اصغر فخریهکاشان مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور بینالملل روز جمعه ۲۱ اردیبهشت در واکنش به لغو مجوز فروش هواپیما به ایران از سوی آمریکا گفته است موضوع خروج از برجام در قراردادها پیشبینی نشده بود و قرار نبود که چنین پیشبینی داشته باشیم!

این در حالیاست که اصغر فخریه کاشان دیماه ۹۶ درباره سرنوشت قراردادهای هواپیمایی در صورت خروج آمریکا از برجام گفته بود که هر تصمیم جدید دولت آمریکا درباره این قراردادها عطف به ماسبق نمیشود و نمیتواند مجوزهایی را که صادر شده است تحت تاثیر قرار دهد و تأثیری بر قراردادهای خرید هواپیما از شرکتهای ایرباس و بوئینگ ندارد.
تنها یک روز پس از اعلام خروج ایالات متحده آمریکا از برجام توسط دونالد ترامپ، وزیر خزانهداری آمریکا از لغو مجوز دو شرکت بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیماهای مسافربری به ایران خبر داد.
شرکتهای ایرباس و بوئینگ دو سال پیش توافقی برای فروش به ترتیب ۱۰۰ و ۸۰ هواپیما با ایران به امضا رسانده بودند. اکنون مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور بینالملل درباره لغو شدن اجازه فروش هواپیما به ایران توسط این شرکتها گفته است: «موضوع خروج از برجام در قراردادها پیشبینی نشده بود و قرار نبود که چنین پیشبینی داشته باشیم.»
مشاور وزیر راه و شهرسازی افزوده است: «اما این موضوع پیشبینی شده بود که اگر کمپانیهای سازنده هواپیما نتوانند به ما هواپیما بدهند، طوری عمل کنیم که ما خسارتی نبینیم و وجهی پیش آنها نداشته باشیم؛ همه این پیشبینیها انجام شده و در قرارداد گنجانده شده است تا بدین ترتیب ما ضرر و زیانی نبینیم.»
اصغر فخریه کاشان در حالی اکنون میگوید موضوع خروج آمریکا از برجام در قراردادهای خرید هواپیما پیشبینی نشده بود که دیماه ۹۶ در گفتگو با خبرگزاری ایلنا گفته بود که هر تصمیم جدید دولت آمریکا درباره برجام و این قراردادها عطف به ماسبق نمیشود و نمیتواند مجوزهایی را که صادر شده است تحت تاثیر قرار دهد.
فخریه کاشان آن زمان با توجه به محتوای قرارداد میان ایران و شرکتهای ایرباس و بوئینگ گفته بود احتمال اینکه خروج آمریکا از برجام مجوزهای بعدی اوفک را برای فروش بوئینگ به ایران تحت تاثیر قرار دهد وجود دارد اما مشمول قراردادهای فعلی نخواهد شد.
این تناقضگویی یک مقام دولتی در حالیست که شرکت بوئینگ از هفتهها پیش موضوع فروش هواپیما به ایران را به دلیل احتمال خروج آمریکا از برجام و اظهارنظرهای دونالد ترامپ علیه جمهوری اسلامی معلق کرده و تاکید کرده بود در روند فروش هواپیما پیرو سیاست دولت آمریکا در قبال ایران است؛ همچنین با خروج آمریکا از برجام قرارداد فروش هواپیما به ایران از سوی شرکت فرانسوی ایرباس نیز با ابهام روبرو شده است.
مقامات وزارت راه و شهرسازی روز جمعه ۲۱ اردیبهشت اعلام کردند ایران از شرکت ایرباس خواسته موضع خود را در قبال خروج آمریکا از برجام و سرنوشت دهها هواپیمای خریداری شده مشخص کند. ایرباس تا کنون سه فروند هواپیمای فروخته شده به ایران را تحویل داده و قرار بود دو هواپیمای دیگر تا پایان سال ۲۰۱۸ میلادی به تهران تحویل داده شود.
«اوفک» یا «سازمان داراییهای خزانهداری کل آمریکا» مرجع تایید رسمی فروش هواپیماهای تجاری به ایران است. نه تنها شرکت آمریکایی بوئینگ برای فروش هواپیما به ایران باید از این نهاد مجوز بگیرد، بلکه ایرباس اروپا و سایر شرکتهایی که تا ۲۰درصد قطعات هواپیماهای تولیدیشان آمریکایی است نیز باید چنین مجوزی را دریافت کنند.
ایرباس لغو قرارداد فروش هواپیما به ایران را پذیرفت
منابع آگاه، روز شنبه گزارش دادند ایرباس لغو قرارداد با ایران را پذیرفته است. خروج آمریکا از برجام به معنای لغو ۳۸ میلیارد دلار قراردادهای فروش هواپیما بین تهران و شرکتهای غربی است و شرکت ایرباس را نسبت به رقیب آمریکاییاش بوئینگ در معرض ریسکهای بزرگتری قرار میدهد. پیش بینی شده فرانسویها احتمالاَ حداکثر ۲ هواپیمای دیگر را تحویل ایران دهند.