روزنامه آلمانی «زوددویچه تسایتونگ» روز یکشنبه ۴ نوامبر نوشت که هدف اصلی آمریکا از تحریم جمهوری اسلامی تغییر سیاست خارجی این رژیم است. این روزنامه به نقل از مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا نوشت: «ایالات متحده آمریکا اطمینان دارد که ایران در واکنش به تحریم‌ها تصمیم به از سر گرفتن برنامه هسته‌ای خود نخواهد گرفت».
در گزارش این روزنامه آلمانی تاکید شده که معافیت هشت کشور از مجازات خرید نفت ایران نیز امری موقتی است و آنها باید به تدریج خود را از نفت ایران بی‌نیاز کنند.
در دنباله این گزارش می‌خوانیم: «واشنگتن قصد دارد شرکت‌هایی را که تحریم‌ها را رعایت نمی‌کنند به سختی مورد مجازات قرار دهد. به ویژه شرکت‌ها باید از این بترسند که اجازه ورود به سیستم مالی آمریکا و داد و ستد با دلار را از دست بدهند. شرکت‌های آلمانیِ مایل به کار در ایران نیز مشمول این محدودیت‌ها می‌شوند».
براساس گزارش رسانه‌ها، آمریکا پذیرفته است که ۸ کشور خریدار نفت ایران را تحت شرایطی از مجازات معامله با ایران معاف کند. اما تا به حال تنها از چهار کشور چین، هندوستان، کره جنوبی و ترکیه نام برده شده است.
مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا روز یکشنبه در مصاحبه‌ای با فرستنده سی‌بی‌اس گفت که کشورهای اروپایی از معافیت برخوردار نخواهند شد.
امید نوری‌پور سخنگوی مسائل خارجی حزب سبزهای آلمان در واکنش به این سخن به «زوددویچه تسایتونگ» گفته است: «قابل درک نیست که ترکیه و شرکت‌های ژاپنی از تحریم‌ها معاف باشند، اما اروپاییها از این معافیت برخوردار نشوند». نوری‌پور افزود: «این کار سایه‌ای دراماتیک از دیدگاه حرمت‌شکنانه کاخ سفید بر روی همکاری‌های ماورای آتلانتیک می‌اندازد».
پمپئو وزیرخارجه آمریکا روز یکشنبه ۴ نوامبر ۲۰۱۸ علاوه بر سی‌بی‌اس در گفتگویی با فرستنده فاکس نیوز هم شرکت کرد اما حاضر نشد جزییات بیشتری درباره تحریم‌ها بیان کند. وی تنها به این نکته اشاره کرد که ایران هم اکنون نیز روزانه کمتر از یک میلیون بشکه نفت صادر می‌کند و این رقم باز هم کاهش خواهد یافت. جمهوری اسلامی به نوشته این روزنامه آلمانی تا چندی پیش روزانه ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت صادر می‌کرده است. نفت مهمترین منبع درآمد جمهوری اسلامی ایران است.
پول نفت برای پشتیبانی از تروریست‌ها
ایالات متحده آمریکا جمهوری اسلامی ایران را به اجرای سیاست خارجی تهاجمی و بی‌ثبات کردن خاورمیانه متهم می‌کند. واشنگتن همچنین تهران را متهم می‌کند که درآمدهای نفتی کشور را به مصرف تامین مالی تروریست‌ها می‌رساند، در سوریه از بشار اسد، در عراق از شیعیان مسلح، در لبنان از حزب‌الله، در یمن از شیعیان حوثی و در فلسطین از گروه حماس پشتیبانی می‌کند. بسیاری از کشورهای غربی نام حماس را در فهرست سازمان‌های تروریستی خود ثبت کرده‌اند.
در مقابل آمریکا، آلمان، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین به عنوان سایر امضاکنندگان توافق هسته‌ای (برجام) در ژوییه سال ۲۰۱۵ همچنان روی حفظ این توافق پافشاری می‌کنند. غربی‌ها بیمناک هستند که مبادا با گسترش تحریم‌ها، ایران بار دیگر به سمت تلاش برای دستیابی به بمب هسته‌ای گام بردارد. مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا در پاسخ به این نگرانی روز یکشنبه گفت: «ما اطمینان داریم که ایران در واکنش به تحریم‌ها به این سمت گام برنخواهد داشت.»
«زوددویچه تسایتونگ» در دنباله گزارش خود می‌نویسد، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل روز شنبه سوم نوامبر برای اعمال تحریم‌ها از دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا تشکر کرد. نتانیاهو تصریح کرد که اقتصاد ایران هم اکنون نیز دستخوش بحران شدید شده است.
تغییر رژیم یا تغییر رفتار رژیم؟
روزنامه آلمانی سپس اظهارات علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی‌را منعکس می‌کند. خامنه ای روز شنبه به مناسبت سالگرد گروگان گیری در سفارت آمریکا گفته است:” ده‌ها سال تحریم تنها ایران را مستقل تر و خودکفا تر کرده است. اما سید حسین موسویان عضو پیشین گروه مذاکره کننده بر سر برنامه اتمی‌در تماس با خبرگزاری آلمان گفته است: هدف نهائی آمریکا تغییر رژیم در ایران است، اما واشنگتن از چهل سال پیش هیچوقت موفق به سرنگون کردن حکومت در ایران نشده است.
دولت آمریکا همواره اعلام کرده که قصد تغییر حکومت در ایران را ندارد، بله خواستار تغییر سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌است.
زوددویچه سپس به مواضع روسیه می‌پردازد و می‌نویسد که مسکو نیز تحریم‌های آمریکا را ویرانگر می‌داند. وزارت خارجه روسیه آمریکا را متهم می‌کند که شورای امنیت سازمان ملل متحد را در تصمیم خود نادیده گرفته و علاوه بر ایران شرکای این کشور را نیز هدف مجازات‌های خود قرار داده است. از دید روس‌ها، آمریکا اگر می‌خواهد مانع تلاش ایران برای دستیابی به فن‌آوری هسته‌ای شود، باید با این کشور به مذاکره بنشیند.
یک نهاد تازه برای ادامه معامله با ایران
به نوشته زوددویچه تسایتونگ کشورهای اروپایی برای اینکه دست کم بخشی از مناسبات اقتصادی خود با ایران را حفظ کنند هم اکنون مشغول رایزنی درباره ایجاد نهاد تازه‌ای هستند تا اگر بانک‌های خصوصی از ترس تحریم‌های آمریکا حاضر به همکاری با ایران نشدند، بتوانند از طریق آن معامله با ایران را پی بگیرند.
نهاد مورد نظر اروپاییها به عنوان مثال می‌تواند امکان معاملات پایاپای را با ایران فراهم کند. اما روشن نیست که این نهاد کی کار خود را آغاز خواهد کرد. کارشناسان اتحادیه اروپا می‌گویند که مشکلات فنی، حقوقی و سیاسی زیادی هست که باید حل شود.
سیاستمداران اروپایی در عین حال به این نکته اشاره می‌کنند که نهاد مورد نظر اروپاییها احتمالا نمی‌تواند شرکت‌های اروپایی را در برابر تحریم‌های آمریکا حفظ کند. این نهاد در صورت راه‌اندازی در درجه اول مورد علاقه شرکت‌های کوچکی [با مشارکت افراد ایرانی] خواهد بود که معاملات خود با ایران را به حضور در بازار آمریکا ترجیح می‌دهند و بنابراین از اینکه بازار آمریکا به روی آنها بسته شود نمی‌ترسند.
«زوددویچه تسایتونگ» در بخش پایانی گزارش خود سخنان دیتر کمف رئیس اتحادیه فدرال صنایع آلمان را نقل می‌کند که گفته است تحریم‌های آمریکا علیه ایران خاور میانه را بیشتر بی‌ثبات می‌کند. وی همچنین گفته است که استفاده ابزاری از اقتصاد جهانی برای اهداف سیاسی آمریکا درست نیست و مناسبات بین‌المللی و مشارکت ماورای آتلانتیک را به خطر می‌اندازد.
*منبع: روزنامه آلمانی زود دویچه تسایتونگ
*ترجمه و تنظیم: جواد طالعی
