ایجاد ساز و کار مالی (SPV) در بُن‎بست؛ اثر تحریم‎‌ها بیشتر می‎شود

جمهوری اسلامی ایران از ایجاد ساز و کار مالی (SPV) که اروپایی‎ها با هدف حفظ برجام وعده آن را داده بودند تقریباً ناامید شده است و جناح ولایتمدار حکومت دولت روحانی و وزیر خارجه‌اش را به شدت تحت فشار قرار داده‌اند.

حسینعلی شهریاری نماینده مجلس شورای اسلامی در توصیف ناکارآمدی وزارت خارجه در اظهاراتی تند گفته «وزیر خارجه و دستگاه دیپلماسی ما چسبیده‌اند به خانم موگرینی و در اروپا کار می‌کنند.» صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز اخیراً دائم در مورد بی‎نتیجه ماندن برجام و شکست دولت در روابط خارجی برنامه پخش می‎کند از جمله گزارشی با عنوان «وعده و وعیدهای اروپایی‌ها و دیگر هیچ». آنها می‎گویند  بیش از ۸ ماه از وعده‎های اروپا برای ایجاد کانال مالی گذشته ولی هنوز اتفاقی نیفتاده است.

عبدالرضا فرجی‌راد مدیرکل شورای راهبردی روابط خارجی در ارزیابی خود از تاخیر اروپا برای ایجاد SPV در اظهاراتی مبهم گفته «اروپایی‌ها اعلام کردند که در حال انجام ساز و کار مالی هستند تا به سرانجام برسد، البته یک‌بار هم اعلام کردند محرمانه است و نمی‌خواهند آشکار شود، اگر آشکار شود فشارهای بیشتری را باید تحمل کنند.»

فرجی‎راد می‎گوید، «از طرف دیگر ایران هنوز موضوع FATF و CFT را انجام نداده و این مسئله بستگی دارد به اینکه این موضوع که بین مجلس شورای اسلامی،  مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای نگهبان در جریان است آیا به سرانجام می‌رسد؟» این مقام دولتی می‎گوید شاید اختلاف بر سر تصویب FATF و CFT بهانه‌ای شده برای اروپایی‌ها که ایجاد ساز و کار مالی را به تاخیر بیاندازند. فرجی‎راد توصیه کرده «اگر قرار است اصلاحاتی روی این انجام شود و به آنها اعلام کنیم، بهتر است هر چه زودتر این کار انجام شود تا این بهانه از آنها گرفته شود و بتوانیم فشار بیشتری را به آنها برای اجرایی شدن ساز و کار بیاوریم.»

فشار اقتصادی جمهوری اسلامی به امید دموکرات‌های کنگره و ادعای انزوای سیاسی آمریکا!

او  همچنین می‌گوید، «ما هم از نظر اقتصادی تحت فشار هستیم و در شرایطی که آمریکا صادرات نفت ما را به صفر برساند یا کاملاً مبادلات ما را ببندد، ایران باید بررسی کند که لازم است از برجام خارج شود یا نه اما در شرایط فعلی این کار ضرورتی ندارد،‌ زیرا آمریکایی‌ها  فشار سیاسی را تحمل می‌کنند و در انزوا قرار گرفته‌اند، در آینده نزدیک نمایندگان کنگره تغییر می‌کنند، با توجه به اینکه دموکرات‌ها حداکثر هستند به صلاح نیست که ایران بخواهد اقدام عملی در مقابله با خروج آمریکا و یا کندی اروپا در رابطه با عدم ایجاد ساز و کار مالی و تحویل ندادن آن انجام دهد.»

مدیرکل شورای راهبردی روابط خارجی گفته که اگر لوایح مرتبط با FATF در داخل تصویب شود، بهانه از طرف اروپایی گرفته شده و SPV اجرایی می‌شود!

خبرگزاری رسمی مجلس «خانه ملت» در خبری با عنوان «بن‌بستی به نام SPV» به نقل از جمالی نوبندگانی عضو هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی نوشته «یک سری واقعیات را باید پذیرفت و آن این است که اختلافات سطحی آمریکا و اروپا باعث قطع روابط این دو قاره و حرکت آنها به سمت ما نمی‎شود.»

حمله کیهان تهران به دولت: ارسال پیام ضعف به دشمن

روزنامه کیهان چاپ تهران، روز شنبه ۱۶‎دی‌ماه، در گزارشی با عنوان «ارسال پیام ضعف به دشمن در پوشش مصلحت کشور!» تلویحاً همه‌چیز را زیر سر آمریکا دانسته و نوشته «متاسفانه حامیان برجام و FATF با بزک طرف مقابل، همواره توپ را در زمین داخلی انداخته و ایران را بدهکار و متهم جا می‌زنند. این رویکرد خسارت بار مانند بنزینی است که بر آتش طمع و طلبکاری طرف اروپایی ریخته می‌شود.»

ظریف، ۱۵ مهر ۹۷، در صحن علنی مجلس گفته بود: «نه بنده و نه آقای رئیس جمهور نمی‌توانیم تضمین دهیم که با پیوستن به لایحه حمایت مالی از تروریسم مشکلات‌مان حل خواهد شد.اما می‌توانیم تضمین بدهیم که با نپیوستن به این لایحه، آمریکا بهانه مهمی برای افزایش مشکلات ما پیدا خواهد کرد».

دولت و بخشی از اصلاح‎طلبان معتقدند در صورت روی کار آمدن دموکرات‎ها، مشکلات رژیم با آمریکا حل می‌شود، ولی کیهان تهران با اشاره به بدعهدی اروپایی‎ها در راه‎اندازی SPV نوشته «جمهوریخواهان و دموکرات‌ها با همه اختلافات ریز و درشت در مسائل مختلف، وقتی پای مسئله منافع ملی و کلان- که در اینجا دشمنی با ایران است- به میان می‌آید، همه اختلاف‌ها را کنار گذاشته و وحدت کلمه را البته در راه باطل، به نمایش می‌گذارند! مقایسه تعداد موافقین و مخالفین طرح‌های ضدایرانی در مجالس آمریکا نشان می‌دهد که جمهوریخواهان و دموکرات‌ها در هر مسئله‌ای اختلاف داشته باشند، در دشمنی با جمهوری اسلامی ایران هیچ اختلاف‌ نظری با هم ندارند.»

به نظر می‏‎رسد سردمداران نظام مجموعاً به این نتیجه رسیده‎اند با شرایط فعلی و بخصوص تنش‌های امنیتی میان تهران و اروپا خبری از ایجاد SPV نیست. گرچه حتی راه افتادن این ساز و کار مالی تنها کمکی که به رژیم ایران ممکن است بکند بهبود روند معاملات تهاتری یعنی نفت در برابر کالا است! اما همزمان به تاخیر افتادن وعده اروپایی‎ها تاثیر تحریم‎های آمریکا را افزایش خواهد داد. در عین حال مخالفان FATF و برجام نمی‎گویند راهکار آنها پس از خروج احتمالی ایران از برجام چیست؟!

تحریم، فشار به رژیم استبدادی، زندگی بهتر برای مردم ایران

از سوی دیگر وزیر خارجه آمریکا می‌گوید، هدف نهایی تحریم‌های این کشور علیه جمهوری اسلامی، رقم زدن زندگی بهتر از آن چیزیست که مردم ایران در شرایط کنونی تحت رژیم استبدادی دارند.

مایک پمپئو، جمعه ۱۴ دی، در مصاحبه با نیوزمکس گفته «هدف نهایی تحریم‌ها علیه ایران دستیابی به یک نتیجه است که در آن، زندگی مردم ایران بهتر از آن چیزی باشد که امروز و تحت این رژیم استبدادی تحمل می‌کنند.» او در بخشی از این مصاحبه به معافیت موقت هشت کشور از تحریم‌های ایران اشاره کرد و گفت، موضوع معافیت‌ها مرتب تحت بررسی است و تنها برای برای شش ماه تنظیم شده است.

وزیر خارجه آمریکا عنوان کرده، «دولت قبلی تصمیم گرفته بود که شریک اصلی‎ترین کشور حامی تروریسم یعنی رژیم ایران در خاورمیانه  باشد، ما این تصمیم را کاملاً تغییر دادیم. می‎دانیم رژیم ایران یک تهدید واقعی برای جهان و آمریکا است. ما به همین دلیل روابط با کشورهای عربی را توسعه دادیم و آنها را گرد هم آوردیم تا یک ائتلاف برای امن نگه داشتن آمریکایی‌ها، از اتفاقاتی که در خاورمیانه می‎افتد، تشکیل دهند. هر چه در توان داریم انجام می‌دهیم تا ائتلاف علیه رژیم ایران را متحد نگهداریم.»