با وجود آنکه ایالات متحده آمریکا ۱۶ سال است که درگیر جنگ افغانستان است و میلیاردها دلار هزینه‌ی این حضور شده با ۱۵۰ هزار نظامی که در سال‌های گذشته در این کشور حضور داشته‌اند، اما همچنان عربستان سعودی و پاکستان دست بالا را در افغانستان دارند و از آن گذشته ایران به شکل جسورانه‌ای به دنبال تغییر معادلات افغانستان به نفع خود است.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی مینویسد، ایالات متحده در حدود ۱۱ سال گذشته دو دشمن اصلی ایران در سوی این کشور را از بین برده است. صدام حسین در غرب و طالبان در شرق و حالا رژیم ایران گستاخته در پی افزایش نفوذ خود در عراق و افغانستان است.
در میان هرج و مرج‌های ناشی از جنگ در عراق، ایران به دنبال خروج آمریکا و کنترل دولت بغداد است. در افغانستان نیز، ایران می‌خواهد مطمئن شود که در نهایت نیروهای خارجی آنجا را ترک خواهند کرد و هر دولتی که سر کار آید دست‌کم منافع ایران را تهدید نکند.
افغان‌ها سالهاست که می‌گویند ایران از طالبان پشتیبانی می‌کند و به دنبال بی‌ثبات کردن افغانستان است و نیروهای شورشی را تحریک می‌کند.
ناصر هرات، یکی از افسران پلیس در افغانستان به نیویورک تایمز می‌گوید، ایران ثبات در افغانستان را نمیخواهد و مردم از [رژیم] ایران نفرت دارند و خشمگین هستند و بارها پرچم [جمهوری اسلامی] ایران را سوزاندند.
ایران مخفیانه در امور افغانستان دخالت می‌کند و به شورشیان اسلحه و پول و آموزش می‌دهد و امکانات سوخت برای حمل و نقل در اختیارشان می‌گذارد و بسیاری از نیروهای طالبان به ایران رفت و آمد دارند.
یکی از مقام‌های اطلاعاتی ارشد افغانستان که اخیراً به عنوان فرماندار ولایت فراه انتخاب شده می‌گوید سیاست‌های منطقهای تغییر کرده و قوی‌ترین طالبان در افغانستان «طالبان ایرانی» است. این در حالیست که ایران و طالبان یکی شیعه و دیگری سنی است و کنار هم قرار گرفتن آنها ظاهرا بعید به نظر میرسید.
از زمانی که مأموریت ناتو در افغانستان گسترش یافت، ایرانی‌ها بی سر و صدا شروع به حمایت از طالبان کردند تا آمریکایی‌ها و متحدان آن را از طریق افزایش هزینه‌های مداخله در آمریکا وادار به ترک افغانستان کنند.
از طرفی حکومت ایران، طالبان را نه تنها دشمن نمی‌داند بلکه آنها را یک نیروی قوی می‌داند، گرچه همواره این موضوع را رد کرده است.
در این گزارش تاکید شده، وزارت امور خارجه ایران و سپاه پاسداران به صورت آشکار به عنوان مکمل یکدیگر در افغانستان عمل می‌کنند، یکی برای نفوذ اقتصادی و فرهنگی و دیگری به عنوان بازوی نظامی.
مقام‌های افغان می‌گویند ایران گروه‌های قتل به خاک افغانستان فرستاده، مخفیانه جاسوس پرورش داده و آنها را در سازمان‌های امنیتی و پلیسی و ادارات دولتی، به ویژه در استان‌های غربی مامور کرده است.
ژنرال بریتانیایی سر دیوید ریچاردز، از فرماندهان ارشد ناتو در افغانستان در زمان حضورش در این کشور کشف کرد که مترجم‌اش دانیل جیمز، شهروند انگلیسی- ایرانی، جاسوس ایران بوده است. او به خاطر ارسال پیام‌های کدگذاری شده به وزیر امور خارجه ایران، در سال ۲۰۰۶ در کابل به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
به تازگی، ایران به افزایش پشتیبانی خود از شورشیان طالبان سرعت بخشیده و نیروهای آمریکایی برای دومین بار از ماه ژانویه برای حمله به طالبان به استان فراه اعزام شدند.
جاوید کوهستانی، تحلیلگر نظامی در کابل می‌گوید، بازی ایرانی‌ها بسیار پیچیده است، اینکه جنگ در افغانستان طول کشیده و هزینه‌تراشی شده به نفع تهران است.
عمق روابط ایران با طالبان در سال گذشته به طور غیرمنتظره مشخص شد وقتی یک هواپیمای بدون سرنشین آمریکا در یک جاده بیابانی در جنوب غربی پاکستان، سرنشین یک اتومبیل را زخمی کرد و همزمان یک راننده و یک مسافر کشته شدند.
این مسافر کسی نبود جز رهبر طالبان «ملا اختر محمد منصور» که آزادانه در حال سفر بود. ملا منصور از سفر ایران بازمیگشت و گزارش داده شده بود که با مقامات امنیتی ایران و از طریق ایران با مقامات روسی دیدار کرده است.
مقامات افغان، دیپلمات‌های غربی و تحلیلگران امنیتی و فرمانده پیشین طالبان که با حلقه درونی ملا منصور ارتباط دارند جزییات این جلسات را تایید می‌کنند.
در عین حال روسیه و ایران تایید کردند که با نمایندگان طالبان ملاقات کرده‌اند، اما گفته‌اند این ملاقات تنها به منظور مبادله‌ی اطلاعات بوده است.
در گزارش نیویورک تایمز تاکید شده، سپاه پاسداران و طالبان هر دو تجارت غیرقانونی دارند و از طریق قاچاق کسب درآمد می‌کنند.
مقام‌های افغان گفته‌اند، ایران زمینه دیدار ملا منصور و مقامات روسی را فراهم کرد و مسکو هم برای آنها سلاح تهیه کرده است.
نفوذی‌های حکومت ایران با کارت شناسایی و هویت جعلی بین دو کشور در رفت آمد هستند و از سال ۲۰۰۰ طی چند عملیات ضدتروریستی در هرات مشخص شد که بسیاری از خانواده‌های تروریست‌های طالبان در ایران زندگی می‌کنند.
ایران به دنبال دسترسی به افغانستان از طریق احداث خط آهن است. مسیری که قرار است از جنوب غربی افغانستان راه‌اندازی شود، از پاکستان عبور کند و در بندر چابهار در ایران به خلیج فارس برسد. علاوه بر این ایران به دنبال بازسازی جادهی «ابریشم نو» است.
با وجود اینکه مرگ ملا منصور پیوند ایران با طالبان را کاهش داد، اما روابط آنها همچنان ادامه دارد. تحلیلگران می‌گویند ایران و روسیه همان‌طور که در سوریه منافع مشترک دارند در افغانستان هم این منافع را دارند.
من فکر نمی کنم باورپذیر باشه که جمهوری اسلامی به دنبال ساخت راه آهن و جاده ابریشم نو باشه و این دلیل پشتیبانی از تروریزم در افغانستان باشه. این ها ادعاهای ج.ا هست و نه واقعیت. واقعیت اینه که جمهوری اسلامی قصد داره تا زمانی که امریکا در افغانستان هست مثل عراق اونجا رو به جهنمی برای نیروهای امریکایی و ناتو تبدیل کنه و تا میتونه ازشون تلفات بگیره و وادارشون کنه به ترک خاک افغانستان. بعد هم وقتی خالی شد خودش با همین تروریست ها کنترل این خاک رو در دست بگیره و به قول خودش عمق استراتژیک برای خودش درست کنه. در واقع تمام تلاش گسترش جبهه هاست برای جنگ نهایی. جنگی که سرنوشت ج.ا به اون بستگی داره و هرچه جبهه گسترده تر باشه شانس نجات ج.ا در اون جنگ بیشتره.