانی که مراسمی عمومیتر است قرار است روز شنبه، ۱۴ مردادماه در صحن علنی مجلس برگزار شود.
به گفته کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، برای مراسم تحلیف روحانی بیش از ۹۰ هیات بلندپایه خارجی دعوت شدهاند. در روزهای گذشته مانور تبلیغاتی زیادی درباره حضور مهمانان خارجی در این مراسم که گفته میشود در میان آنها ۸ رئیسجمهور و ۱۹ رئیس مجلس نیز هستند، داده شده است.
در همین حال یک هفته پیش از این مراسم اعلام شد شهر تهران روز شنبه، ۱۴ مردادماه، تعطیل است. محسن حاجی میرزایی، دبیر هیئت دولت، در مورد تعطیلی پایتخت در روز تحلیف روحانی گفت: «با توجه به شرکت گسترده هیئتهای خارجی در مراسم تحلیف دوازدهمین دوره ریاست جمهوری و به منظور برگزاری مناسب و شایسته مراسم مذکور و ایجاد تسهیلات لازم در رفت و آمد هیئتهای خارجی و رفاه حال شهروندان تهرانی، کلیه دستگاههای دولتی و نهادهای عمومی (غیر از اورژانس و نهادهای امدادی) در روز شنبه چهاردهم مرداد ۱۳۹۶ در شهر تهران تعطیل است.»
یاسر فلاح، مدیر روابط عمومی و بینالملل سازمان بورس و اوراق بهادار، نیز اعلام کرد با توجه به تعطیلی شنبه آینده به دلیل برگزاری مراسم تحلیف رئیس جمهور، هر ۴ بورس ایران یعنی بورس تهران، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی تعطیل خواهند بود.
همچنین رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران نیز اعلام کرده است با وجود تعطیلی سازمانهای دولتی و نهادهای عمومی برای کنترل ترافیک روز شنبه در تهران طرح ترافیک و زوج و فرد در همان زمانهای پیشین و بدون تغییر اجرا خواهد شد.
جدا از اهداف حسن روحانی از برگزاری چنین مراسم گسترده و مفصلی برای تحلیف خود، آن هم برای دولت دوماش، یکی از مسائلی که قابل توجه است تعطیلی یکپارچه پایتخت است.
دستگاههای دولتی که شامل وزارتخانهها و ادارهها و سازمانهای دولتی و همچنین تعطیلی نهادهای عمومی که شامل سازمانها و بنیادهایی مانند سازمان تامین اجتماعی، شهرداریها و همه سازمانهای وابسته به شهرداریها میشود به طور رسمی از سوی دولت تعطیل اعلام شدهاند. از سوی دیگر برخی خبرهای غیر رسمی حکایت از این دارد که اصناف مختلف با ارسال پیامک از فروشندگان و مغازهداران نیز خواستهاند شنبه را تعطیل کنند.
تعطیلی تهران که جدا از پایتخت سیاسی بودن، مهمترین قطب اقتصادی ایران نیز به شمار میرود، بدون شک اهمیت دارد. ۱۱ درصد جمعیت ایران در تهران زندگی میکنند که با تبدیل کردن روز تحلیف ریاست جمهوری به روز تعطیل، این بخش از جمعیت ایران بهره وری نخواهد داشت. از سوی دیگر بر اساس آمارها، ۲۵ تا ۳۰ درصد از میزان تولید ناخالص ملی به تهران اختصاص دارد.
بخش خدمات سهمی ۷۸ درصدی در تولید ناخالص داخلی تهران دارد و پس از آن به ترتیب بخشهای صنعت (۱۴ درصد) و کشاورزی (۸ درصد) قرار دارند. در بخش خدمات در استان تهران، رشته فعالیتهای عمدهفروشی و خردهفروشی با ۲۸ درصد و مستغلات و کسب و کار با ۲۵ درصد بیشترین سهم را در تولید ناخالص داخلی دارند.
حال با توجه به نقش مهم پایتخت در اقتصاد ایران، تعطیلی هر یک روز تهران میتواند زیانهای قابل توجهی به اقتصاد ایران وارد کند. تعیین میزان ضرر و زیان ناشی از تعطیلی اجباری تهران کاری دشوار است زیرا در این زمینه آمار مستند و شفافی وجود ندارد، اما بر مبنای یکی از محاسبهها، این هزینه را میتوان دست کم ۱۰۰ میلیارد تومان برآورد کرد.
در نمونهای از این دست تعطیلیهای ناگهانی، دولت محمود احمدینژاد در سال ۱۳۸۵ در یک تصمیم ناگهانی تعطیلات عید فطر را از یک روز به سه روز افزایش داد. این تعطیلات دو روزه ناگهانی مورد اعتراض نمایندگان مجلس شورای اسلامی وقت قرار گرفت و پس از آن تعطیلات، در گزارشی که توسط چند تن از نمایندگان وقت مجلس شورای اسلامی تهیه شده بود اعلام شد آن دو روز تعطیل– در سال ۱۳۸۵- ۸۰ میلیارد تومان به کشور ضرر رسانده است. حمیدرضا کاتوزیان نماینده وقت تهران در مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که با این تعطیلات، دو درصد از درآمدهای دولت و بخش خصوصی کاسته شد.
از سوی دیگر کارشناسان معتقدند با توجه به سهم ۲۵ درصدی تهران در درآمدهای مالیاتی، هر روز تعطیلی در تهران حدود ۳۰ میلیارد تومان ضرر مالیاتی به دولت وارد میکند.
پژوهشی که خبرگزاری مهر در ابتدای پاییز ۹۵ منتشر کرد نشان میداد توقف فعالیتهای آموزشی، اداری و تولیدی در تهران به ازای هر روزی که خارج از برنامه تعطیل شده است– مانند تعطیلی بر اثر آلودگی هوا یا مراسم تحلیف حسن روحانی- دست کم ۱۰۰ میلیارد تومان زیان به کشور وارد میکند.
دکتر جمشید پژویان، اقتصاددان و رئیس سابق شورای رقابت، درباره این نمونه از تعطیلات گفته است: «تعطیلات معمول مثل جمعهها و… در برنامه و روال طبیعی بخشهای اقتصادی قرار دارد اما تعطیلات غیرمعمول حتی اگر نتوان برای آن زیان مستقیم و مشخصی را تعریف کرد، دست کم این است که مجموعه را به عدم نفع دچار میکند، در حالی که هزینههای جاری همچون استهلاک تاسیسات و حقالزحمه کارکنان و… پابرجا است.»
هزینه تعطیلی تهران، در کنار هزینه پذیرایی از ۹۰ هیئت خارجی که برخی آنها از صبح امروز وارد تهران شدهاند، همه و همه، برای مراسم تحلیف رئیس جمهوری به اقتصاد ایران تحمیل میشود که هم در شرایط ویژهای نسبت به دیگر روسای دولت جمهوری اسلامی انتخاب نشده و هم مانند روسای جمهور پیشین حکومت، فردی خودی برای نظام به شمار میرود که مردم ایران، در بهترین حالت، از روی ناچاری و میان گزینه بد و بدتر به او رای دادهاند. همچنین حسن روحانی در طول چهار سال زمامداری امور اجرایی ایران کارنامه درخشانی از خود به جا نگذاشته است که به پاس آن کارنامه درخشان بخواهد برای مراسم تحلیف دولت دوماش اینگونه مراسم شلوغ، مفصل و همراه با خودستایی راه بیاندازد. معلوم نیست این همه بریز و بپاش و تبلیغات برای چیست!
در پایان گفتنی است تنها سودی که این تعطیلی اجباری میتواند داشته باشد کاهش مصرف برق به دلیل تعطیلی ادارات و سازمانها و احتمالا فروشگاهها خواهد بود، آن هم در شرایطی که مصرف برق تهران در روزهای گذشته افزایش یافته و مسئولان وزارت نیرو احتمال خاموشی تهران به دلیل مصرف زیاد برق در پیک مصرف را دادهاند.