دولت فرانسه وعده داده است که قانونی برای نحوه جابجایی در شهرها در نیمه اول سال ۲۰۱۸ تدوین کند بدون آنکه هنوز کسی بداند چه نکاتی در این قانون گنجانیده شده است. باوجود این مسلم است که برای تدوین چنین قانونی باید قبلا آموزه‌های عملی را در اختیار مردم قرار داد.
در فرانسه ۹۸ درصد جابه‌جایی مربوط به جابجایی محلی می‌شود که مسافتی کمتر از ۸۰کیلومتر را در بر می‌گیرد. بخش مهم جابجایی‌های محلی را مسافت‌های کوتاه تشکیل می‌دهند. در واقع ۳۵درصد از این جابجایی‌ها از دو کیلومتر بیشتر تجاوز نمی‌کند و ۶۰درصد آنها مسافت‌های ۵ کیلومتر و بیشتر هستند. چرا توجه به این نکته اهمیت اساسی دارد؟ زیرا پنج کیلومتر را می‌توان با دوچرخه در مدت ۲۰دقیقه پیمود.
تغییر شکل نحوه جابجایی‌ها
بنا بر این بخش مهمی از جابجایی‌ها در فرانسه را می‌توان هم پیاده و هم با دوچرخه انجام داد و این البته درصورتی ممکن است که مسیر خیابان‌ها و کوچه‌ها این کار را اجازه بدهد. در حال حاضر خیابان‌ها به اقتضای نیاز وسایل نقلیه موتوری ساخته شده‌اند و در نتیجه دوچرخه‌سواران از این گونه خیابان‌ها رانده شده یا می‌شوند.
در نتیجه در شهر پاریس نصف معابر و خیابان‌های عمومی مختص اتومبیل‌های هستند که تنها ده درصد از جابجایی مردم را تأمین می‌کنند. آنچه واقعاً نامعقول و دور از واقعیت است این است که درحومه‌ی شهر در ۴۰درصد موارد از اتومبیل برای طی مسافتی کمتر از سه کیلومتر استفاده می‌شود که معادل ده دقیقه طی مسافت با دوچرخه است.
ممکن است گفته شود که همه مردم نمی‌توانند دوچرخه‌سواری کنند. البته این درست است. در فرانسه ۲۷میلیون دوچرخه و مقدار کمی بیشتر یعنی ۳۲ میلیون اتومبیل وجود دارد. توصیه به دوچرخه‌سواری ممکن است مورد اعتراض کسانی قرار گیرد که با اتومبیل به محل کار خود می‌روند و به اتومبیل نیاز دارند. ولی در این مورد نیز ۶۰در صد مسافت بین خانه و محل کار کمتر از سه کیلومتر است و به راحتی می‌تواند با دوچرخه طی شود و چه بسا به دلیل ترافیک شهر، بسیار سریع‌تر از اتومبیل.
موضوع عدالت اجتماعی
تبدیل استفاده ازدوچرخه به جای اتومبیل نه تنها از نظر کاهش آلودگی هوا اثر بسیار مطلوبی دارد بلکه صرفه‌جویی زیادی نیز در هزینه‌های بهداشتی می‌شود. آلودگی هوا به دلیل گرد و غبار در فرانسه بسیار مصیبت‌بار است.
از نظر عدالت اجتماعی نیز مسأله دارای اهمیت است. در واقع هرقدر خانواده‌ای فقیرتر باشد استفاده‌ی آنان از دوچرخه در فواصل کمتر از پنج کیلومتر و یا حتی پیاده رفتن در زندگی آنان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. یک چهارم جمعیت فرانسه به همین شکل طی مسافت می‌کنند. به این نحو که ۶۷درصد جابجایی‌ها در فاصله‌ای کمتر از ۵ کیلومتر پیاده یا با دوچرخه انجام می‌گیرد حال آن که این نسبت بین خانواده‌های ثروتمند ۵۳درصد بیشتر نیست. به‌علاوه بین مردم شاغل کم‌درآمد ۳۷درصد پیاده و یا با دوچرخه جابجا می‌شوند. این نسبت در میان اشخاص مرفه ۲۰درصد بیشتر نیست. با این کیفیت، ایجاد تغییر در خیابان‌های شهر برای تسهیل رفت و آمد مردم کم‌درآمد که پیاده و یا با دوچرخه نقل مکان می‌کنند، ناگزیر به زیان اتومبیل‌سواران است. حال آنکه این تغییر نه تنها از نظر اقتصادی مهم است بلکه سیاستی عادلانه و منطبق با واقعیات اجتماعی است. هرچقدر جابجایی و نقل مکان در فاصله محدود انجام می‌پذیرد به همان نسبت به زمان و انرژی کمتری نیاز هست و از نظر اقتصادی نیز بیشتر به صرفه است. هرچه فاصله کوتاه‌تر باشد پیاده رفتن و یا استفاده از دوچرخه بیشتر ممکن می‌شود. بنابراین هر قانونی که در این زمینه تدوین می‌شود باید بر اساس فواصل معین و وسیله‌ای که برای پیمودن آن ضروری است تنظیم شود.
*منبع: The Conversation
*ترجمه از کیهان لندن
