(+ویدیو) یکی از خبرهای حاشیهدار در روزهای اخیر کشف حجاب فاطمه حقیقتجو از نمایندگان اصلاحطلب مجلس ششم و ساکن آمریکا در حمایت از اعتراضهای زنان ایران علیه حجاب اجباری بود. همزمان دو اصلاحطلب سرشناس داخل ایران در اظهار نظرهایی به انتقاد از مبارزه زنان و دختران علیه اجباری پرداختند.
یکی از این افراد، غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی است که گفته «من اعتراض اخیر دختران را بیشتر یک نوع لجبازی میبینم، لجبازی با کسانی که کشور را اداره میکنند و انعکاس نارضایتیهای دیگری است که در مسائل اقتصادی و سیاسی و فرهنگی وجود دارد. بالاخره حجاب یک قانون در کشور ما است و این روش، روش اعتراض صحیحی نیست.»
اصلاحطلب دیگر، مصطفی تاجزاده معاون سیاسی امنیتی وزارت کشور در دولت اصلاحات و عضو جبهه مشارکت است که اگرچه گفت «اعتراض دختران خیابان انقلاب را کاملا مدنی میدانم» اما اضافه کرد «معتقدم بهتر بود این اعتراض در چارچوب قوانین موجود صورت میگرفت تا به صورت گستردهتر و بدون هزینه ادامه پیدا کند. مثلا با داشتن حجاب، روسری را علم میکردند»!
پیش از این آذر منصوری از اعضای «حزب اتحاد ملت» در یک سخنرانی اعلام کرده بود که «فقدان راهبرد در حوزه زنان در جریان اصلاحات کاملا احساس میشود.»
تجربه نشان داده در مبارزه برای آزادی، جریان اصلاحطلب حتی برای خودیهاشان نیز دیوار قابل اعتمادی به عنوان یک تکیهگاه نیست و پرداخت پول نقد به فعالان مدنی که یک مورد آنها از سوی دختران انقلاب افشا شد، نشان میدهد که چه رویکردی نسبت به آزادی و همچنین جذب نیرو دارند.
فاطمه حقیقتجو از جمله زنان اصلاحطلب است که چادر سیاه به سر میکرد اما پس از خروج از ایران به تدریج چادر را کنار گذاشت و مانتو سیاه پوشید و با روسری ظاهر شد. مدتی بعد آن را نیز تبدیل به کت و دامن و روسری تیره و بعد رنگارنگ و روشن کرد و سرانجام جا پای فریبا داوودی مهاجر و مسیح علینژاد گذاشت و خود را از شرّ حجاب اجباری و زورکی خلاص کرد.
خیلی از زنان و دختران داخل ایران تلاش میکنند تا کمپین نه به حجاب اجباری را تقویت کنند و شماری از خبرنگاران، فعالان حقوق زنان و رسانههای خارج از کشور نیز نقش زیادی در حمایت از آنها بازی میکنند. نوشا عشقیپور مقیم انگلستان یکی از این افراد است که تلاش میکند صدای زنان ایران را به گوش دنیا برساند.
او معتقد است رساندن صدای زنان آزادیخواه ایران به گوش شهروندان اروپا ضروری است اما دلایلی وجود دارد که کار را دشوار میکند. او در شرح این دشواریها میگوید: «اول اینکه در انگلیس قانونی سفت و سختی داریم به نام «نفرتپراکنی نژادی و مذهبی» که شهروندان به این قانون خیلی اهمیت میدهند و وحشت دارند از اینکه در ویدیو یا تلویزیون و یا به طور کلی رسانهها در باره بعضی مسائل حرفی بزنند و ابراز عقیده کنند مبادا با قانون درگیر شوند!
اما هیچکس این قانون را درک نکرده و فقط میدانند که وجود دارد اما دقیق نرفتند و نگاه کنند که محتوای آن چیست.
دوم، مسئله این است که بعضیها تفاوت معنای «نه به حجاب اجباری» و «نه به حجاب» را متوجه نشدهاند. وقتی با خارجیهایی که از اروپا و آمریکا هستند یا حتی آنهایی که از کشورهای اسلامی به اروپا آمدهاند اما در کشورهای خودشان حجاب نداشتند در این مورد حرف بزنیم و بخواهیم که عقیدهی خود را بیان کنند میگویند چون ما از کشورهای اسلامی هستیم وقتی از رژیم ایران بد بگوییم یعنی به اسلام بد گفتهایم و نمیخواهیم با حرفهایمان کسی را ناراحت کنیم! از آنها باید پرسید شما خودتان که ساکن اروپا هستید چرا حجاب ندارید؟! آنها در همان کشورهای خودشان در مورد حجاب حق انتخاب داشتند.»
نوشا عشقیپور ادامه میدهد: «این فقط به مذهب ربط ندارد بلکه مسئلهی فرهنگی است. در ایران زنان اجازه انتخاب در مورد حجاب را ندارند. پس تا تفاوت «نه به حجاب اجباری» و «نه به حجاب» مفهوم نشود آنها از بیان عمومی دیدگاهشان وحشت خواهند داشت. بعضی دیگر میترسند اگر اعتراض آنها به حجاب اجباری از طریق شبکههای اجتماعی عمومی شود در کوچه و خیابان شهر محل سکونتشان توسط افراطیها شناسایی شده و مورد هجوم قرار بگیرند.»
وی تأکید می کند: «خیلی مهم است که به گوش دیگران برسانیم فعالیت این کمپینها در مقابل دین اسلام نیست بلکه ضد زور است و حقوق زنان برای ما مهم است. حق ما زنان است که بخواهیم در زندگی فرصت انتخاب داشته باشند. حتی آنها که مذهبی هستند اگر واقعاَ به دین اهمیت میدهند باید کمک بیشتری به آزادی زنان در انتخاب حجاب داشته باشند چون اجباری بودن حجاب تنفر از دین را بیشتر میکند.»
نوشا عشقیپور درباره دشواری سوم میگوید: «بعضی ایرانیها که از خارج به داخل کشور سفر میکنند دچار خودخواهی هستند و به این فکر نمیکنند که زنان و دختران داخل ایران هم حق آزادی دارند. آنها نگرانند که اگر در حمایت از یک کمپین که نظام با آن مخالف است کوچکترین فعالیتی کنند در فرودگاه تهران به مشکل خواهند خورد. آنها این فکر را نمیکنند که خودشان دو هفته در سال با سفر به ایران لذت میبرند اما زنان و دختران ایران تمام سال زجر میکشند.»
تلاش برای تقویت مبارزه زنان ایران علیه حجاب اجباری
در هفتههای گذشته ویدیوهایی از دختران اروپایی از جمله انگلیسی و اسپانیایی در حمایت از «نه به حجاب اجباری» به شیوهی «دختران خیابان انقلاب» منتشر شد.
عشقیپور در مورد اینکه حمایت شهروندان خارجی از این حرکت چه اثر مثبتی دارد میگوید: «اصلیترین تاثیر آن روی افکار عمومی در سطح بینالمللی است. همانطور که حرکتهای نه به حجاب اجباری و دختران خیابان انقلاب در داخل ایران آغاز شد و به تدریج رسانههای خارج از کشور روی آن حساس شدند، مشارکت شهروندان خارجی هم میتواند به گسترش و تقویت این کمپین در اروپا نقش زیادی داشته باشد.
این تلاشی که در اروپا شروع شد ابتدا خیلی سخت بود اما دو روز بعد از آنکه نفر اول در حمایت از زنان داخل ایران ویدیو داد نفر دوم خودش پیشنهاد داد و ویدیویی فرستاد. این کمپین فرصت بینالمللی شدن دارد و خیلی خوب است دیگران بدانند تجربه زنان ایران در این مبارزه چه بوده است. برای ما مهم است به زنان ایرانی خارج از کشور که در جوامع آزاد زندگی میکنند اما هنوز از پیوستن به ما نگرانند بگوییم که زنان داخل ایران چطور توانستند با وجود محدودیتهای شدیدی که دارند صدای خود را به بیرون برسانند و مبارزه برای حقوق فردی و اجتماعیشان را ادامه دهند.
دختران خارجی که به این کمپین پیوستند خودشان عنوان کردند که دختران و زنان دور دنیا به هم قدرت بدهند نه فقط برای ایران بلکه در کل دنیا هر زنی به تواناییها خودش احترام بگذارد حالا چه فشار از روی مردسالاری باشد یا از روی قوانین عقب مانده یا قوانین دینی و این به رویش مبارزه کمک میکند.»
نوشا ادامه میدهد: «از طرفی وقتی زنان داخل ایران ببینند که صدای آنها به گوش همجنسان خودشان بیرون از مرزها رسیده امیدوارتر میشوند. ما در تاریخ بازگشت به گذشته داشتیم، امروز باید به دنیا بگوییم به ما کمک کند تا آزادی داشته باشیم آن هم در حالی که در ایران پیش از انقلاب اسلامی تساوی حقوقی زنان و مردان در بسیاری از زمینهها حتی پیش از بعضی کشورهای اروپایی برقرار بود.»
حجاب برای جمهوری اسلامی حکم گارانتی را دارد و نمایش قدرت است
او در بخش دیگری از صحبتهایش میگوید: «در داخل کشور بعضی جریانهای سیاسی میگویند آنقدر مشکلات اقتصادی هست که بحث حجاب در آن ضرورتی ندارد و لوکس است. این ادعا شاید از دید یک مرد درست باشد اما از دید یک زن درست نیست چون فشاری که از حجاب اجباری روی زنان هست روی مردان نیست. مردان بیشتر فشارهای اقتصادی را تحمل میکنند که اتفاقا آثار آن را به خانه میآورند و باز هم زنان و فرزندان هستند که تحت فشار قرار میگیرند.
جمهوری اسلامی بر پایه زور کشور را اداره میکند و اولین زور، حجاب اجباری برای زنان است. حجاب برای جمهوری اسلامی حکم گارانتی را دارد، زنان اگر حجاب نداشته باشند جمهوری اسلامی چطور وجود خواهد داشت؟ بعید میدانم بتواند ادامه دهد. برای آقایان شاید بود و نبود حجاب تفاوتی نکند اما برای خانمها یک آزادی بنیادی و مهم است؛ از طرفی مبارزه برای اختیاری بودن حجاب دقیقا یک مبارزه مدنی علیه جمهوری اسلامی نیز هست. همبستگی زنان دنیا در این مورد خیلی به زنان ایران کمک خواهد کرد و رسانهها نیز باید برای دیده شدن این مبارزه کمک کنند.»
نوشا عشقیپور در پایان گفتگو با کیهان لندن تأکید میکند: «حجاب برای حکومت ایران نوعی نمایش قدرت نیز هست. همچنان که در کره شمالی لباسهای یکدست ابزاری برای نمایش قدرت است. کمپین «نه به حجاب اجباری» و یا «دختران خیابان انقلاب» توانست توجه خیلیها را در داخل کشور به خود جلب کند و از ردههای سنی و اقشار مختلف در سراسر ایران با آن همصدا شده و با آن مشارکت میکنند همچنان که در کمپین چهارشنبههای سفید مسیح علینژاد نیز خیلی زحمت کشید اما خیلی از رسانهها و خبرنگاران آن را به روی خود نیاوردند مبادا به منافع خودشان در داخل یا خارج از کشور صدمه بخورد.»
حجاب اجباری اسلامی زنجیر بردگی ننگینی است برقامت سرفراز بانوان ایران