رضا ضراب، شاهدِ دولت آمریکا درگیر رسیدگی به یک توطئهی چندین میلیارد دلاری است که در آن تحریمهای بینالمللی جمهوری اسلامی ایران نقض شده است.
روزنامه نیویورک تایمز از ضراب به عنوان برگ برنده دولت آمریکا در دادگاه یاد کرده و نوشته او روز سهشنبه، ۵ دسامبر، شهادت داد که برای مشارکت در این نقشه مبلغ هنگفتی گرفته که مقدار آن را به خاطر نمیآورد.
ضراب که به پیشبرد دور زدن تحریمهای بینالمللی علیه ایران کمک کرده، میگوید: «به خاطر نمیآورم دقیقاً چقدر بود، اما احتمالاً ۱۰۰ میلیون دلار یا شاید بیشتر، شاید ۱۵۰ میلیون دلار بود».
ضراب در پنجمین روزی که در دادگاه فدرال مانهاتان به عنوان شاهد در پروندهی بانکدار ترک به اسم محمد هاکان آتیلا (رییس پیشین هالک بانک) حاضر شده بود این شهادت را داد. محمد هاکان متهم به شرکت در نقض تحریمها است.
به نوشتهی نیویورک تایمز، رضا ضراب شهروند ایرانی- ترکیهای ثروتمندی است که در سفری خانوادگی به «دیسنی ورلد» دستگیر شده بود. وی در هفتهی گذشته شهادت داد که در سال ۲۰۱۲ رجب طیب اردوغان، نخست وزیر وقت ترکیه و رییسجمهور کنونی این کشور، شخصاً دستور داده که دو بانک ترکیهای مجاز باشند در این نقشه مشارکت کنند.
ضراب ضمناً شهادت داده که دهها میلیون دلار رشوه به ظفر چالایان، وزیر اقتصاد این کشور پرداخت کرده است.
روز سهشنبه ضراب دربارهی اتهام دیگری که خود نیز به آن اقرار کرده، جزئیات جدیدی را مطرح کرد. اتهام دیگر او دادن رشوه به یکی از نگهبانان مرکز تادیبی متروپولیتن است. ضراب در این مرکز نگهداری میشد. ضراب روز سهشنبه گفت که این رشوه ۴۵ هزار دلار بوده و وکیلی در ترکیه آن را پرداخت کرده که در آن زمان در نیویورک بسر میبرده است. ضراب نگفت او چه کسی بوده و وکیل او روبرت آنجلو نیز از اظهار نظر امتناع کرد.
شهادتهای ضراب در ترکیه زلزلهی سیاسی ایجاد کرده است.
نیویورک تایمز مینویسد، اردوغان از خطابهی هفتگیاش در حزب عدالت و توسعه در پارلمان بهره برد تا به ایالات متحده حملات شدیدی کند. او نه فقط به این محاکمه بلکه همچنین به حمایت آمریکا از شورشیان کُرد در سوریه و سیاستهای آمریکا در اسراییل نیز اشاره کرد.
اردوغان به نمایندهها گفت: «اکنون میشود فهمید که آمریکا برنامهای علیه ما دارد، واضح است که این محاکمه ابزاری برای تحریک ما بود، تا ما از ادعاهایمان در مورد منطقه دست برداریم».
اردوغان مدعی شده که کیفرخواست پروندهی تحریم، یک «توطئه» است. او گفت: «بله توطئهای در کار هست، اما علیه ترکیه». او باز هم همچون گذشته طرفداران فتحالله گولن را نیز سرزنش کرد. اردوغان، گولن را متهم میکند که در کودتای سال ۲۰۱۶ علیه دولت او نقش داشته است.
ضراب در جلسه روز سهشنبه اظهار کرد که وکیلش در اوایل تابستان ۲۰۱۶ با دادستان ملاقات کرده تا احتمال همکاری او با دولت آمریکا را مور بحث و مذاکره قرار گیرد، اما این ایده راه به جایی نبرد. سپس در اواخر اوت امسال او و وکیلش با دولت ملاقاتی داشتند، که پس از آنکه دولت با این همکاری موافقت کرد، حدود ۱۰ جلسه با دادستانها و نمایندگان افبیآی شده انجام شد.
ضراب همچنین شهادت داد که قبل از آنکه شاهدِ دولت آمریکا بشود، از وکیلانش در ترکیه و نیویورک خواسته که پروندهاش را خارج از سیستم دادگاه حل کنند. او افزود که «اما این تلاشها در چارچوب قانون بوده است».