میزان مصرف آنتی بیوتیک که با افزایش تولید ناخالص ملی بی ارتباط نیست، به‌ویژه در کشورهایی با درآمد متوسط یا کم رو به افزایش است.
آنتی بیوتیک یک داروی اتوماتیک نیست
بسیاری از کشورها در جهان این گفته معروف را که «آنتی‌بیوتیک اتوماتیک نیست» را فراموش کرده‌اند. بین سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۱۵ میزان مصرف آنتی‌بیوتیک ۶۵درصد افزایش پیدا کرده است. این افزایش مصرف که برای بهداشت جهانی تهدیدی واقعی به شمار می‌رود، بیشتر در کشورهایی با درآمد ناخالص ملی متوسط و یا کم صورت گرفته است.
کارشناسان خاطرنشان و اعلام خطر کرده‌اند که افزایش میزان مصرف داروهای آنتی‌بیوتیک، در حالی که این دارو در درمان ویروس‌ها بی‌اثر است، موجب مقاومت میکرب‌ها در مقابل آثار شفابخش این دارو می‌شود.
نتایج پژوهشی که اخیرا در نشریه «توسعه‌ی آکادمی ملی علوم» منتشر شده حاکی از آن است که میزان مصرف روزانه‌ی داروهای آنتی‌بیوتیک در سال ۲۰۱۵، ۳/۴۲ میلیارد برآورد شده است. بین ۷۶ کشوری که مورد پژوهش قرار گرفته‌اند میزان مصرف آنتی‌بیوتیک که در سال ۲۰۰۰ روزانه ۱/۲۱ میلیارد واحد بود در ۲۰۱۵ به ۳۴۸۰۰ میلیارد در روز رسیده است.
هفتصدهزار مرگ در سال
این افزایش به معنای آن است که در کشورهایی که بیماری‌های بسیاری با آنتی‌بیوتیک معالجه می‌شوند، مصرف این دارو بیشتر است ولی کارشناسان و پژوهشگران بر این عقیده‌اند که هرچه کشورهای بیشتری به آسانی به آنتی‌بیوتیک دست می‌یابند این ضریب افزایش بیشتر می‌شود که نتیجه‌ی آن مقاومت میکروب‌ها در مقابل این داروست. به این ترتیب افزایش مقاومت میکروب و باکتری در مقابل آنتی‌بیوتیک موجب شده که سالانه ۷۰۰هزار نفر از مردم به این دلیل می‌میرند.
میزان مصرف این دارو در کشورهایی که از درآمد ناخالص ملی بالاتری برخوردارند کمتر است و روزانه به ۳/۱۰ میلیارد واحد بالغ می‌شود. بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ میزان افزایش مصرف دارو ۶درصد بوده است. میزان افزایش مصرف روزانه این دارو، برای هر ده هزار نفر در سال در کشورهایی که درآمد ناخالص ملی زیاد دارند بسیار بیشتر است ولی در مدت شانزده سال این افزایش برای کشورهایی با درآمد متوسط یا فقیر ۷۷درصد بوده. حال آنکه در کشورهای ثروتمند نه تنها افزایشی نداشته بلکه ۴درصد کاهش یافته است.
اعلام خطر
در سال ۲۰۱۵ ترکیه، تونس، الجزایر و رومانی جزو شش کشوری بودند که میزان مصرف آنتی‌بیوتیک در آنها بیش از همه بوده حال آنکه در سال ۲۰۰۰ پنج کشور اول جزو کشورهای برخوردار از ثروت بیشتر بوده‌اند. مثال جالب دیگر این است که میزان مصرف آنتی‌بیوتیک در مدت شانزده سال در هند دو برابر شده حال آنکه در همان مدت زمان، بر مصرف این دارو در چین ۷۹درصد و در پاکستان ۶۵درصد افزوده شده است.
بین کشورهای ثروتمند، مصرف در کشورهای آمریکا، فرانسه و ایتالیا بیشتر از کشورهای هم‌گروه‌شان بوده است.
کارشناسان زنگ خطر را برای آینده به صدا درآورده‌اند. پیش‌بینی و برآورد مصرف آنتی‌بیوتیک در سال ۲۰۳۰ چنانچه تغییر در سیاست مربوط به مصرف این دارو به عمل نیاید، دو برابر بیش از ۴۲میلیارد واحد مصرف روزانه در سال ۲۰۱۵ خواهد بود. حذف این مصرف بی‌مورد باید برای هر کشور از اولویت برخوردار باشد. ۳۰درصد از مصرف این دارو در کشورهای پیشرفته بی‌مورد است. و نکته جالب این است که میزان مصرف قابل ملاحظه کشورهای متوسط یا فقیر نشانه‌ی آن است که از این دارو استفاده‌ی بی‌مورد و نابجا به‌عمل می‌آید.
مقاومت باکتری‌ها در مقابل آنتی‌بیوتیک ممکن است تا سال ۲۰۵۰ سالی ده میلیون تلفات به بار آورد. سلامت بشر در این صورت ممکن است به وسیله‌ی یک حیوان به نام اورنیتورینک Ornithorinque یا «نوک اردکی» انجام شود. «نوک اردکی» تنها پستانداری است که تخم می‌گذارد. یک گروه استرالیایی به تازگی کشف کرده‌اند که یک نوع پروتئین در شیر این حیوان می‌تواند با میکروب و باکتری مقابله کند.
*منبع: لو پوان
*ترجمه از کیهان لندن
