در حالی که بوی نامطبوع دیروز تهران تا شهرستان ابهر در استان زنجان پیش رفته بود، دستگاه‌ها و نهادهای ریز و درشت حکومت حتی از شناسایی منشأ اصلی این بو هم عاجز ماندند. حالا مدیر پیمانکار ساختمان «پلاسکو» می‌گوید منبع این بو، انبار فاضلابی است که مدیران وقت «پلاسکو» بجای تخلیه، آن را مسدود کرده و فاضلاب برج را به قنات‌های متروکه هدایت کردند.
روز گذشته ۱۲ دی‌ماه ۹۷، بوی گند و نامطبوعی در مناطق مختلف تهران پراکنده شد تا حدی که بسیاری از شهروندان سطح شهر را ترک کرده و به خانه‌هایشان پناه بردند. این بو، واکنش گسترده‌ای در فضای مجازی به دنبال داشت و دستاویز شوخی و خنده مردم شد به ویژه آنکه پخش این بو در آستانه‌ی چهل سالگی انقلاب اسلامی و دهه «فجر» بوده است. همچنین کاربران فضای مجازی نوشتند که این بوی تعفن شباهت زیادی به بوی فاضلاب دارد و بسیار آزاردهنده بوده است.
حالا پس از گمانه‌زنی‌های مختلف، مدیر پیمانکار اجرای طرح ساختمان تاریخی «پلاسکو» که صبحگاه ۳۰ دی‌ماه ۹۵ آتش گرفت و سوخت، به وبسایت «عصرایران» گفته که «انبار فاضلاب پلاسکو در عمق ۲۱ متری منشأ این بو بوده است.»
مهندس علی رحیمی در این‌باره گفته که «عصر دیروز وقتی یکی از مقنی‌ها در عمق منفی ۲۱ متری در حال حفاری بود، ناگهان اعلام خطر کرد و ما او را بیرون کشیدیم و همزمان با او، گازی بدبو با فشار بسیار زیاد از چاه به بیرون پرتاب شد. فوران این گاز که مانند آتشفشان بود، چنان شدتی داشت که تا مدت نیم ساعت الی ۴۵ دقیقه با سرعتی زیاد ادامه یافت و بعد از آن کُند و نهایتاً متوقف شد.»
بررسی پیمانکار ساختمان «پلاسکو» نشان داده که «هنگام احداث برج پلاسکو در بیش از نیم قرن پیش، یک انبار بزرگ فاضلاب در عمق منفی ۲۱ متر احداث کرده بودند. این انبار فاضلاب بعد از سال‌ها پر می‌شود و مدیران وقت پلاسکو به جای تخلیه، آن را مسدود و فاضلاب برج را به قنات‌های متروکه هدایت می‌کنند.»
شب گذشته دامنه‌ی این بوی عجیب تا شهرستان ابهر در استان زنجان گسترش یافت و ابهری‌ها که فکر می‌کردند بوی گاز در شهر پیچیده، مکررا با سازمان‌های مسئول تماس می‌گرفتند.
اما واکنش نهادها و سازمان‌های تهران در مورد پیچیدن این بوی تعفن، از همه بحث‌برانگیز‌تر بود. مدیران شهری تهران نظرات کاملا متفاوت و متناقضی درباره منبع این بو ارائه کرده و در نهایت این بو را غیرقابل شناسایی خواندند!
بوی بد تهرانو هم تکذیب کردن. بابا اینو دیگه مردم بو میکشن دیگه. نرخ تورم نیست که همه نتونن محاسبه‌ش کنن
— اشکان مدیری (@Ashkan_hn) January 2, 2019
بوی مرموز تهران در نهایت به برکت وزیدن باد زمستانی، از تهران رخت بر بست. این تعفن با اینکه منشأ و میزان خسارت احتمالی‌اش بر سلامت مردم مشخص نشد، اما حداقل توانست خلاء و فقدان مدیریت شهری پایتخت را بیش از پیش ثابت کند و نشان دهد که کلانشهر تهران با چه مشکلات وسیع و چه مدیران بی‌لیاقت و بی‌کفایتی در حوزه‌های مختلف روبروست.
در ابتدا ترکیدگی لوله گاز، و بعد فاضلاب میدان «انقلاب» و سپس مترو «ملت» در اکباتان علت این بو اعلام شد؛ ولی سازمان آب و فاضلاب، شرکت ملی گاز، شهرداری تهران و زیرمجموعه‌هایش مانند مترو و حوزه خدمات شهری اعلام کردند ریشه این بوی متعفن نامشخص است و ربطی به حوزه تحت مسئولیت آنها ندارد.
🔲منشا بو، میدان «انقلاب» هم نبود!
یک نماینده تهران با پیگیری بوی نامطبوع تهران ایده تازه‌ای را مطرح کرده و گفته که منشای این بو، ایستگاه متروی ملت در خیابان اکباتان است!— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) January 2, 2019
کیومرث کلانتری مدیرکل اداره محیط زیست استان تهران در تازه‌ترین اظهارنظرها درباره منشأ این بو گفته که «بو شبیه ماده‌ای به نام مرکاپتان است که شرکت گاز آن را به گاز مصرفی تزریق می‌کند، ممکن است یکی از پیمانکاران این ماده را به گاز اضافه کرده باشد.»
به گفته وی، شهروندان مناطق ۲،۶، ۷ و ۸ بیشتر از همه این بوی بد را استشمام کرده‌اند.
کلانتری همچنین فعال شدن آتشفشان دماوند را به دلیل شباهت این تعفن به بوی گوگرد نیز تکذیب کرد و گفت که «گمانه‌زنی‌هایی درباره وجود منشأ این بوی نامطبوع از سوی گدازه‌های قله دماوند وجود داشت که توسط کارشناسان تکذیب شد.»
انوشیروان بندپی استاندار تهران درباره بوی بد دیشب تهران گفته بود که «هیچ منشأ مشخصی تا کنون شناسایی نشده است و علت و منبعی مانند مشکل در شبکه فاضلاب یا ترکیدگی لوله گاز و مسائلی از این دست مطرح نیست.»
وی همچنین نظر اداره محیط‌زیست تهران را تکرار کرده و گفته که «احتمال اینکه در این بین مواد شیمیایی مانند مرکاپتان‌ها به عمد یا سهو در محلی سرازیر شده باشد هست که این مسئله در دو یا سه ساعت بعدی مرتفع شد.»
از سوی دیگر، واحد پیش‌بینی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران هم ضمن اعلام عدم شناسایی منبع این بو گفته بود که «با توجه با افزایش غلظت آلاینده‌های مختلف تهران از جمله دی‌اکسیدگوگرد، می‌توان نتیجه گرفت که یک منبع گوگرددار باعث افزایش شاخص آلاینده‌های تهران شده بود.»
از وقتی بو تو تهران پیچیده چند واکنش داشتیم. اول گفتن فاضلاب ترکیده! که فورا شهرداری تکذیب کرد. بعد گفتن بو از مترو بوده. که مسئولان مترو هم تکذیب کردن. الانم معاون فرماندار تهران کلا خبر بوی بد رو تکذیب کرده! فردا هم میگن این بو تقصیر آمریکا و اسراییل و استکبار جهانی بوده
— صدف بانو هستم (@Sadafbanooo) January 2, 2019
در این گیر و دار، سردار جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل هم وارد میدان شد و گفت که برای شناسایی این بو، جلسه تشکیل می‌دهند! او معلوم نیست بر اساس کدام شواهد و تحقیقات، هرگونه منشأ گازی و فاضلاب این بوی تعفن را رد کرد و گفت که اگر منشأ شیمیایی باشد، سازمان پدافند وارد عمل خواهد شد!
عباس زارع‌نژاد مشاور وزیر بهداشت که نیروهای این وزارتخانه را به نقاط مشکوک به منشأ بوی تعفن فرستاده بود، اعلام کرد پالایشگاه کهریزک تهران، سایت زباله‌سوزی، کارخانه جنوب شرق تهران هیچکدام منشأ بو نیستند.
طبق گزارش وزارت بهداشت، هیچ مورد مسمومیت با بوی بد به مراکز درمانی، اورژانس و بیمارستان‌ها مراجعه نشده است.
ناهید خداکرمی عضو کمیسیون سلامت شورای شهر تهران منبع بو را وارونگی هوا، طیبه سیاوشی نماینده مجلس شورای اسلامی دپوی زباله‌ی کهریزک، فاطمه ذواالفقار نماینده مجلس از قول فرماندار تهران متروی ایستگاه «ملت» در اکباتان را منشأ «بوی مرموز» اعلام کردند!
https://twitter.com/nakeesaa/status/1080497815330074624
اصغر عطایی مدیرکل امور خدمات شهری شهرداری تهران که به کل قضیه را منکر شد و گفت که «ما چنین بویی را استشمام نکرده‌ایم.! به فرض اینکه در برخی نقاط شهر این بو استشمام شده باشد به شهرداری تهران ارتباطی ندارد، چرا که ما آرادکوهی در تهران نداریم و یا اینکه زباله‌ای در شهر باقی نمانده است!»
در حالی که گوگردی بودنِ منشأ این بو قوت می‌گرفت و احتمال فعال شدن آتشفشان دماوند هم مطرح شد، مهدی زارع عضو هیأت علمی پژوهشگاه بین‌المللی مهندسی زلزله و زلزله‌شناسی گفت که «بوی بدی که در تهران منتشر شده است به هیچ عنوان به قله آتشفشانی دماوند ارتباطی ندارد. خود من هم در سطح شهر تهران بودم و در میدان هفت تیر به وضوح بو را حس کردم. این بو اصلا گوگردی نبود و مشخصا بوی بد زباله است!»
معمولاً همینطوره، اونی که بو ازش ساطع میشه خودش چیزی حس نمیکنه؛) https://t.co/CSt215Y2Nw
— Sina Valiollah (@sinavaliollah) January 2, 2019
آرش حسینی میلانی سخنگوی کمیسیون سلامت شورای شهر تهران درباره بوی مرموز پایتخت گفت که «متاسفانه در تهران دستگاه سنجش برای گازهای مرتبط با بو نداریم؛ در حال حاضر شرکت کنترل کیفیت هوا، گازهای آلاینده را پایش می‌کند اما برای سنجش گازهایی مانند آمونیاک دستگاهی نداریم. این اتفاق جدید بوده و نمونه مشابهی نیز نداشته است. لذا باید بررسی‌های کافی انجام گیرد تا پس از آن بتوانیم در مورد منشأ این بو اظهار نظر کنیم.»
ظاهرا باد تهران بوی مرموز تعفن را از پایتخت برده اما به نظر نمی‌رسد با وجود اعلام قضیه‌ی فاضلاب قدیمی پلاسکو، هنوز بر سر منشأ آن توافق وجود داشته باشد. پاییز سال گذشته و در آبان‌ماه بود که بوی بد تهران به سراغ فرودگاه «امام خمینی» رفت! آنموقع سازمان محیط زیست اعلام کرد که ۲۸ کانون تولید بوی بد در فرودگاه «امام خمینی» کشف شده ولی دیگر کسی نفهمید و در جایی نخواند که برای رفع بوهای بد تهران و مقابله با این کانون‌های تعفن چه اقداماتی صورت گرفته است.
روزی که دردار خالیباف باغات این شهر رو به قصد درآمدزائی با لودر شخم میزد و بجاش برج هوا میکرد باید فکر امروز میبودیم!
همه در اشتباهید. این جز بو گند نظام فاسد چیز دیگری نبود
این گاز متعفن و بدبو با جذب رطوبت [هوا یا مخاط ریه]، به «اسید سولفوریدریک» تبدیل می‌شود.
پس در این حالت، این بو همان «سولفیدهیدرین» H²S بوده۔ [در فرمول آب، به جای اوکسین، همگروه پایینی‌اش را قرار دهید۔ اولی مفرح ذات است و دومی کابوس جان! ]
«عمق منفی» دیگر چه صیغه‌ای است؟ مگر «عمق» مثبت (!) هم داریم؟ پس «ارتفاع» چیست؟
حتمى بوى انقلاب شکوهـمند بوده (جبهـه ملى و مصدقى و چپ مسلمان ووو)