اختر قاسمی (+عکس) بیست و پنجمین فستیوال تئاتر ایرانی از ۱۷ تا ۲۵ نوامبر ۲۰۱۸ در شهر کلن برگزار شد. گزارش اول درباره این فستیوال با عکس‌هایی از سه روز نخست این جشنواره همراه بود.
در مجموع فستیوال امسال با نمایش‌های متنوع، نمایشنامه‌خوانی‌ها، بخش تئوریک و اجرای موسیقی رنگ و بوی دیگری داشت و بسیار پربار بود. شاید بتوان یکی از دلایل آن را در گروه‌های جوان مهاجر جستجو کرد که بخش قابل توجهی از نمایش‌های این دوره از فستیوال را به خود اختصاص داده بودند.
در روز چهارم، ناصر رحمانی نژاد در‌باره‌ی رابطه‌ی تئاتر و قتل عام سخن گفت که با استقبال حاضران روبرو شد. او به نقش تئاتر در ترسیم حوادثی که در تاریخ بر پیشانی ملت‌ها نقش می‌بندد اشاره کرد و گفت تئاتر میتواند نقش بزرگی در ترسیم این حوادث در تاریخ داشته باشد.
سپس نمایش «آرش کمانگیر» که توسط یک گروه نمایش از هامبورگ به روی صحنه رفت توسط محمد چهرازی بر اساس شاهنامه و شعر سیاوش کسرایی تنظیم و کارگردانی شده بود. این نمایش با موزیک و آواز فرهاد انوش (مرشد) و بازی نوشین رهرو احمدی و محمد چهرازی اجرا شد که تلفیقی از نقالی کلاسیک و نمایش خیابانی بود.
گروه تئاتر افغانستان از برلین نمایش «مرگ و اقیانوس» را اجرا کرد. نمایشی از درد مهاجران افغان در ایران که مجبور به مهاجرت و تبعید دوم می‌شوند اما در راه این مهاجرت نیز خطرات بسیاری در کمین آنها نشسته است.
در بخش پایانی روز چهارم مریم آخوندی خواننده ایرانی ساکن کلن به اجرای موسیقی به زبان آذربایجانی پرداخت که بسیار مورد استقبال تماشاگران قرار گرفت. در این اجرا بهروز علی محمدی با مریم آخوندی همکاری می‌کرد.
روز جمعه با سه تک‌گفتار از زندگی سه پناهنده آغاز شد. این نمایش مستند توسط گروه تئاتر حقوق بشر که متشکل از آلمانی‌ها و مهاجران و تبعیدیان است به زبان آلمانی اجرا شد. گفتارها بر اساس گفتگوهایی که با پناهندگان صورت گرفته تنظیم شده بود و زندگی سه پناهنده از کشورهای توگو، اتیوپی و ترکیه را ترسیم می‌کرد و به مشکلات آنها در دوران پناهندگی می‌پرداخت.
نمایش دوم قطعه‌ی معروف «من نفرت نمی‌ورزم» از محمدعلی بهبودی بازیگر و کارگردان موفق ایرانی در آلمان بود که توسط خود وی اجرا شد. این نمایش بر اساس کتابی از عزالدین ابوالعیش پزشک فلسطینی ساکن غزه تهیه شده که در بیمارستانی در اسراییل کار می‌کرد. او در این کتاب به مشکلات فلسطین و اسراییل و جنگ غزه و از دست دادن فرزندانش صحبت می‌کند ولی با اینهمه خواهان انتقام نیست و می‌گوید الان وقت آن رسیده که بنشینیم و با هم گفتگو کنیم. نمایشی بسیار مؤثر و تأثربرانگیز که با بازی قوی محمدعلی بهبودی اثر آن دو چندان شد.
روز شنبه نمایش «زندگی خیلی کوتاه است» از گروه تئاتر بومرینگ به کارگردانی مهدی مهدی آبادی به روی صحنه رفت. نمایشی که عمر کوتاه و رابطه‌ی انسان‌ها را در زمستانی سرد در مزرعه‌ای که میزبان یک مترسک و آدم برفی و پرنده است جستجو می‌کند. نمایش کمدی «تابلو» به نویسندگی و کارگردانی منوچهر نامور حقیقی با گروه تئاتر شمشیر توانست تماشاگران را پس از چندین نمایش سنگین به خنده وادارد.
آخرین نمایش شب پیش از پایان فستیوال، نمایش «سالگرد» از آنتوان چخوف به کارگردانی بهرخ بابایی بود. نمایشی طنزآمیز که ثروتمندان روسیه را پیش از انقلاب اکتبر به نقد می‌کشد.
روز پایانی فستیوال با نمایش «گمشدگان» کاری از نیلوفر بیضایی آغاز شد. نمایشی به یاد اعدام‌شدگان دهه‌ی شصت خورشیدی در سی‌امین سالگرد قربانیان سال ۶۷ که بر اساس متن‌های باقی مانده از کشته‌شدگان و خانواده‌های آنان تنظیم شده است. نمایشی غم‌انگیز که با بازی خوب ستاره سهیلی، هرمین عشقی و مرتضی مجتهدی اجرا شد.
آخرین نمایش بیست و پنجمین فستیوال تئاتر ایرانی در کلن به علیرضا کوشک جلالی کارگردان و نمایشنامه‌نویس موفق ساکن آلمان و ایران تعلق داشت. وی از یاران دیرین فستیوال تئاتر کلن است و می‌توان او را یکی از کارگردانان ثابت فستیوال تئاتر کلن دانست.
نمایش «داستان خرس‌های پاندا» را علیرضا کوشک جلالی بر اساس متنی از نویسنده‌ی معروف رومانیایی، «ماته ویسنیک» تنظیم و کارگردانی کرده است. این نمایش روایت زن و مردی است که روزهایی را با هم سپری می‌کنند ضمن اینکه همدیگر را نمی‌شناسند.
بیست و پنجمین فستیوال تئاتر ایرانی کلن با بریدن کیک سالگرد این جشنواره به پایان رسید.
