احمد رأفت – تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به اورشلیم یا بیتالمقدس، اعتراضهای گستردهای را در سراسر جهان به دنبال داشت.
در سازمان ملل متحد، پیشنویش قطعنامهای در محکومیت این تصمیم کاخ سفید که توسط مصر ارائه شده بود، توانست رای مثبت همه اعضای شورای امنیت، غیر از آمریکا را به دست آورد. البته نماینده واشنگتن در شورای امنیت، با استفاده از حق وتو از تصویب این قطعنامه جلوگیری کرد. محمود عباس، رهبر حکومت خودگردان فلسطین، اعلام کرد که این قطعنامه را به مجمع عالی سازمان ملل متحد خواهد برد.
در اسرائیل هم، اگرچه شهروندان اورشلیم را پایتخت کشور خود میدانند، ولی بسیاری از آنها با تصمیم دونالد ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا از تلآویو در شرایط کنونی موافق نیستند. بیش از ۸۰۰ نفر از نویسندگان سرشناس این کشور، فعالان مدنی و جنبش صلح، و استادان دانشگاه، در فراخوانی خطاب به کشورهای اروپایی خواهان به رسمیت شناختن دولت فلسطین شدهاند.
فراخوان اسرائیلی
از جمله امضاکنندگان این فراخوان، که در روزهای گذشته به پارلمانهای عمده کشورهای اروپایی فرستاده شده است، میتوان به سه نویسنده برجسته اسرائیلی، عاموس عوز، دیوید گروسمن و آبراهام یشوعا اشاره کرد. دانیل کانمن برنده جایزه نوبل اقتصاد، و آبراهام بورگ رئیس سابق کنست، پارلمان اسرائیل، و یائل دایان دختر ژنرال معروف موشه دایان، از جمله دیگر امضاکنندگان این فراخوان هستند.
آبراهام یشوعا در گفتگویی تلفنی با کیهان لندن میگوید: «زمان برای اینکه اروپا کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد، هرگز مناسبتر از این روزها نبوده است. ما با این فراخوان میخواهیم اروپا را تشویق کنیم که با به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین، طرح دو ملت/دو کشور را که تنها راه برای پایان دادن به این بحران چندین دههای است، به واقعیت تبدیل کند». نویسنده کتابهایی چون «معشوق» و «آتش دوست» که به چندین زبان ترجمه شدهاند، در ادامه میافزاید: «فعال شدن کشورهای اروپایی در روند صلح میان اسرائیل و فلسطین، به محمود عباس نیز فرصت خواهد داد همچنان به روند صلح و مبارزه بدون خشونت متعهد بماند و در دام افراطیگرایان نیافتد».
تصمیمی نسنجیده
آبراهام بورگ، رئیس سابق کنست یا پارلمان اسرائیل، از دیگر امضاکنندگان این فراخوان، در گفتگو با کیهان لندن، تصمیم دونالد ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به اورشلیم را «اقدامی نسنجیده و تا حدی احمقانه» میخواند. آبراهام بورگ در که سال ۲۰۰۰ مدتی نیز پس از استعفای پیش از موعد رئیس جمهور، به عنوان رئیس کنست این سمت را عهدهدار بود، در ادامه میافزاید: «مشخص نیست هدف دونالد ترامپ از اتخاذ چنین تصمیمی چیست؟ آیا بخشی از طرحی گستردهتر برای پایان دادن به بحران اسرائیلی– فلسطینی است، یا اینکه تنها اقدامی برای جلب توجه و به دست آوردن نظر موافق یهودیان آمریکایی است، به ویژه در این روزها که محبوبیت مستاجر کاخ سفید رو به کاهش است».
آبراهام بورگ معتقد است که «اگر دونالد ترامپ بدون داشتن برنامهای چنین تصمیم حساسیتبرانگیزی را اتخاذ کرده باشد، به جای اینکه ما را در جهت حل مشکلاتمان با فلسطینیها یاری رساند، وضعیت خطرناکی را در منطقه به وجود خواهد آورد که میتواند به خونریزیهای جدیدی منتهی شود. دقیقا وضعیتی که ما به آن احتیاج نداریم. ما به جای تحریک احساسات مردم، احتیاج به اقداماتی داریم که منطق را جانشین احساسات کنند».
دو ملت، دو کشور
آبراهام بورگ در ادامه میافزاید «اگر دونالد ترامپ این تصمیم را همزمان با به رسمیت شناختن کشور فلسطین در مرزهای ۱۹۶۷ میگرفت، شهامتی از خود نشان داده بود، که روسای جمهوری قبلی آمریکا نداشتند». رئیس سابق کنست میگوید: «من کاملا به تحلیل محمود عباس که معتقد است آمریکا با این تصمیم نشان داد که میانجی بیطرف و مورد اطمینانی نیست، موافقم، ولی به این رهبر فلسطینی میخواهم یادآوری کنم که در هر حال آمریکا قدرتی جهانی است و تنها کشوری است که می تواند رهبران کنونی اسرائیل را مجبور به ادامه مذاکرات صلح با فلسطینیها کند».
در اشاره به نگرانی برخی کارشناسان که تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به اورشلیم یا بیتالمقدس را فرصتی برای حکومت ترکیه و جمهوری اسلامی ایران جهت به دست گرفتن رهبری مسلمانان، و به ویژه جناحهای افراطگرا میدانند، آبراهام بورگ به کیهان لندن میگوید: «بدون شک این تصمیم عجولانه و احساسی دونالد ترامپ، روحانیون ایرانی و رئیس جمهور ترکیه را در موقعیت مناسبتری قرار داده است، ولی فراموش نکنیم که این تصمیم دونالد ترامپ، چون نقشه راه جرج بوش و مذاکرات کمپ دیوید در دوران کلینتون و یا سخنرانی باراک اوباما در قاهره، فراموش خواهد شد و تاثیری درازمدت نخواهد داشت».
در خاتمه آبراهام بورگ بار دیگر تاکید میکند که تا زمانی که قدرتهای جهانی کشور مستقل فلسطین را به رسمیت نشناسند، نه تنها مشکلات کنونی حل نخواهد شد، بلکه افراطیگری، چه مذهبی و چه غیرمذهبی، چه در اسرائیل و چه در جهان عرب و در کشورهای اسلامی، تقویت خواهد شد.