سعد حریری، نخست وزیر مستعفی لبنان در گفتگو با تلویزیون المستقبل عربستان گفته است «من به زودی به لبنان خواهم رفت تا بر اساس موازین قانون اساسی استعفا دهم و اجازه نخواهم داد لبنان به میدان جنگ منطقهای تبدیل شود».
وی همچنین تاکید کرد که «به علیاکبر ولایتی گفته بودم که دخالتهای ایران در کشورهای عربی غیرقابل قبول است» و تکرار نمود «دخالتهایی را از جانب ایران و حزبالله شاهد هستیم و این دخالتها اخیرا زیاد شده است» و «به شرطی قبول میکنم استعفای خود را پس بگیرم که حزبالله قبول کند در بحرانهای منطقه بیطرف باشد».
این اظهارات در حالی از سوی سعد حریری عنوان شده که بسیاری از تحلیلگران وقوع یک درگیری میان اسراییل و حزبالله را محتمل دانسته و پیشبینی کردهاند که آتش این بحران به خارج از مرزهای لبنان کشیده میشود و از آنجا که روابط ایران و عربستان پس از پرتاب موشک از سوی حوثیها به ریاض بحرانیتر از همیشه است آتش جنگ بزرگی در منطقه شعلهور خواهد شد.
گزارشهایی از استقرار واحدهای نظامی اسراییل و لبنان در مرز، حرکت دو ناو اسراییلی به سواحل لبنان و آمادهباش دهها فروند جنگنده در پایگاههای اسراییلی شواهدی بود که حکایت از آغاز این درگیری داشت. حتی جمهوری اسلامی هم منتظر آغاز یک جنگ بود و بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه رژیم، ساعاتی پس از استعفای حریری روز ۱۳ آبان رسماً اعلام کرد «استعفای حریری بخشی از سناریوی جدیدی برای تنشآفرینی در لبنان و منطقه است».
بیش از ۱۰ روز از استعفای حریری گذشته و اسراییل اقدامی مبنی بر آغاز درگیری با حزبالله انجام نداده است و حریری هم در آخرین مصاحبه خود اعلام کرده اگر حزبالله بیطرف باشد استعفایش را پس میگیرد.
تندروها در ایران شعلهور نشدن آتش جنگ را یک پیروزی برای خود و حزبالله دانستهاند.
ترس از موشکهای ایران، حزبالله و یمن
حمیدرضا مقدمفر، مشاور سپاه پاسداران در یادبود طهرانی مقدم -که از او به عنوان پایهگذار ساخت موشکهای دوربرد یاد میکنند- گفته «عربستان تصمیم داشت با حمایت مالی و پشتیبانی، رژیم صهیونیستی را به جنگ لبنان تشویق کند؛ اما ترس از حزبالله مانع اقدام صهیونیستها شد».
او به صراحت گفته «یکی از مولفههای اصلی اقتدار جمهوری اسلامی موشک است و موشک تبدیل به ظرفیت کلان دفاعی و عامل بازدارندگی و ترس دشمن شده است». مقدمفر همچنین تاکید کرده «رژیم صهیونیستی جنگ با حزبالله را نپذیرفت چون حزب الله، حزبالله ده سال پیش نیست و دهها برابر از آن زمان هم قویتر شده است و در جنگ با داعش هم آبدیده و مجرب شده است و میتواند زیرساختهای صهیونیستها را در کوتاه ترین زمان نابود کند».
حمله کیهان تهران به اروپا، عربستان و اصلاحطلبان و روحانی
روزنامه کیهان حکومتی در سرمقاله خود روز سهشنبه با عنوان «استراگیجی گاو دوشان!» (۲۳ آبان) مینویسد عربستان در شرایط فعلی منطقه تقریباً هیچ گزینه جدیدی ندارد و ریاض هدف موشکهای نقطهزن مقاومت یمن قرار میگیرد و آلسعود در برابر «نورسترین شاخه مقاومت در یمن عزیز تحقیر شده چه غلطی میتواند در برابر فرزند برومند و بُرنای مقاومت در لبنان بکند؟»
هم مشاور سپاه و هم کیهان تهران و به دنبال آنها دیگر روزنامههای تندرو در ایران مثل جوان و وطن امروز به قدرت شیعیان برای بسیج ۲۰ تا ۲۵ میلیون نفر در مراسم اربعین اشاره کرده و آن را نماد اقتدار «محور مقاومت» در منطقه دانستهاند، اما کیهان تهران علاوه بر این به شدت به اصلاحطلبان در داخل نیز حمله کرده و خطاب به آنها نوشته «وقتی عقل مورد دستبرد قرار گرفت، مقیاسها و تناسبهایی که ابزار سنجش سود و زیان و خیر و شرّ است، دچار اختلال میگردد و به نام مصلحت، بدترین مفسدهانگیزی و تهدیدآفرینیها انجام میشود».
محمد ایمانی که به عنوان نام نویسنده برای این سرمقاله آورده شده، با استناد به چند روایت دینی نوشته است اعتماد به شیطان بزرگ [آمریکا] و تلاش برای مذاکره با آن «داستان مضحک» است و نباید به خاطر نگرانی مقامات اروپایی از موشکهای ایرانی عقب نشست و از «عربستان پیزوری» هیولا تراشید.
سرمقاله در پایان خط و نشانی هم برای امانوئل ماکرون، رییسجمهوری فرانسه کشیده و نوشته «گویا رگ دائما خواب برخی دولتمردان ما را پیدا کرده در آن سوی خلیجفارس، ایران را تهدید میکند و همین را ابزار چانهزنی برای گرفتن امتیازات اقتصادی و سیاسی بیشتر در سفر آتی قرار میدهد».
کیهان تهران دولت روحانی را متهم کرده پس از برجام، دامپروری رو به ورشکستگی فرانسه را نجات داده و واردات مصرفی غیرضرور (ماهی زینتی، گلابی خشککرده، برنج، شیرینی، شکلات، سرکه، پفیلا و غذای سگ و گربه خانگی) را ۴ برابر کرده و از این همه به عنوان «بیغیرتی» نام برده است.
حکومت ایران از برجام به عنوان ابزاری برابر آمریکا برای رسیدن به میلیاردها دلار پول نقد استفاده کرده و برای این باج از گروگان گرفتن تبعه آمریکایی و ایرانی- آمریکایی هم پروا نداشته است.
سرمقاله کیهان تهران تلویحاً به این مسئله نیز اشاره کرده و نوشته [اصلاحطلبان] ادعا میکنند «آمریکا گاوی است که با شاخش گلاویز شدهاید و ما میخواهیم بدوشیمش! حالا که معلوم شده سواری داده و دوشیده شدهاند، میگویند بگذارید همان پُلتیک را به واسطه واگذاری امتیازات جدید، با شریکان اروپایی آمریکا پیاده کنیم و گرنه شاخهای گاو مهیب سعودی را که میبینید!»
علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی نیز در سخنان اخیر خود «خطاب به آنهایی که میگویند با آمریکا کنار بیاییم» انتقاداتی را مطرح و برای چندمین بار اعلام کرده آنها قابل اعتماد نیستند و به کمتر از براندازی راضی نمیشوند.
این مسئله مُهر تاییدی است بر این که در داخل جمهوری اسلامی فشار آنهایی که معتقدند با اروپا هم باید مثل آمریکا مذاکره کرد و به پول و امتیاز رسید کم نیست.
اسراییل میگوید به دنبال جنگ با حزبالله نبودیم
آن روی دیگر، در حالی که ایران ادعا میکند قدرت موشکی آنها جلوی حمله اسراییل به حزبالله را گرفته، روزنامه کویتی «الجریده» به نقل از یک منبع آگاه گزارش داده که اسراییل در حال حاضر به دنبال حمله به حزبالله نیست و ارتش این کشور در حال آمادهباش نبوده و فقط باید خطوط قرمز تلآویو در سوریه حفظ شود.
خامنهای و سپاه میدانند که حفظ برجام مساوی با حفظ رژیم است، فقط در یک نمونه سود آن را هم با دریافت ۱٫۷ میلیارد دلار پول نقد از دولت اوباما دیدند، ضمن اینکه توان اتمی خود را هم از دست نداده و همانطور که علیاکبر صالحی، رییس آژانس اتمی جمهوری اسلامی ایران گفته میتوانند در ظرف ۵ روز به تولید ۲۰ درصدی اورانیوم غنی شده در فردو برسند.
ترجمه این کُدها چندان سخت نیست: حکومت در قدم اول در پی حفظ نظام با بهرهگیری از «مقاومت چند منظوره در اقتصاد و جنگهای نیابتی منطقهای است و جریانی که پس از آمریکا به فکر دوشیدن اروپا و امتیاز گرفتن از آنهاست.
اما در فضای بستهی مطبوعات و رسانهها در ایران پژواکی به گوش میرسد که منشاء آن مشخص نیست، ولی واکنشهای حکومت نشان میدهد که وجود دارد و حاکی از آن است که هدف هر دو جناح حکومت اسلامی ایران یکی است و فقط در راه رسیدن به آن اختلاف دارند.
یکی جناحی که میگوید باید بر سر موشکپرانی کوتاه آمد که به صورت رسمی دُم به تله نمیدهند و سند و مدرکی بر جا نمیگذارند. و دیگری، جناحی محکم ایستاده و طرفدارانش حرف خود را رک و صریح و بدون تعارف میزنند و «حذف توان موشکی را مقدمه حمله نظامی میدانند» و برای آنها «مذاکره بر سر توان موشکی یک اشتباه راهبردی» است.
از طرفی علی خامنهای رهبر سیاسی و مذهبی جمهوری اسلامی نیز نشان داده وقتی سنبه پرزور باشد، اهل عقبنشینی و چرخش قهرمانانه است و برای حفظ نظام حاضر به گفتگو است، اما در شرایطی که خودشان آن را «خوب» ارزیابی میکنند. میتوان این مسئله را از سرمقاله کیهان تهران که «ارگان ولی فقیه» و «بیت رهبری» است نیز دریافت: نمیتوان موشکها را کنار گذاشت و به جای آن گلابی و غذای سگ و گربه گرفت! باید لقمه دندانگیری روی میز باشد تا چرخش قهرمانانهی رهبر جمهوری اسلامی صورت گیرد.
در طول تقریبا چهار دهه عمر جمهوری اسلامی مشخص و ثابت شده که در هر بحران و هر چرخشی، کش و قوسها بر سر «منافع ملی» نیست بلکه بر سر نظام اقتدارگرا و سلطهی جوی جمهوری اسلامی است. گروهی اقتدارطلب با موشک و حمایت از تروریسم در پی حفظ نظام و گرفتن امتیاز هستند و گروهی میخواهند همین هدفها را با مذاکره و انعطاف از جمله در رابطه با اروپا تأمین کنند. حال باید دید بسته پیشنهادی بریتانیا که یک پای آن آزادی نازنین زاغری است چقدر به جیب حکومت سرازیر خواهد کرد.