«برنامه جامعه اقدام مشترک» یا برجام که سه‌شنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴ در پایتخت اتریش بین ایران، اتحادیه اروپا، و گروه موسوم به پنج بعلاوه یک (چین، روسیه، آمریکا، آلمان فرانسه و بریتانیا) به امضا رسید، قدم به مرحله‌ای بحرانی گذاشته که می‌تواند به پایان آن بیانجامد. شیشه عمر برجام در دست رئیس جمهوری آمریکا است که ۱۲ ماه مه (۲۲ اردیبهشت) قرار است تصمیم خود مبنی بر ماندن یا خروج آمریکا از این توافق را اعلام کند.
ترامپ چه خواهد کرد؟
دیگر کشورهایی که امضای خود را پای این توافق، که دونالد ترامپ از آن با کلماتی چون «افتضاح» یا «وحشتناک» نام می‌برد و معتقد است «هرگز نباید صورت می‌گرفت»، در تلاش هستند در دقیقه ۹۰ از خروج آمریکا از برجام جلوگیری کنند. سفر امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان به واشنگتن آخرین تلاش‌ها برای قانع ساختن مستاجر کاخ سفید به عدم خروج ار برجام است.
امانوئل ماکرون البته قبل از بازگشت به پاریس اعلام کرد که به ماندن آمریکا در توافق هسته‌ای زیاد خوشبین نیست. البته در واشنگتن بسیاری معتقد هستند که دونالد ترامپ تا آخرین لحظه تصمیم نهایی‌اش را اعلام نخواهد کرد و مانند همیشه همه را در تب و تاب نگه می‌دارد و می‌خواهد همه را غافلگیر کند. برخی از کشورهای اروپایی هنوز هم تلاش دارند تا قبل از ۱۲ ماه مه، برای زنده نگاه داشتن برجام هر اقدامی که امکان موفقیت داشته باشد را انجام دهند. از جمله این اقدامات میتوان به تلاش‌ها برای کشاندن مجدد جمهوری اسلامی پای میز مذاکره، این بار در رابطه با برنامه‌های موشکی‌اش، اشاره کرد.
سردرگمی جمهوری اسلامی
اگر اروپا، روسیه و چین اصرار بر زنده نگاه داشتن برجام دارند و آمریکا نگاهش به سمت خروج از این توافق است، در جمهوری اسلامی ایران گویا سردرگمی حاکم است. برخی از مقامات، مانند عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای، بر این نظر هستند که بدون آمریکا نیز میتوان این توافق را زنده نگه داشت. برخی دیگر، چون علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی تهدید میکنند که در صورت خروج آمریکا از برجام، جمهوری اسلامی نه تنها از این توافق بلکه از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای یا «پی ان تی» نیز خارج خواهد شد.
معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در سال ۱۳۴۷ (۱۹۶۸) برای اولین بار بین چند کشور به امضا رسید و بعد‌ها دیگر کشورها به آن پیوستند. سه کشور هند، پاکستان و اسرائیل از همان ابتدای این معاهده، که در حال حاضر ۱۹۰ کشور به آن پیوسته‌اند، آن را امضا نکردند. چین بخشی از این پیمان را پذیرفته است و کره شمالی هم تنها کشوری است که تا کنون آن را ترک کرده است.
حسن روحانی سه‌شنبه گذشته در تبریز هشدار داد که خروج آمریکا از برجام «عواقب وخیمی» به دنبال خواهد داشت. حسن روحانی البته به این «عواقب وخیم» در صحبت‌هایش اشاره نکرد و به کلی‌گویی پرداخت: «آنها که در کاخ سفید نشسته‌اند به تعهدات خود پایبند باشند یا نباشند، به تمدن خود پایبند باشند یا نباشند، به انسانیت خود پایبند باشند یا نباشند، ملت بزرگ ایران با هرگونه توطئه آنها مقابله کرده و در برابر آنها با قدرت ایستادگی خواهد کرد». البته او چگونگی این «مقاومت» و «ایستادگی» را مشخص نکرده و به گفتن جمله نامفهوم دیگری بسنده کرد: «ملت و دولت ایران برای تمام مراحل مختلف در برابر آنها برنامه‌ریزی کرده است.»
گزینه‌های ایران
سردرگمی رهبران جمهوری اسلامی در صحبت‌های محمد‌جواد ظریف که برای شرکت در اجلاس صلح پایدار به میزبانی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرده بود، بیش از پیش مشهود است. وزیر خارجه جمهوری اسلامی که در دروغگویی جام را از دستان پینوکیو (قهرمان داستانی برای کودکان که نماد دروغگویی در جهان به حساب می‌آید) ربوده است، در گفتگوهایی که با رسانه‌های آمریکایی داشت و در سخنرانی در اندیشکده «شورای روابط خارجی»، از امکانات مختلفی نام برد، ولی نگفت موضع دولتی که وی در کابینه آن حضور دارد، چه خواهد بود.
بنا بر اظهارات محمد‌جواد ظریف واکنش جمهوری اسلامی ایران به خروج احتمالی آمریکا از برجام می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
۱ – ماندن در این توافق و همکاری با دیگر امضاکنندگان و اقدام در جهت منزوی کردن آمریکا.
۲ – رجوع به کمیته حل اختلافات که در توافق هسته‌ای پیش‌بینی شده است.
۳ – بازگشت به غنی‌سازی اورانیوم بالای ۲۰درصد و از سرگرفتن برنامه هسته‌ای.
۴ – اتخاذ مواضع سخت‌تری چون خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای.
صحبت‌های محمد‌جواد ظریف بیش از آنکه به ابراز نظر یک وزیر خارجه که وظیفه دارد مواضع دولتی را که آن را نمایندگی میکند بیان کند، به سخنان تحلیلگری شباهت دارد که سناریوهای پیش‌رو را برای مخاطبان خود توضیح میدهد.
پینوکیوی ایرانی
البته انتظار بیشتری از وزیر خارجه دروغگوی جمهوری اسلامی ایران نمی‌رفت. در همین سفر محمد‌جواد ظریف با بیان اینکه در جمهوری اسلامی کسی به خاطر پیروی از دیانت بهایی تحت تعقیب قرار نمی‌گیرد، یا اینکه ما کسی را به خاطر آنچه در چهاردیواری خانه انجام میدهد جریمه نمی‌کنیم، رکورد دروغگویی خودش را نیز شکست. جلوگیری از ورود دانشجویان بهایی به دانشگاه‌ها، بازداشت و حبس طولانی تنها به جرم تدریس در دانشگاه‌های خانگی برای جوان محروم از تحصیل، پلمب محل کسب و کار پیروان دیانت بهایی، احتمالا اخباری هستند که به گوش جناب وزیر نرسیده‌اند. یورش به میهمانی‌های خصوصی و بازداشت حاضران هم لابد در کد اخلاقی وزیر خارجه، تجاوز به حریم خصوصی نیست.
مذاکرات آشکار و پنهان آمریکا با کره شمالی نیز بدون شک بی‌ارتباط با فرجام برجام نیست. جمعه ۲۷ آوریل، برابر با ۷ اردیبهشت، کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، قدم به خاک کره جنوبی گذاشت تا با مون جائه‌این، رئیس جمهور کره جنوبی ملاقات کند. امری بیسابقه که بدون شک در صفحات تاریخ به ثبت خواهد رسید. یک هفته قبل از این ملاقات تاریخی، کره شمالی اعلام کرد که برنامه موشک‌های بالستیک این کشور با قابلیت حمل کلاهک‌های هسته‌ای متوقف خواهد شد. چند هفته قبل از این ملاقات نیز، مایک پمپئو وزیر خارجه جدید آمریکا که مسئولیت سیا را عهده‌دار بود، مخفیانه به پیونگ‌یانگ، پایتخت کره شمالی، سفر کرده و با کیم جونگ اون ملاقات کرده بود.
تهران و پیونگ‌یانگ
از آنچه در این ملاقات بین دو طرف گفته شد، اطلاعات دقیقی در دست نیست، ولی گویا توافق‌هایی به دست آمده و قرار است کیم جونگ اون در ماه ژوئن یا ژوئیه آینده با دونالد ترامپ دیدار داشته باشد. دیداری که می‌تواند اهمیتی برابر با دیدار ریچارد نیکسون رئیس جمهور وقت آمریکا با چوئن لای رهبر چین کمونیست در سال ۱۹۷۲ میلادی داشته باشد. البته نباید نادیده گرفت که چین در آغاز مذاکرات بین آمریکا و کره شمالی نقشی تعیین‌کننده داشته است. مقامات جمهوری اسلامی ایران و روزنامه‌های تهران اشاره‌ای به آغاز مذاکرات بین واشنگتن و پیونگ‌یانگ نمی‌کنند. این سکوت را بسیاری نشان نگرانی تهران برای از دست دادن متحد اصلی‌شان در برنامه‌های هسته‌ای و موشکی می‌دانند.
بسیاری از موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی، نسخه بومی فناوری‌های موشکی کره شمالی هستند و در زمینه هسته‌ای نیز همکاری بین دو کشور امری شناخته شده است. با هرگونه توافقی بین کره شمالی و آمریکا، جمهوری اسلامی ایران تنها شریک تسلیحاتی خود را از دست خواهد داد و بیش از پیش در جهان منزوی خواهد شد. دیگر متحدین حکومت ایران، به استثنای روسیه، نمی‌توانند در زمینه تسلیحاتی جانشین کره شمالی بشوند. روسیه نیز تا کنون نشان داده است که به جمهوری اسلامی ایران تنها به عنوان ابزار و بازاری برای تولیدات نظامی خود نگاه میکند و حاضر به همکاری در زمینه انتقال فناوری نیست.
موفقیت مذاکرات بین آمریکا و کره شمالی بدون شک بر آینده برجام و هر مذاکرات دیگری بین غرب و جمهوری اسلامی ایران نیز تاثیر خواهد گذاشت. کره شمالی که مجهز به زرادخانه هسته‌ای بود و تهدیدی جدی برای امنیت آمریکا و متحدین‌اش در آسیا، به ویژه کره جنوبی و ژاپن، به حساب می‌آمد، در پیامد تحریم‌های بین‌المللی بالاخره مجبور شده است تن به مذاکره با واشنگتن بدهد. اگر این مذاکرات آغاز شوند و به توافقی دست یابند، جمهوری اسلامی که از نظر تسلیحاتی در موقعیت ضعیف‌تری نسبت به کره شمالی قرار دارد، چگونه خواهد توانست در مقابل فشارهای بین‌المللی مقاومت کند؟
احمد رأفت
آقای رأفت متن شما خیلی روشن وشفاف همه نکات را بیان کرده است. ممنون.
خیلی جالب است که سیاستمداران رذل اروپایی دموکراسی را فقط برای خود میخواهند و در عوض در جهت دوشیدن ثروت کشورها از هر حکومت فاشیستی و مستبد که به نفعشان باشد حمایت می کنند…..
ننگتان باد موجودات اهریمنی و منفعت طلب… امیدوارم اهورامزدا بلایی که سر کشورهای جهان سوم آوردید روزی سر شما هم بیاورد، که همانا فردوسی بزرگ گفت:
**************چنین است رسم سرای درشت گهی پشت به زین و گهی زین به پشت************
توافق «برجام » که دونالد ترامپ آنرا بدرستی توافق افتضاح آمیزمینامدعملأ درجهت تضمین بقای رژیمی است که قانون اساسی آن «قوانین شرعی» ضد بشری اسلام است و به مشتی روحانی نمای یک فرقهٔ دینی تبهکاروهمدستان دزد وقاچاقچی آنها اجازه میدهد که آزادانه به نقض حقوق اساسی هشتاد میلیون مردم ایران چهل سال دیگر دامه بدهند. مطابق مفاد این توافقنامه در ازای ده سال توقف برنامه های اتمی ، سران رژیم میلیاردها دلار پول متعلق به مردم ایران را دریافت میکنند ولی از پایمال شدن حقوق بشری مردم ایران ( اعدام بیگناهان به اتهام محاربه با خدا ، زندان وشکنجهٔ مخالفان ، تحمیل حجاب اسلامی به چهل میلیون بانوان ایرانی ، آزار اقلیت های قومی ومذهبی و….) دراین توافقنامه سخنی بمیان نمیاید.
مهـم مردم ایران هـستند که رضا شاه دوم را فریاد کنن با برجام ویا بى برجام
اقای ترامپ:
چیزی که عیان است
چقدر شیرین بیان است !
مجله فوربس ( استیو هنگه ) از زمان انقلاب اسلامی ایران ریال ۹۹/۸ در صد ارزش خود را از دست داده است .تنها با این معیار میتوان گفت انقلاب اسلامی مصیبت بار بوده است .
یک کلام ختم کلام ، بینیم اقا دونالد اینبار با فسیل الله ها چه میکند !
بسیار معنی دار است که سران دو کشوربزرگ اروپائی ، آلمان و فرانسه ، که مزورانه هرگز علنأ از حکومت مذهبی ملایان ایران حمایت نکرده بودند اینک که آنرا در خطر واقعی سقوط می بینند متوحشانه و تنها بخاطر قانع کردن دونالد ترامپ ازادامهٔ مخالفت از توافقی که با ریختن صدها میلیارد دلار به جیب ملایان موجودیت حکومت آنانرا تضمین کرده است به واشنگتن میروند.
این وحشت بیسابقه و رفتنش به واشنگتن برای تکرار درخواستی که امانوئل ماکرون عاجزانه از دونالد ترامپ درخواست کرده بود در مورد خانم آنگلا مرکل بقدری رقت بار است که دونالد ترامپ تابحال چندین باربا وی در جلو دوربین رسانه های جهانی به بدترین طرزتوهین آمیزی رفتار کرده است
سپاس برای این نوشتار خوب استاد رافت. سه نکته:
۱. این که ملا روحانی میگوید «خروج آمریکا از برجام عواقب وخیمی» دارد قطعا منظورش برای خلافت ملاها است.
۲. دروغ های ظریف هرزه گو بی‌جهت نیست. روزنامه‌هایی مثل Guardian یا Spiegel که منافع دولتهای استعمارگرشان را در نظر دارند دقیقا به این اباطیل استناد میکنند؛ با آن از دولت روحانی یک حکومت دمکرات و میانه رو و از ظریف سفیر صلح می‌سازند.
۳. فراموش نکنیم که مرکل چند هفته پیش به خاطر دفاع سرسختانه اش از حزب الله لبنان مذاکراتی در مورد برجام را با آمریکا به هم زد.