عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی دولت دوازدهم، از وضعیت نامناسب یک سوم جمعیت شهرنشین ایران خبر داد.
عباس آخوندی روز چهارشنبه، هشتم شهریورماه، در جلسه ستاد بازآفرینی استان کرمان با بیان اینکه ۱۹ میلیون نفر در ایران «بدمسکن» هستند، گفت: «۱۱ میلیون نفر در حاشیه شهر و هشت میلیون در بافت قدیمی زندگی می‌کنند، به این معنا که یک سوم جمعیت شهری در وضعیت بد مسکن به سر می‌برند.»
عباس آخوندی همچنین با بیان اینکه هزاران میلیارد هزینه می‌شود اما هیچ تاثیری بر بهبود کیفیت زندگی مردم ندارد، این پرسش را مطرح کرده است که «کجای کار اشکال دارد که بر خلاف این حجم سرمایه‌گذاری نمی‌توانیم رضایت‌مندی عمومی و رفاه مردم را با شاخص‌های شفاف نشان دهیم؟»
این آمار پیشتر در خردادماه و زمانی که عباس آخوندی هنوز وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم بود نیز از سوی او مطرح شده بود. عباس آخوندی در نشست مدیران وزارت راه و شهرسازی با معاون اول رئیس جمهور گفته بود سرعت رشد جمعیت چه در شهرها و چه در روستاهای ایران در حال کاهش است و این بهترین فرصت برای بهبود شاخص‌های کیفیت زندگی ایرانیان است.
عباس آخوندی وزیری است که جدا از عملکردش در دولت یازدهم، همواره نسبت به سیاست‌های جمهوری اسلامی در مورد وضعیت مسکن ایرانیان و همچنین فضا و بافت رو به نابودی و سردرگم کلان‌شهرهای ایران انتقاد کرده است. برای نمونه او در سال ۹۴ پیرامون عدم توجه به محیط زیست در شهرهای ایران گفته بود: «حق نفس کشیدن مردم در حال فروش است و کسی به شهر احساس تعلق ندارد.»
او همچنین گفته بود: «بخش زیادی از جمعیت شهری کشور در ۱۰ شهر متمرکز شده‌اند. این سلسله مراتب شهری در حالی است که برخی شهرها خالی از سکنه و برخی عاری از کیفیت مطلوب برای سکونت هستند بنابراین با نابسامانی جمعیتی مواجه هستیم. پیش و پس از انقلاب قرار بود تنظیم جمعیت را در آمایش سرزمین لحاظ کنیم اما این اتفاق رخ نداده است.»
عباس آخوندی در کنار همه انتقادهایی که به عملکرد دولت‌های پیشین وارد می‌کند اما به طور دقیق نمی‌گوید برنامه او و دولت برای بهبود شاخص‌های کیفیت زندگی و بهبود وضعیت شهرها چیست و چه پیشنهادات عملی دارد.
در حالی که گسترش شهرها در ایران بدون نظارت و توجه جمهوری اسلامی با روندی پرسرعت و بی‌برنامه اتفاق افتاده است و ساخت شهرهای جدیدی مانند پرند و اندیشه در اطراف تهران بدون داشتن برنامه‌ای منسجم و هدفمند و بدون ایجاد زیرساخت‌های مناسب اجتماعی و رفاهی صورت گرفته، هجوم مردم از روستاها و شهرستان‌ها به کلان‌شهرها نیز از دیگر مشکلات جابجایی جمعیت و ایجاد حاشیه‌های عریض و طویل در اطراف کلان‌شهرهاست. این روند بیش از همه‌ی شهرها، دامن تهران را گرفته است، افرادی که با بروز حشکسالی و نابودی کشاورزی از یک سو و بروز بحران اقتصادی و بیکاری از سوی دیگر، به امید یافتن شغل و تامین معیشت راهی شهرهای بزرگ و به ویژه تهران شدند و از آنجا که این جابجایی بدون برنامه‌ریزی صورت گرفته، محله‌های حاشیه‌ای وسیع‌تر شده و بافت شهرها را به هم ریخته است. ایجاد و گسترش محله‌های حاشیه‌ای مشکلات اقتصادی و اجتماعی متعددی را نیز به دنبال داشته است.
از سوی دیگر خانه‌هایی که در حاشیه‌ی شهرها ساخته می‌شوند از بسیاری از امکانات و خدمات شهری برخوردار نیستند؛ بسیاری از این خانه‌ها با مشکل برق، آب، گاز و فاضلاب روبرو هستند.
در همین رابطه گفتنی است آخرین آمار مربوط به مسکن خانوارهای شهری در ایران که از سوی مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۲ منتشر شد نشان می‌دهد ۰٫۶۳ درصد خانوارهای شهری آب لوله‌کشی ندارند، همچنین ۰٫۰۲ درصد برق ندارند، ۱٫۳۵ درصد هم حمام در خانه ندارند، ۷٫۴۲ درصد هم از گاز لوله‌کشی بهره‌مند نیستند و ۱۸٫۷ درصد هم در خانه تلفن ندارند.
این آمار همچنین می‌افزاید ۹۷٫۷۶ درصد در خانه آشپزخانه دارند و ۳۵٫۵۵ درصد خانه خانوارهای شهری به فاضلاب شهری متصل است.
