احمد رأفت – شنبه، هشتم سپتامبر ۲۰۱۸، بصره نسبت به روزهای قبل آرام بود. در گوشه و کنار شهر نیروهای انتظامی، امنیتی و ارتشی مستقر شده‌اند. ولی این آرامش چون آتشی است که خود را زیر خاکستر پنهان کرده است. مشکلات بصره، دومین شهر عراق از نظر جمعیت پس از بغداد، یکی و دو تا نیستند. برق جیرهبندی، آب آشامیدنی شور، بیکاری و حضور گسترده شبه‌نظامیان تحت حمایت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از جمله مشکلات این شهر بندری هستند که حدود ۹۰ درصد نفت و گاز کشور زیر خاک آن نهفته است. البته به تمام این مشکلات محلی باید، بی‌ثباتی سیاسی حاکم بر کل عراق را هم افزود.
عبدالمنعم درویش، روزنامه‌نگار ساکن بصره، به کیهان لندن می‌گوید: «ما خرج تمام عراق را با ذخایر نفت و گاز خود می‌دهیم ولی سهم ناچیزی از این ثروت نصیب ما میشود، دقیقا مانند استان خوزستانِ شما ایرانی‌ها. برادران ما آنسوی مرز در وضعیت مشابه بصره قرار دارند: نفت دارند، گاز دارند، ولی نه هوای سالم دارند و نه آب قابل آشامیدن و نه کار درست و حسابی». در بصره در ۱۲ ماه گذشته ۲۶۰ تظاهرات کوچک و بزرگ برگزار شده است، در بسیاری از موارد نیروهای شبه‌نظامی به مردم حمله برده‌اند.
دعوت به تغییر
روز شنبه، مقتدی صدر، روحانی جوانی که با فهرست انتخاباتی السائرون توانست در انتخابات ماه مه ۲۰۱۸ خود را به عنوان اولین تشکل سیاسی تثبیت کند، در پیامی از دولت کنونی خواست به خاطر بی‌لیاقتی استعفا دهد و از مردم نیز خواست سه هفته به نیروهای سیاسی فرصت دهند تا با تشکیل کمیته‌های شفاف‌سازی و مبارزه با فساد راهی برای خروج از بحران کنونی بیابند. روز جمعه، آیت‌الله علی سیستانی، رهبر شیعیان عراق، نیز خواهان استعفای دولت کنونی و تشکیل هرچه زودتر «دولتی متفاوت از دولت‌های گذشته» با قابلیت حل مشکلات کشور شد. البته نشست فوق‌العاده مجلس ملی عراق نتوانست در رابطه با بحران بصره هیچگونه تصمیمی اتخاذ کند. نشست بعدی قرار است ۱۵ سپتامبر برگزار شود.
عبدالمنعم درویش می‌گوید «بی‌ثباتی سیاسی در بغداد که تشکیل یک دولت ائتلافی را غیرممکن ساخته، در کنار رشوه‌خواری و فساد گسترده مالی، منشاء مشکلات است، اگرچه نمی‌توان نقش جمهوری اسلامی در این بحران را نادیده گرفت. جمهوری اسلامی آنچه در قدرت دارد را به کار گرفته تا دولت آینده را از طریق نیروهای طرفدارش در عراق و شخصیت‌های گوش به فرمانش چون نوری المالکی و هادی العامری تحت کنترل خود درآورد». قابل توجه است که در انتخابات ماه مه گذشته، کمتر از ۱۵ درصد از مردم بصره پای صندوق رای رفتند. رقمی که خود حکایت از بی‌اعتمادی مردم به احزاب سیاسی و ناامیدی آنها نسبت به هرگونه تغییری دارد.
زورگیری شبه‌نظامیان
این روزنامه‌نگار خشم مردمی را که در روزهای گذشته به کنسولگری جمهوری اسلامی در بصره حمله کردند و دفاتر احزاب هوادار رژیم ایران را به آتش کشیدند، نتیجه‌ی «دخالت‌های آشکار و بی‌رویه تهران می‌داند». عبدالمنعم درویش می‌افزاید: «آنچه مردم را به سمت کنسولگری جمهوری اسلامی و تخریب آن کشاند، تیراندازی شبه‌نظامیان تحت حمایت سپاه پاسداران به سمت تظاهرکنندگان در روز دوشنبه گذشته بود، که به کشته شدن یک نفر از آنها انجامید. این قطره‌ای بود که کاسه صبر مردم را لبریز کرد. شبه‌نظامیان حشدالشعبی و به ویژه شبه‌نظامیان سپاه بدر و عصائب الحق، پس از بازگشت به بصره در خاتمه جنگ علیه داعش، خود را صاحب جان و مال مردم می‌دانند. از کسبه و صاحبان صنایع باج می‌گیرند، مردم را تهدید میکنند و با استفاده از اسلحه‌هایی که جمهوری اسلامی در اختیار آنها قرار داده بر شهر حکومت میکنند. تصمیم حیدر العبادی، نخست وزیر، به برکناری فالح الفیاض، مشاور امنیت ملی و رئیس هیات حشد‌الشعبیِ، اقدامی بود برای فرونشاندن خشم مردم، که البته کافی نبود».
عبدالمنعم درویش همچنین می‌گوید: «اگرچه مردم عاصی دست به خشونت زدند و حملات آنها به کنسولگری جمهوری اسلامی و ساختمان‌های دولتی کاری نسنجیده بود، ولی بخشی از این حملات به صورت سازمان‌یافته کار شبه‌نظامیان گوش به فرمان نیروهای قدس بود. مردم عادی، به عنوان مثال، راکت کاتیوشا ندارند که با آن به فرودگاه حمله کنند. شبه‌نظامیان با عملیات نظامی خود که آنها را به مردم نسبت دادند، تلاش دارند کنترل شهر را تحت لوای برگرداندن آرامش به دست بگیرند، که خوشبختانه تا کنون موفق نشده‌اند و هنوز ارتش و نیروهای امنیتی این نقش را ایفا میکنند، اگرچه میان آنها نیز سرسپردگان به پاسداران جمهوری اسلامی کم نیستند». تا کنون در درگیری‌های اخیر ۱۳ نفر جان خود را از دست داده‌اند و بیش از ۳۰۰ مجروح به درمانگاه ها و بیمارستان‌ها مراجعه کرده‌اند.
دخالت‌های جمهوری اسلامی
ائتلاف السائرون، به رهبری مقتدی صدر که چندین گروه سیاسی دیگر از جمله حزب کمونیست عراق را نیز در بر می‌گیرد، جمهوری اسلامی و بازوی شبه‌نظامی‌اش در عراق را متهم به آغاز خشونت‌ها در بصره میکند. رحیم الطائی، از جمله رهبران محلی این ائتلاف به کیهان لندن می‌گوید: «شبه‌نظامیان عصائب اهل حق که از قاسم سلیمانی فرمان می‌برند، به بهانه دفاع ار ساختمان‌های دولتی آتش به روی مردمی گشودند که مسالمت‌آمیز اعتراض می‌کردند. این اقدام غیرمسئولانه و مشکوک به خشونت‌های بعدی دامن زد. ما از روز اول تظاهرات اخیر تحرکات مشکوکی در صفوف این شبه‌نظامیان دیده بودیم و به نیروهای امنیتی در این زمینه هشدار داده بودیم».
رحیم الطائی معتقد است که «شبه‌نظامیان و نیروهای سیاسی که آنها را هدایت میکنند، با پشتیبانی جمهوری اسلامی، می‌خواهند مانع تشکیل دولتی دربرگیرنده ائتلاف السائرون، فهرست انتخاباتی النصر به رهبری نخست وزیر کنونی حیدر العبادی و دیگر گروه‌های سیاسی بشوند». جمهوری اسلامی، به گفته این عضو ائتلاف السائرون، «می‌خواهد با استفاده از هر دسیسه‌ای، دولت مورد نظر خودش را به عراق تحمیل کند. اگر دولت مورد حمایت جمهوری اسلامی که گروه‌های شبه‌نظامی بدنه اصلی آن را تشکیل خواهند داد بر سر کار آید، عراق امنیت نسبی کنونی را نیز از دست خواهد داد و هر صدای مخالفی به زور اسلحه مجبور به سکوت خواهد شد، دقیقا مانند دورانی که حزب بعث در کشورمان حکومت را در دست داشت».
نگرانی غرب از حضور سپاه در عراق
پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) همچون بسیاری از گروه‌های سیاسی عراقی، نگران حضور جمهوری اسلامی در این کشور است. ارتش کانادا قرار است به نمایندگی از ناتو ارتش و نیروهای امنیتی عراق را با هدف جلوگیری از بازگشت داعش آموزش دهد. ژنرال دنی فورتین که فرماندهی مشاوران نظامی کانادایی به عراق را عهده‌دار خواهد بود نگرانی خود از حضور گسترده سپاه پاسداران در عراق را پنهان نمی‌کند. نشریه اینترنتی المانیتور به نقل از این ژنرال کانادایی می‌نویسد «ما نمی‌توانیم حضور سپاه پاسداران و دیگر نیروهای سپاه در عراق و سوریه را از نظر دور داشته باشیم. این نیروها می‌توانند تهدید بزرگتری از داعش برای امنیت این کشورها باشند».
همین نگرانی یکی از دلایل تمدید ماموریت نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا در عراق است. سرهنگ شان رایان، سخنگوی این ائتلاف در عراق، می‌گوید «ما در عراق بعد از شکست کامل تا بازگشتن ثبات کامل باقی خواهیم ماند. این تصمیم اگرچه از حمایت دولت کنونی عراق به ریاست حیدر العبادی برخوردار است، ولی با مخالفت جدی نیروهای تحت حمایت جمهوری اسلامی روبروست. سعد المطلبی، از رهبران ائتلاف حکومت قانون، به رهبری نوری المالکی، به نشریه اینترنتی المانیتور می‌گوید «دولت حیدر العبادی نمی‌تواند بدون رأی مجلس در مورد تمدید حضور نیروهای ائتلاف تصمیم بگیرد. ما معتقدیم که ادامه حضور این نیروها در عراق اهداف دیگری غیر از بیرون راندن داعش را دارد و این ادامه حضور را می‌توان نوعی اشغال به حساب آورد».
پیش از این نیز آیت‌الله سیستانی از زبان نمایندگان خود، بر ضرورت نخست‌وزیری شخصی «توانمند و قاطع» تاکید کرده بود. او همچنین خواستار تشکیل دولتی مغایر با معیارهای دولت‌های پیشین شده بود(تابع حکومت اسلامی ).
الساعدی از ائتلاف «سائرون» به رهبری مقتدی صدر که فراکسیونی با نام «اصلاح و سازندگی» در پارلمان عراق تشکیل داده، که یکشنبه ۹ سپتامبر در یک برنامه تلویزیونی سخن می‌گفت، افزود آیت‌الله سیستانی در جلسه‌ای که در نجف تشکیل شد، در گفت‌وگو با «مذاکره کننده ایرانی؟!»، مخالت خود را با نخست‌وزیری حیدر العبادی نخست‌وزیری کنونی و نوری المالکی نخست‌وزیر پیشین عراق و همچنین هادی العامری رهبر ائتلاف «الفتح» متشکیل از گروه‌های شبه‌نظامی شیعه عراقی موسوم به «حشد الشعبی»، فالح الفیاض رئیس پیشین هیئت «حشد الشعبی» و «طارق نجم» از شخصیت‌های برجسته حزب الدعوه، اعلام کرد.
کسانی که در خصوص عراق تفسیرهای غیر واقعی میکنند و هر ازگاهی انرا مخالف حکومت ملاهای ایران قلمداد میکنند به این مورد توجه کنند تا متوجه شوند قدرت واقعی در عراق دست کیست .
گفته میشود ایت الله سیستانی اخیرا گفته اند که پنج نفر نمیبایست به نخست وزیری انتخاب شوند از جمله نخست وزیرا ن قبلی و فعلی اقایان نوری المالکی و حیدر العبادی زیرا انان نتوانستند کار خاصی برای مردم در دوران صدارتشان انجام دهند .
صبر کنیم تا بفهمیم چه کسی در عراق حکمرانی میکند .به نظر بسیاری قدرت ایشان در ایران هم بسیار بالاست و چندی قبل هم نوه دختریش به همسری نوه خمینی دجال درامده است .