در واپسین روزهای هفته قیمت دلار در ایران به ۱۵ هزار تومان، یورو بیش از ۱۷ هزار تومان و پوند تا نزدیک ۲۰ هزار تومان افزایش پیدا کرد که نشان میدهد تمامی راهکارهای دولت و بانک مرکزی نه تنها برای کاهش نرخ ارز بلکه برای ثابت نگهداشتن آن هم بینتیجه مانده است.
تحریمها اقتصادی که هنوز فاز دوم آن یعنی فریز نفتی آغاز نشده جمهوری اسلامی را به شدت زیر فشار قرار داده است. قیمت انواع کالاها در کمتر از یک ماه دو الی سه برابر شده و همزمان با کاهش ارزش پول ملی، تورم و گرانی بیداد میکند. بعضی از کالاهای ضروری در بازار کمیاب شده، فعالیت بسیاری از کارخانجات از جمله صنایع دارویی به حالت تعلیق در آمده و گزارشها حاکی از آن است که دولت حتی در پرداخت یارانه نقدی ماهانه نیز عاجز خواهد شد.
نظام برای برون‌رفت از این تنگنا هر چند به دنبال راهکار می‌گردد ولی اولین قدم را ظاهرا در جیره‌بندی کالاهای اساسی و احیای اقتصاد کوپنی می‌بیند.
سرپرست جدید وزارت کار و رفاه اجتماعی خبر از بررسی توزیع «کوپن الکترونیکی» با هدف تامین کالاهای اساسی داده است. برخی مقامات از «کوپن» با اسم مستعار «برگ‌کالا» نام برده‌اند تا دهه شصت و دوران جنگ هشت ساله برای جامعه تداعی نشود.
در همین رابطه انوشیروان محسنی بندپی در مصاحبه با خبرآنلاین گفته برای حمایت از خانوارهای ایرانی و تمامی دهکهای درآمدی در این شرایط ویژه اقتصادی، تدابیری را پیش‌بینی کردهایم و برنامههای آنی را در دستور کار قرار داده‌ایم.
او توضیح داده تا پایان ماه شهریور به تمامی مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی سبد کالا تحویل داده میشود و برنامه تامین کالای اساسی برای دیگر اقشار جامعه را با اعطای کوپن الکترونیکی در دستور کار داریم.
وی تاکید کرده توزیع کوپن هنوز قطعی نشده اما اجرای برنامههای حمایتی حتمی است. وی همچنین وعده داده کارگران تحت پوشش بیمه بیکاری قرار میگیرند. البته مشخص نیست منبع مالی این وعدهها کجاست و چرا آن موقع که هنوز تحریمها آغاز نشده بود و خزانه تا این حد خالی نبود این طرح‌های حمایتی پیاده نشد.
بندپی تاکید کرده قابل کتمان نیست تدابیر اقتصادی با مشکلات جدی روبرو هستند. وی افزوده «دشمنان ایران روی تصمیم نگرفتن و دیر تصمیم گرفتن حساب باز کرده‌اند و به مشغول شدن ما به مسیرهای انحرافی، فرعی امید بستهاند.»
به گفته وی ائتلاف نخبگان علمی و سیاسی و همدلی، تدبیر و وحدت میتواند امکان عبور از این شرایط را فراهم کند.
انوشیروان محسنی بندپی که کارنامه ناکامی در امور بهزیستی دارد و باندبازیهای او سبب شد مدتی از سیاست عقب زده شود در پی استیضاح علی ربیعی وزیر پیشین کار در هفدهمین روز امردادماه به عنوان سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی معرفی شد.
اقتصاد کوپنی در ایران یادآور دهه شصت خورشیدی است که در اوج جنگ ایران و عراق و وقتی خزانه کشور خالی بود، از سوخت مانند نفت و بنزین گرفته تا مواد غذایی و حتی سیگار جیره‌بندی شده بود.
به نظر تحلیلگران سیاسی و اقتصادی، با این اوضاع بازگشت اقتصاد کوپنی به ایران حتمی است و از همین رو قرار است بن کارت الکترونیک برای مردم صادر شود که ۳ الی ۴ بار در سال شارژ شود. این را علی میدری معاون وزیر کار اواسط امردادماه اعلام کرد. دولت هزینهی شارژ این کارتها را ندارد چون در خزانه پولی نیست. آنچه مردم دارند یارانههای ۴۵ هزار تومانی ماهانه است که آن نیز از قرار معلوم قطع خواهد شد و به جای آن کالا دریافت خواهند کرد.
پیامدهای نظام کوپنی
در ۲۳ تیرماه ۱۳۹۶ موسی غنی‌نژاد اقتصاددان در گفتگو با هفته نامه «تجارت فردا» در مورد اقتصاد کوپنی گفته بود: «اگر بخواهم خلاصه بگویم، این سیاست‌ها جز فلاکت و بدبختی عایدی دیگری برای اقتصاد ایران نداشت.» او معتقد است «مدافعان این سیاست‌ها نه‌فقط به منطق اقتصادی توجهی ندارند، بلکه به عقل سلیم هم بی‌اعتنا هستند. پی بردن به عواقب کوپنیسم، به تحلیل‌های پیچیده اقتصادی هم نیازی ندارد. اگر به کسبه کوچه و بازار هم رجوع کنید، می‌گویند که این سیاست‌ها راه به‌جایی نمی‌برد.»
در بهمن سال ۱۳۹۲ توزیع سبد کالا در ایران حتی کشته و زخمی بر جای گذاشت. اما اخیراً زمزمههایی برای احیای این طرح نیز شنیده شده است.
علی خامنهای رهبر سیاسی و مذهبی جمهوری اسلامی معتقد است تحریمها اثری بر اقتصاد ایران ندارد. او مدعی است نظام جمهوری اسلامی به بن‌بست نرسیده و راههای زیادی پیش روست.
حسن روحانی رئیس دولت دوازدهم پیش از این در یک سخنرانی گفته بود دشمن می‌خواهد ما را به قبل از ۵۷ برگرداند، آنها می‌خواهند ما را چهل سال به عقب برگردانند تا تسلیم شویم و بگوییم اشتباه کردیم.
این سخن‌پراکنی‌ها در حالیست که دولت روحانی آماده میشود به ۳۰ سال پیش بازگردد: دوران اقتصاد کوپنی؛ آن هم در حالی که جنگی در کار نیست!
حرومزاده ها همین چند هفته پیش خودی هاشون رو جمع کردند و میلیلاردها دلار و یورو بین آنها تقسیم کردند به اسم واردات کالای اساسی و حالا که
نوبت به مردم که رسید کوپنی شد. دیدار ما با ایران فروشها بزودی شروع میشه
کارد به استخوان رسیده