جعفر پناهی فیلمساز کارممنوع در مراسم جشن انجمن منتقدان، حاضر به اهدای جایزه محمدحسین مهدویان فیلمساز حکومتی و سازنده فیلم «ماجرای نیمروز» نشد و پس از پایین آمدن این فیلمساز از روی صحنه، پشت تریبون رفت.
اگرچه همواره تاریخچه جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینما دارای حواشی بسیاری بوده ولی مراسم شب گذشته این انجمن، با سخنان انتقادی و برخوردهای تند سینماگران مواجه شد.
این برخوردها شامل انتقاد سینماگران مستقل به فیلمسازان دولتی و حکومتی است که به واسطه نزدیکی به حکومت از بودجه‌های کلان بهره‌مند می‌شوند و در نهایت خود را جزوی از جامعه سینمایی ایران نیز می‌دانند. از سوی دیگر، فیلمسازانی از جنس ابراهیم حاتمی‌کیا و محمدحسین مهدویان (کارگردان ماجرای نیمروز)، نه تنها جوایز جشنواره حکومتی فیلم فجر را از آن خود می‌کنند، بلکه جایزه جشنی ظاهرا مستقل همچون جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینما را نیز دریافت می‌کنند!
جعفر پناهی که از سوی مجری برای اهدای جایزه جایزه بهترین کارگردان فراخوانده شده بود، حاضر نشد که جایزه مهدویان را به این کارگردان اهدا کند و پشت صحنه باقی ماند. این فیلمساز هنگام ترک مهدویان از صحنه، به سن بازگشت و در این حین کارگردان «ماجرای نیمروز» در گوش او چیزهایی گفت!
پناهی پشت تریبون با کنایه به محمدحسین مهدویان به عنوان نماد فیلمساز حکومتی و دولتی، گفت که «ما از اینکه فیلم‌های دولتی با بودجه‌های نجومی ساخته شود و صدها سالن هم در اختیارشان قرار بگیرد ناراحت نیستم، منتهی می‌خواهیم که در مقابل آنها یک سالن هم به ما (فیلمسازان مستقل) داده شود.»
مهدویان «ماجرای نیمروز» را درباره وقایع پس از عزل ابوالحسن بنی‌صدر ساخته و یک‌جانبه‌نگری وی در روایت وقایع در مقابله با سازمان مجاهدین خلق و تطهیر عملکرد جمهوری اسلامی در این ماجرا، انتقادهای بسیاری به همراه داشت.
مشخص نیست، برگزارکنندگان جشن منتقدان و نویسندگان سینما به چه دلیل، جعفر پناهی را که از سینماگران منتقد و مستقل سینمای ایران است و بهای این استقلال را با ممنوعیت‌اش از کار می‌پردازد، برای اهدای جایزه به فیلمسازی انتخاب کرده‌اند که در ابتدای راه فیلمسازی‌اش، حاضر به همکاری با نهادهای حکومتی شده است. گویا منتقدان سینما هنوز متوجه این موضوع نیستند که فیلمساز مستقل و حکومتی سال‌هاست در یک قاب جای نمی‌گیرند.
اقدام جعفر پناهی در امتناع از اهدای این جایزه به مهدویان، درس بزرگی برای اوست، اگر فیلمساز باهوشی باشد، خواهد فهمید که سینما عرصه ماندگاری برای سینماگران حکومتی با چاشنی و ادای انتقاد نیست و نمی‌توان هم از توبره خورد و هم از آخور!
اما بخش دیگر حواشی جشن انجمن منتقدان به صحبت‌های تهمینه میلانی باز می‌گشت. او در این مراسم به دلیل عدم حضور فیلم جدیدش «ملی و راه‌های نرفته‌اش» در جشن انجمن منتقدین، اعتراض کرد و گفت که همچون جشنواره دولتی فیلم فجر، در جشن انجمن منتقدان هم فیلم او کنار گذاشته شد.
او همچنین از منتقدان درخواست کرد که پا جای پای دولتی‌ها نگذارند.
پس از صحبت‌های میلانی، فرزاد حسنی مجری این مراسم، به او توضیح داد که تنها فیلم‌هایی در جشن انجمن منتقدان ارزیابی شدند، که در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمدند. این صحبت‌های حسنی هم باعث شد که میلانی مجددا بگوید که فیلم «ملی و راه‌های نرفته‌اش» در جشنواره فجر به نمایش درآمده است.
در ابتدای مراسم یازدهمین جشن انجمن منتقدان، جمشید مشایخی که در حال ترک کردن سالن بود به دعوت مجری به روی صحنه آمد و با لحنی به شدت خشمگین گفت که «می‌خواهم رُک صحبت کنم و این را از علی معلم آموخته‌ام. چرا در این مراسم فقط به یک نفر توجه شده است. اگر می‌دانستم برای منتقدین فقط یک هنرپیشه مطرح است سال‌ها پیش این کار را رها کرده بودم.»
وی به انتقاد از کلیپ‌هایی پرداخت که در آن بازیگران قدیمی سینمای ایران حضور داشتند و با گلایه از نبود تصاویر خود در این کلیپ‌ها مدعی شد که منتقدان تنها از زحمات یک بازیگر سینما تجلیل به عمل می‌آورند.
این بازیگر سینما اضافه کرد: «بقیه بازیگر نیستند؟ هیچ کدام زحمت نکشیده‌اند؟ چرا شما اینها را نمی‌بینید؟»
مشایخی با اشاره غیرمستقیم به عزت‌الله انتظامی گفت که «بازیگری که همه به او توجه می‌کنند در زمان شاه، جلوی شهبانو تمبک می‌زده ولی حالا منزل‌اش را وقف می‌کند.» پس از بیان این جملات، مشایخی با خشم سالن را ترک کرد.
اما در اواسط مراسم، غلامعباس فاضلی منتقد سینمای ایران با صحبت‌هایش به حواشی به وجود آمده در مورد رابطه مشایخی و انتظامی دامن زد.
فاضلی با ذکر خاطره‌ای از نقدی که سال‌ها پیش در مورد بازی عزت الله انتظامی نوشته بود، گفت: «سال‌ها پیش در نقدی نوشتم که بازیگری سه دهه است که نقش پیرمردهای غرغرو و عصبی مزاج را بازی می‌کند. پس از انتشار این نقد، آقای بازیگر با من تماس گرفتند و گفتند که این نقد شما را خواندم و فکر می‌کنم که شما بیست و دو یا سه سال بیشتر نداشته باشی. من هم در پاسخ به صحبت‌های او گفتم که ۳۷ سالم هست. بعد ایشان به من گفتند که فکر کنم تازه به نوشتن روی آوردید، اما من گفتم تحصیلاتم سینما است و… در ادامه ایشان به من گفتند که من سال‌ها تئاتر سنگلج بودم و… بعد متعجب شدم که چرا یک بازیگر باید به یک جمله‌ای که در نقدی نوشته شده واکنش نشان دهد و بگوید طرف مقابلی که از من انتقاد کرده یک جوان بیست و چند ساله است و حتما از سینما اطلاعی ندارد و موزه سینما هم نیامده. چون به نظر ایشان رفتن به موزه سینما میزان مهم بودن آدم‌ها را نشان می‌دهد.»
او همچنین در پایان تاکید کرد که اشاره جمشید مشایخی (به عزت الله انتظامی) را باید جدی گرفت.
پس از صحبت‌های فاضلی، نوید محمدزاده که برای اهدای جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن به روی صحنه آمده بود، واکنش تندی به اظهارات این منتقد نشان داد و در ابتدا یادآور شد که اگر ایشان منظورش از صحبت‌هایش عزت الله انتظامی است باید نام او را به درستی به زبان بیاورند و تنها با لحنی خاص از او به عنوان «بچه سنگلج» یاد نکند.
او همچنین تاکید کرد که فاضلی نباید به نقدی که خود در مورد عزت الله انتظامی نوشته افتخار کند. او همچنین خظاب به فاضلی گفت که باید به شخصی که همه او را آقای بازیگر صدا می‌زنند احترام بگذارد، نه اینکه برای تایید شخص دیگری، به استاد عزت الله انتظامی بی احترامی کند.
دقایقی بعد از صحبت‌های نوید محمد زاده، منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما با حضور بر روی سن، از صحبت‌هایی که در این مراسم به وجود آمد به شدت انتقاد کرد و گفت مواضعی که در این جشن گرفته شد، کار را به جایی رساند که او می‌خواست مراسم را ترک کند. او همچنین با تشکر از نوید محمدزاده و حامد بهداد، اعلام کرد که این دو جوان به نسلی قدیمی‌تر احترام و عاشقی یاد می‌دهند و نسل قدیمی‌تر همچنان مشغول نفرت‌پراکنی است.
