مسئله وجود پایگاه‌های نظامی رژیم ایران در سوریه طی ماه‌های گذشته به صورت گسترده‌ای در سطح منطقهای و بین‌المللی مطرح شده است. حضور این نیروها با مخالفت شدید طرف‌های منطقهای از ترکیه، روسیه، اسرائیل و کشورهای عربی گرفته تا ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی و تمام احزاب و گروه‌های وابسته به اپوزیسیون سوریه مواجه شده است.
علاوه بر کشورهای عربی و غربی که از اول با حضور ایران در سوریه مخالف بوده‌اند اکنون اما روسیه و رژیم اسد که با حکومت ایران ارتباطی نزدیک دارند نیز از مخالفت خود با وجود پایگاه‌های نظامی جمهوری اسلامی ایران پرده برداشته‌اند. موضع جدید روسیه و رژیم اسد بیشتر برای راضی کردن کشورهای غربی و آمریکا اتخاذ شده است. این مواضع باعث شده که تهران وجود پایگاه‌های خود در سوریه را بطور کلی انکار کند.
انکار یا نفی رژیم ایران، واقعیت حال و وضعیت را منعکس نمی‌کند؛ نفی تهران یک انکار صوری و ظاهری است که بنا بر شرایط سیاسی موجود در ایران و منطقه اعلام می‌شود.
مخالفت طرف‌های بین‌المللی، منطقهای و محلی با حضور نظامی جمهوری اسلامی در سوریه از این جهت است که تهران سیاست حضور خود را بر پایه فرقه‌گرایی مذهبی استوار کرده و این موضوع خود بزرگترین مانع برای یافتن راه حلی برای سوریه شده است. سوریه‌ای که به دلیل تنوع دینی، مذهبی و قومی، ساختار قانونی نظام آینده آن باید بطور کلی از هر گونه تاثیرات مذهبی و دینی به دور باشد.
دور کردن حکومت ایران، دست روسیه را در ایفای نقش سیاسی در سوریه و کنار آمدن با مخالفان سوری از چپ، لیبرال واسلامی معتدل بازتر خواهد کرد. بسیاری از کشورهای عربی با روسیه مشکلی از قبیل مشکل نفرت‌پراکنی دینی یا مذهبی که با ایران وجود دارد، ندارند. علاوه بر این خروج رژیم تهران از سوریه به رژیم بشار اسد و مسکو در عادی‌سازی روابطشان با کشورهای خارجی کمک می‌کند؛ از این دو زاویه است که می‌توان به اعتراض روسیه و سوریه به پایگاه‌های نظامی تهران پی‌برد. اکنون خروج نیروهای رژیم ایران از سوریه به یک مطالبه و خواست منطقهای، بین‌المللی و سوری تبدیل شده است.
در اینجا لازم است کمی به ماهیت حضور نظامی ایران در سوریه پرداخته شود زیرا شناخت ماهیت پایگاه‌های نظامی رژیم اسلامی تهران در سوریه سرشت این پایگاه‌ها را نشان می‌دهد. البته می‌توان گفت که ماهیت حضور پایگاه‌های رژیم ایران در سوریه با مفهوم شناخته شده از وجود پایگاه‌های نظامی مشترک متعارف میان سایر کشورهای جهان، به کلی تفاوت دارد.
حضور نظامی نیروهای جمهوری اسلامی در سوریه به دو بخش عمده و مهم تقسیم می‌شود:
بخش نخست، نیروهایی که از دو بخش کارشناسان نظامی و امنیتی و بخش ارتباطات تشکیل می‌شوند. اغلب این نیروها در مراکز و پایگاه‌های تابع ارتش و نیروهای امنیتی سوریه کار می‌کنند. رژیم بشار اسد مناطق کلیدی و حساس را به نیروهای ایرانی تحویل نمی‌دهد بلکه ترجیح می‌دهد در این اماکن حساس از نیروهای مطمئن خودش استفاده کند. سوری‌ها ترجیح می‌دهند که نیروهای ایران اماکن و پایگاه‌های مستقل خود را داشته باشند یا در داخل پایگاه‌ها، موسسات و ارگان‌های نظامى وابسته به ارتش اسد عمل کنند.
بخش دوم، شامل نیروهای رسمی سازماندهی شده و واحدهای نخبه نظامی تابع نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که طبق گزارش‌های مربوط به نهادهای نظامی، این بخش از نیروها در داخل فرودگاه بین‌المللی دمشق مستقر هستند؛ وظیفه‌ی این بخش از نیروها برقراری ارتباط میان فرماندهی در دمشق و تهران و برطرف کردن نیازهای انسانی، تسلیحاتی و مالی در سوریه است. این مرکز به عنوان مرکز اصلی فرماندهی کل نیروهای ایرانی در سوریه به شمار می‌رود و به همین دلیل چندین بار مورد هجوم موشکی و بمباران هوایی اسرائیل قرار گرفته است. این مرکز بر تمام عملیات نیروهای وابسته به ایران در دمشق و حومه و ارسال کمک‌های نظامی فرودگاه «ضمیر» در قلمون شرقی و پایگاه هوایی «الشعیرات» در نزدیکی حمص و فرودگاه التیاس «تی-اف» نزدیک تدمر در مرکز صحرای سوریه احاطه دارند.
حضور نظامی ایران تنها به حضور سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دمشق، حمص و قلمون محدود نمی‌شود بلکه همه شبه‌نظامیان فرقه‌ای شیعه‌مذهب در سوریه با تنوع ملیتی آنها، از شیعیان و علویان سوریه که در اقلیت هستند گرفته تا لبنانی، عراقی، افغان و پاکستانی که با اهداف فرقه‌ای و گفتمان مذهبی برای جنگ با «سنی‌های» تندرو و حمایت از حرم و مرقد «زینب» توسط حکومت ایران تامین مالی، سازماندهی و مسلح شده و سپس به این کشور روانه شدند، تحت کنترل حکومت ایران عمل می‌کنند.
شبه‌نظامیان لبنانی که برجسته‌ترین آنها حزب‌الله لبنان به عنوان نخستین ابزار مداخله نظامی تهران در سوریه در جنگ «القصیر» در سال ۲۰۱۳ رسما شرکت بود و سه تشکل شبه‌نظامی دیگر، تیپ «ابوالفضل العباس» از عراق، تیپ «فاطمیون» از افغانستان، تیپ «زینبیون» از پاکستان، همگی تحت کنترل کامل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هستند که در جبهه‌های مختلف در داخل سوریه از آنها استفاده می‌شود.
اگر چه حضور نظامی ایران بطور رسمی در اردوگاه‌ها و پایگاه‌های هوایی ارتش رژیم اسد محدود شده است اما به موازات آن شبه‌نظامیان وابسته به رژیم تهران در دمشق، غوطه غربی و قلمون واقع در حومه غربی حمص نیز مستقر هستند چنانکه حزب‌الله لبنان پایگاه‌های اصلی خود را در منطقه «القصیر» سوریه هنوز در دست دارد و بقیه شبه‌نظامیان با هویت‌های مختلف در اطراف منطقه معروف به «السیده زینب» در جنوب دمشق لنگر انداخته و متمرکز شده‌اند.
ایران طی ۴۰ سال گذشته نه تنها اقدام به ساختن پایگاه‌های نظامی کرد بلکه برای کنترل مقامات حاکم بر سوریه از رئیس نظام یعنی بشار اسد گرفته تا مسئولین کوچکتر نیز تلاش کرده و فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را در سوریه گسترش داده است. رژیم تهران در برخی از این فعالیت‌ها موفقیت‌هایی نیز به دست آورد از جمله گسترش نفوذ مذهبی در میان اقلیت شیعیان سوریه و لبنان که از این طریق توانست با کمک مستقیم اسد، از گروه‌های افراطی تروریستی مانند داعش و النصره بطور غیرمستقیم در بسیج فرقه‌ای در سوریه استفاده کند و روند و مسیر انقلاب مسالمت‌آمیز مردم سوریه را در سال ۲۰۱۱ به خشونت‌ورزی و جنگ فرقه‌ای و داخلی تبدیل کند. تهران با به وجود آوردن چنین شرایطی نه تنها توانست پایگاه‌های نظامی خود را در سوریه گسترش بدهد بلکه به نفوذ سیاسی خود در این کشور نیز ادامه داد.
در این میان، سوری‌ها و بسیاری از کشورهای منطقه از حضور رژیم جمهوری اسلامی در سوریه بیشتر نگرانند تا حضور نظامی روسیه؛ چون حضور یا عدم حضور روسیه هیچ تاثیری بر افزایش تنش‌های مذهبی در سوریه نمی‌گذارد. روسیه بر خلاف حکومت ایران خواهان ترویج فرهنگ فرقه‌گرایی و تشویق کینه‌توزی و دشمنی در میان مردم منطقه بر اساس شعارهای مذهبی و صدور «انقلاب» نیست.
به این ترتیب، بر اساس این داده‌ها نتیجه می‌گیریم که مقابله با رژیم ایران در سوریه نباید تنها به طرد پایگاه‌های نظامی تهران از سوریه محدود شود بلکه باید با آثار مخرب و ویرانگر ۴۰ ساله این رژیم در عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی داخل این کشور نیز مقابله کرد. بدون اتخاذ چنین اقدامی علیه رژیم اسلامی همه تلاش‌ها برای پایان دادن به بحران سوریه بی‌نتیجه خواهد بود.
*منبع: شرق الاوسط
*نویسنده :فایز ساره
*ترجمه وتنظیم از کیهان لندن
فرقه تبهکار در تخریب، آدمکشی، تجاوز ،غارت و معتاد کردن بینظیر است، بهمین دلیل است اسلحله فروش قاچاقچی رانت خوار استعمارگر از غرب و شرق شیفته این فرقه تبهکار است