نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نشست علنی روز یکشنبه ۷ امردادماه ۹۷ جزئیات لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان را مورد بررسی قرار داده و با چند ماده این لایحه موافقت کردند.
ماده ۸ این لایحه درباره تشویق کودکان به فرار از خانه، ماده ۱۱ در ارتباط با خرید و فروش کودکان و نوجوانان، ماده ۱۴ درباره تشویق کودکان و نوجوانان به خودکشی و ماده ۱۵ با موضوع بهره‌کشی اقتصادی از کودکان و نوجوانان مورد تصویب قرار گرفتند. در همین حال ماده ۱۲ این لایحه که مربوط به موضوع قاچاق کودکان و نوجوانان بود تصویب نشد و برای اصلاح به کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی ارجاع داده شد.
نمایندگان ماده ۸ لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان را به تصویب رساندند که بر اساس آن هر کس با تهدید، ترغیب یا تشویق موجب فرار طفل یا نوجوان از خانه یا مدرسه یا ترک تحصیل وی شود یا اطفال و نوجوانان را بدین منظور فریب دهد یا موجبات آن را تسهیل یا فراهم کند در صورت فرار یا ترک تحصیل حسب مورد به یک یا چند مجازات درجه شش محکوم می‌شود و در غیر این صورت برای بار اول با اخطار پلیس ویژه اطفال و نوجوانان مواجه می‌شود و در صورت تکرار به مجازات فوق محکوم می‌شود.
ماده ۱۱ حمایت از کودکان و نوجوانان می‌گوید هرگونه معامله راجع به طفل و نوجوان از جمله خرید و فروش آنان ممنوع و مرتکب به مجازات حبس درجه پنج محکوم می‌شود، چنانچه این رفتار با هدف فحشا و هرزه‌نگاری، بهره‌کشی اقتصادی، برداشت اعضا یا جوارح و یا استفاده از طفل و نوجوان در فعالیت‌های مجرمانه باشد، مرتکب به مجازات حبس درجه چهار محکوم می‌شود.
تبصره یک – اشخاصی که واسطه‌گری در ارتکاب جرم موضوع این ماده را حرفه خود قرارداده باشند، به میانگین حداقل و حداکثر تا حداکثر مجازات مباشر جرم محکوم می‌شوند در غیر این صورت به مجازات معاون محکوم می‌شوند.
تبصره دو – هرگاه کارکنان نهادهای حکومتی مأمور به خدمات عمومی اعم از دولتی و غیردولتی در ارتکاب جرم موضوع این ماده دخالت داشته باشند، علاوه بر مجازات اصلی به محرومیت اجتماعی درجه پنج محکوم می‌شوند.
قاچاقچیان اعضای بدن کودکان و نوجوانان به ۱۵ سال حبس محکوم می‌شوند
ماده سیزده حمایت از کودکان و نوجوانان نیز تصویب شد. از ۲۴۱ نماینده حاضر در صحن مجلس ۱۳۸ نفر رأی موافق، ۱۷ رأی مخالف و ۵ نماینده رأی ممتنع دادند.
ماده سیزده لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان می‌گوید، هر کس مرتکب انتقال، خرید، فروش یا قاچاق اعضا و جوارح طفل و نوجوان شود، به مجازات حبس درجه سه محکوم می‌شود.
تبصره ۱- انتقال اعضا و جوارح به بیماران نیازمند طبق «قانون پیوند اعضای بیماران فوت‌شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است، مصوب ۱۷/۱/ ۱۳۷۹» از شمول این ماده مستثنی است.
تبصره ۲- چنانچه پزشکان یا اشخاص مرتبط با امور پزشکی در ارتکاب جرم موضوع این ماده شرکت یا معاونت داشته باشند، علاوه بر مجازات مقرر در این ماده به محرومیتها و ممنوعیتهای درجه پنج محکوم می‌شوند.
بر اساس این گزارش، برای مجازات قاچاقچیان کودک، حبس بیش از ده تا پانزده سال، جزای نقدی بیش از سیصد و شصت میلیون (۳۶۰٫۰۰۰٫۰۰۰) ریال تا پانصد وپنجاه میلیون (۵۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰) ریال مجازات در نظر گرفته شده است.
مجازات ۵ سال حبس در انتظار عاملان تشویق کودکان و نوجوان به خودکشی
ماده چهارده لایحه حمایت از کودکان بدون داشتن مخالف به تصویب رسید. ماده ۱۴ لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان می‌گوید هر کس به هر نحو موجبات ارتکاب به خودکشی طفل یا نوجوان را فراهم آورد یا تسهیل کند و مشمول مقررات حد یا قصاص نشود، علاوه بر پرداخت دیه طبق مقررات، حسب مورد به ترتیب زیر مجازات می‌شود:
الف) هرگاه رفتار مرتکب، موجب خودکشی منجر به فوت طفل و نوجوان شود، به مجازات حبس درجه پنج.
همچنین بر اساس این قانون، حبس بیش از دو تا پنج سال، جزای نقدی بیش از هشتاد میلیون (۸۰٫۰۰۰٫۰۰۰)ریال تا یکصد و هشتاد میلیون (۱۸۰٫۰۰۰٫۰۰۰)ریال، محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از پنج تا پانزده سال، ممنوعیت دائم از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی، ممنوعیت دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی مجازات درجه ۵ است.
ب) هرگاه اقدامات مرتکب موجب فوت طفل و نوجوان نشود، ولی منجر به ورود آسیب جسمی یا روانی به طفل و نوجوان شود به مجازات حبس درجه شش.
پ) هرگاه اقدامات مرتکب مؤثر واقع نشود، به مجازات‌حبس درجه هشت.
بهره‌کشی اقتصادی از کودکان ۷۴ ضربه شلاق دارد
ماده ۱۵ لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان بدون داشتن مخالف به تصویب رسید. این ماده می‌گوید هر شخصی برخلاف مقررات قانون کار مرتکب بهره‌کشی اقتصادی از اطفال و نوجوانان موضوع ماده(۲) این قانون شود، علاوه بر مجازات‌های مذکور در قانون کار به مجازات حبس درجه شش نیز محکوم می‌شود.
بر اساس این گزارش حبس بیش از شش ماه تا دو سال، جزای نقدی بیش از بیست میلیون (۲۰٫۰۰۰٫۰۰۰) ریال تا هشتاد میلیون (۸۰٫۰۰۰٫۰۰۰) ریال، شلاق از سی ویک تا هفتاد و چهار ضربه و تا نود و نه ضربه در جرائم منافی عفت، محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از شش ماه تا پنج سال، انتشار حکم قطعی در رسانه‌ها، ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال، ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال، ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال مجازات درجه ۶ محسوب می‌شود.
ماده ۱۲ لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان به کمیسیون قضایی ارجاع شد
در ادامه رسیدگی به گزارش کمیسیون قضایی و حقوقی در مورد لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان و پس از صحبت‌های موافقان و مخالفان ماده ۱۲ این لایحه به رای گذاشته شد که با ۸۸ رای موافق، ۶۸ رای مخالف و ۹ رای ممتنع تصویب نشد.
علی لاریجانی ماده ۱۲ این لایحه را جهت ارجاع به کمیسیون به رأی گذاشت و تاکید کرد: «کمیسیون حقوقی و قضایی روشن بنویسد که مجازات آن چیست؟»
رای‌گیری ماده ۱۲ برای ارجاع به کمیسیون با ۱۴۸ رای موافق، ۳ رای مخالف و ۳ رای ممتنع از مجموع ۲۳۲ نماینده حاضر به تصویب رسید و به کمیسیون ارجاع شد.
ماده ۱۲ این لایحه می‌گوید، هر کسی مرتکب قاچاق اطفال و نوجوانان شود، به مجازات حبس درجه چهارم محکوم می‌شود.
نکته جالب مجازات های سبکی است که برای کودک آزارها در نظر گرفته شده درحالی که می بایست اعدام یا حبس طولانی مدت بشوند