کوچر بیرکار ریاضیدان ایرانی کُردتبار استاد دانشگاه کمبریج یکی از چهار برنده «فیلدز» (بزرگترین جایزه ریاضی جهان) شده است.
مراسم اهدای این جایزه که به عنوان نوبل ریاضی شناخته میشود چهارشنبه، ۱۰ امرداد، در ریودوژانیرو برزیل برگزار شد.
بیرکار متولد سال ۱۳۵۶ اهل مریوان کردستان است و وقتی دانشجوی دوره کارشناسی در دانشگاه تهران بود به بریتانیا رفت و درخواست پناهندگی داد. اغلب تحقیقات او در زمینه هندسه جبری است.
او پس از دریافت این جایزه گفته امیدوارم این خبر لبخند به چهره ۴۰ میلیون مردم کرد بیاورد.
جایزه فیلدز هر چهار سال یک بار به ریاضیدانان برجسته زیر ۴۰ سال داده میشود. دوره قبل نیز مریم میرزاخانی ریاضیدان فقید ایرانی- آمریکایی و استاد دانشگاه استفورد موفق به دریافت این جایزه شد.
بجز بیرکار سه ریاضیدان دیگر به نام پیتر شولتز استاد دانشگاه بن آلمان، آلسیو فیگالی ریاضیدان ایتالیایی و آکشای وِنکاتش استاد استرالیایی در دانشگاه استنفورد برنده مدال فیلدز شدهاند که هر کدام ۱۵ هزار دلار کانادا دریافت کردند.
یکی از چهرههای شناختهشده که به کسب این افتخار علمی توسط یک ایرانی واکنش نشان داد شهبانو فرح پهلوی است که در پیامی نوشت: «بسیار خوشوقتم که جایزه ارزشمند فیلدز که همتای جایزه نوبل است به یک دانشمند ایرانی تعلق گرفته که از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شده. این پیروزی چشمگیر باعث افتخار همه ایرانیان است. برای پروفسور کوچر بیرکار آرزوی موفقیت و کامیابی روز افزون دارم.»
اما مراسم اهدای مدال فیلدز با یک حاشیه عجیب نیز روبرو شد. شبکه «گلوبو تی وی» یک تلویزیون برزیلی گزارش داد مدال پروفسور بیرکار دقایقی پس از دریافت آن دزدیده شده است!
به گزارش این تلویزیون گویا سر وی شلوغ بوده و مدال و کیف و تلفن وی که روی یک میز در محل برگزاری مراسم قرار داشته، ناپدید میشود. دکتر کوچر بیرکار وقتی متوجه میشود وسایلاش نیست ماموران انتظامی مراسم را در جریان میگذارد. اما ماموران پس از جستجو تنها کیف خالی را پیدا کردند و مدال و تلفن همراه وی به سرقت رفت.
این موفقیت و افتخار بزرگ در بین همهی ایرانیها و به ویژه کردهای ایران با استقبال زیادی روبرو شده و کاربران در توییتر هشتگ «CaucherBirkar#» را داغ کردند:
#CaucherBirkar the #Iranian math genius who won #FieldsMedal2018 (the equivalent of math #NobelPrize) sought asylum in the UK in 2001. He changed his name from Fereydoun Derakhshani to Caucher Birkar which means Migrant Mathematician in Kurdish. pic.twitter.com/qv7DnJbnt2
— Maziar Bahari (@maziarbahari) August 1, 2018
https://twitter.com/jinaibrahimi/status/1024973128852758528
As a Kurd, one of 40 million, the news of Caucher Bîrkar being one of the winners of the #FieldsMedal2018, has defiantly put a "smile on my lips" – and I'm sure of the 40 million others as well. Here's his incredible story: https://t.co/5Xa5xSXvL4 #TwitterKurds #CaucherBirkar
— Rebaz Q (@RebazQ) August 1, 2018
در اوایل سالهای هفتاد میلادی یکی از دوستان من بنام شهریار حشمتی دورهٔ دکترای ریاضی رادر دانشگاه شهر استراسبورگ فرانسه میگذراند. موضوع تِز او در یک رشتهٔ جدید بسیار تئوریک بنام «géométrie algébrique » بود که هنوز برای بعضی مباحث آن استاد فرانسوی نداشتند وبرای تدریس آن قسمتها یک استاد دانشگاه توکیو از ژاپن میامد ؛ تعداد دانشجوی این رشته در دورهٔ دکترا سه نفر بود.
در زمان فتنهٔ خمینی حشمتی را در تهران دیدم که استاد ریاضی دانشگاه تهران شده بود.
آقای کوچر بیرکار هم که موضوع کارهای تحقیقاتیش در«géométrie algébrique » بوده گمان میکنم که در دانشگاه تهران از دانشجویان شهریار حشمتی بوده است .
مدال فیلدز هم میهن گرامی ودانشمند ، کوچر بیرکارمایهٔ افتخار هر ایرانی است