محمد باقری رییس ستادکل نیروهای مسلح ایران در سفری سه روزه با ژنرال خلوصی آکار همتای تُرک خود، نورالدین جانیکلی وزیر دفاع و رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه دیدار و گفتگو کرد.
از ابتدای انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷ تا کنون هیچ دیدار نظامی در این رده بین ایران و ترکیه انجام نشده بود. در تمام سالهایی که رژیم ایران در تحریم بود، ارتش ترکیه توانست زیر سایه همکاری با ناتو توان دفاعی خود را قوّت بخشد و ارتش این کشور مدرن شد.
این دیدار برای هر دو طرف از اهمیت ویژهای برخوردار است. ارتش ترکیه پس از به اصطلاح کودتای شکست خوردهی ۱۵ ژوئن سال ۲۰۱۶ هنوز با بحران روبروست و بسیاری از ژنرالها و افسران ارتش به اتهام دست داشتن در آن رویداد زندانی هستند. آن دسته فرماندهان نظامی هم که روی کار آمدند اگرچه با مقبولیت در بدنهی ارتش مواجه هستند ولی از سوی دیگر مورد بیاعتمادی از سوی فرماندهان ناتو قرار دارند.
در ایران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی زیر تیغ تحریمهای تازه آمریکا قرار گرفته و به نظر میرسد از این نظر هر کدام از طرفین در حیطهی نظامی به نوعی با غربیها دچار تنش هستند.
دیدار باقری و اردوغان به مدت ۵۰ دقیقه پشت درهای بسته انجام شد و رسانهها در مورد جزییات آن گزارشی منتشر نکردند، اما گمانهزنیها حاکی از آن است که گفتگوها عمدتا در مورد اختلاف دو کشور در مورد نحوهی اجرای توافق «آستانه» در مورد آتشبس سوریه و نحوهی کنترل و اجرای طرح روسیه در مورد ایجاد مناطق امن در آن کشور جنگزده بوده است. از طرفی برگزاری رفراندوم در کردستان عراق نیز از موارد مورد بحث بوده است که دو کشور دربارهی مخالفت با آن اتفاق نظر دارند و با جدایی و قدرت گرفتن کردها در مرزهای خود به شدت مخالف هستند.
یکی از مشکلات ایران و ترکیه در زمینهی مسئلهی کردها، در حدود مرزهای دو کشور است. درگیری مرزی بین سپاه و چریکهای کُرد مخالف رژیم ایران در کوهستانهای غربی افزایش پیدا کرده است و دولت اردوغان هم سالهاست با عملیات نظامی پ.ک.ک علیه نیروهای ارتش و ژاندارمری خود در مناطق مرزی روبروست. قاچاق انسان و کالا از این مرزها از جمله مشکلات هر دو طرف است و از همین رو بستن مرزها که حتی با دیوارکشی در دستور کار ترکیه قرار گرفته با موافقت ایران همراه است.
در مورد شیوه برخورد با مسئلهی کردها، باقری با هاکان فیدان رییس سازمان اطلاعات ترکیه (میت) دیدار کرده که از جزییات آن هنوز خبری منتشر نشده، اما منابع آگاه به کیهان لندن گفتهاند که اطلاعات سپاه و میت توافق کردهاند تیمی مشترک برای اقدامات اطلاعاتی در مناطق کردنشین در خاک ترکیه، ایران و حتی عراق تشکیل شود.
تبادل دانشجوهای نظامی و همکاری در بخش آموزشی و همینطور توافق بر سر اعزام ناوگروه و برگزاری مانورهای مشترک، برنامههای دیگر میان ایران و ترکیه است که در سفر باقری روی آنها توافق شده است.
در این سفر سردار پاسدار محمد پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه و سردار قاسم رضایی فرمانده مرزبانی ایران باقری را همراهی کردند. گزارشهایی که ایران از آخرین وضعیت کردها در مرزهای غربی در نشست با مقامهای ترکیه ارائه داده بر مبنای گزارشهایی بوده که اطلاعات سپاه قدس جمعآوری کرده است.
بازوی نظامی ایران در اقلیم کردستان عراق که با سپاه همکاری دارد بخشی از اعضای «حزب دموکرات کردستان عراق» هستند که مسعود بارزانی رهبری آنها را به عهده دارد. همان تیمی که «اتحادیه میهنی» آنها را متهم میکنند شرایط نفوذ سپاه به کردستان عراق را فراهم کردهاند و در ربودن سرلشکر سید بهاالدین از نیروهای ارشد پیشمرگه در سال ۱۳۹۳ و انتقال او به کرمانشاه دخالت داشتهاند.
آنچه میان ایران و ترکیه در این دیدارها حل نشده باقی مانده، آیندهی بشار اسد و همینطور نگرانیهای ترکیه از تلاش ایران برای نفوذ در سوریه است. گرچه مقامهای نظامی تهران به ترکیه اطمینان دادند که حضور نظامی سپاه در سوریه با منافع ترکیه در تضاد نیست، اما گزارشها حاکی از آن است که ایران نه تنها در سوریه اقدام به ساخت چند کارخانه تسلیحاتی و موشکی کرده بلکه در حال تاسیس یک پایگاه نظامی در بندر طرطوس نیز هست.